SAHİH-İ MÜSLİM |
LUKATA |
1 - باب في
لقطة الحاج
1/2- HACILARIN LUKATASI
HAKKINDA BİR BAB
11 - (1724) حدثني
أبو الطاهر
ويونس بن
عبدالأعلى.
قالا: أخبرنا
عبدالله بن
وهب. أخبرني
عمرو بن
الحارث عن
بكير بن
عبدالله بن
الأشج، عن
يحيى بن
عبدالرحمن بن
حاطب، عن
عبدالرحمن بن
عثمان التيمي؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم نهى عن
لقطة الحاج.
4484-11/1- Bana Ebu't-Tahir
ve Yunus b. Abdula'la tahdis edip, dedi ki: Bize Abdullah b. Vehb haber verdi
bana Amr b. el-Haris, Bukeyr b. Abdullah b. el-Eşecc'den haber verdi, o Yahya
b. Abdurrahman b. Hatim'den, o Abdurrahman b. Osman et-Teymi'den rivayet
ettiğine göre RasUlullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hacıların lukatasını
(almayı) yasakladı.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 1719
12 - (1725) وحدثني
أبو الطاهر
ويونس بن
عبدالأعلى.
قالا: حدثنا
عبدالله بن
وهب. قال:
أخبرني عمرو
بن الحارث عن
بكر بن سوادة،
عن أبي سالم
الجيشاني، عن
زيد بن خالد
الجهني،
عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم؛ أنه قال
(من آوى ضالة
فهو ضال، ما
لم يعرفها(.
4485-12/2- Bana
Ebu't-Tahir ve Yunus b. Abdula'la da tahdis edip, dedi ki: Bize Abdullah b.
Vehb tahdis edip, dedi ki: Bana Amr b. el-Hans, Bekr b. Sevade'den haber verdi,
o Ebu Salim el-Ceyşani'den, o Zeyd b. Halid el-Cüheni'den, o Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den: "Her kim kaybolmuş bir hayvanı yanında
banndıracak olursa onu tanıtmadığı sürece kendisi de dalalette olan birisidir"
buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) hacıların lukatasını nehy etti." Bundan
kastı mülk edinmek maksadı ile onu almaktır. Yalnızca korumak maksadıyla onu almak
ise yasak değildir. Nitekim bu hususu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bir başka hadiste: "Onu ilan edecek kimse için müstesna. Onun lukatasını
almak helal değildir" buyruğu ile bunu açıklamış bulunmaktadır. Esasen
mesele Hac Kitabının sonlarında genişçe açıklanmış olarak geçti.
"Her kim kaybolmuş
bir hayvanı banndırırsa onu tanıtmadığı sürece kendisi de dalalette
birisidir." Bu ister onu mülk edinmek istesin isterse de sahibi adına onu
korumak istesin lukatanın kayıtsız ve şartsız olarak alan kişi tarafından
tanıtılmasının gerektiği şeklindeki tercih olunan görüşün lehine bir delildir.
Sahih olan da budur, bu husustaki görüş ayrılığı daha önce geçti. Burada
"kaybolmuş hayvan" dalle’DEN kasıt kaybolmuş deve ve buna benzer mülk
edinmek maksadı ile alınması caiz olmayan kayıplardır. Aksine böyle kayıplar
sahibi adına korumak için alınır. Buna göre hadisin anlamı şu olur: Kim
kaybolmuş bir hayvanı barındıracak olursa onu tanıtmadığı sürece kendisi
dalaletle olan birisidir ve asla onu mülk edinemez. Burada dalaletle olmaktan
kasıt ise doğru olandan ayrı kalan ayrılan kimse demektir.
Bu babtaki hadislerin
tamamında lukatanın alınıp mülk edinilmesinin ayrıca hakimin hükmüne de
sultanın izin vermesine de ihtiyacının olmadığına bir delildir. Zaten bu
hususta icma vardır. Aynı zamanda bu hadislerde bu hususta zengin ile fakir
arasında fark olmadığına da delil bulunmaktadır. Bizim mezhebimizin görüşü de
cumhurun kanaati de budur. Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
2/3- SAHİBİNİN
İZNİ OLMADAN DAVARIN SÜTÜNÜ SAĞMANIN HARAM OLDUĞU BABI