SAHİH-İ MÜSLİM

ADAK - YEMİN

6- YÜCE ALLAH'TAN BAŞKASI ADINA YEMİN ETMENİN YASAK OLDUĞU BABI

4230-1/1- Bana Ebu't-Tahir, Ahmed b. Amr b. Serh de tahdis etti. Bize İbn Vehb, Yunus'dan tahdis etti. (H.) Bana Harmele b. Yahya da tahdis etti, bize İbn Vehb haber verdi, bana Yunus, İbn Şihab'dan haber verdi. O Salim b. Abdullah'tan, o babasından şöyle dediğini rivayet etti: Ömer b. el-Hattab'ı şöyle derken dinledim: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şüphesiz aziz ve celil Allah size babalarınız adına yemin etmenizi yasaklamaktadır" buyurdu.

Ömer, dedi ki: Allah'a yemin ederim ki, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu yasakladığını işittiğimden beri ne kendi adıma ne başkası adına bu şekilde yemin etmiş değilim.

Diğer tahric: Buhari, 6647; Ebu Davud, 3250; Nesai, 3776, 3777; İbn Mace, 2094;

4231-2/2- Bana Abdulmelik b. Şuayb b. el-leys de tahdis etti, bize babam dedemden tahdis etti, bana Ukeyl b. Halid tahdis etti (H.) Bize İshak b. İbrahim ve Abd b. Humeyd de tahdis edip, dediler ki: Bize Abdurrezzak tahdis etti, bize Ma'mer haber verdi, her ikisi Hadesan'dan bu isnad ile aynısını rivayet etti, ancak hadisin Ukayl’DEN gelen rivayetinde: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem}'in bunu yasakladığını işittiğimden beri ne bu şekildE yemin ettim ne de bunu söyledim demiş olmakla birlikte: "Ne kendi adıma ne başkası adına" dememiştir.

4232- ... /3- Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, Amr en-Nakid ve Zuheyr b.

Harb tahdis edip, dedi ki: Bize Süfyan b. Uyeyne, ez-Hadesan’DEN tahdis etti, o Salim'den, o babasından şöyle dediğini rivayet etti. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ömer'in babası adına yemin ettiğini işitti deyip hadisi Yunus ve Mamer'in rivayeti gibi rivayet etti.

Diğer tahric: Buhari, 6647 -muallak olarak-; Tirmizi, 1533; Nesai, 3775

4233-3/4- Bize Kuteybe b. Said de tahdis etti, bize Leys tahdis etti (H.) Bize Muhammed b. Rumh da -lafız ona ait olmak üzere- tahdis etti, bize leys, Nafi'den haber verdi, o Abdullah'tan, oRasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem}'den rivayet ettiğine göre Ömer b. el-Hattab'a bir grup binekli ile birlikte yol alırken yetişti. Ömer (radıyallahu anh) o esnada babası adına yemin ediyordu. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara: "Şunu bilin ki aziz ve Celil Allah size babalarınız adına yemin etmenizi yasaklıyar. Kim yemin edecekse ya Allah adına yemin etsin yahut sussun" diye nida etti.

Diğer tahric: Buhari, 6108

4234-4/5- Bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr de tahdis etti, bize babam tahdis etti, (H.) Bize Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize Yahya -ki o el-Kattan'dır- Ubeydullah'dan tahdis etti. (H.) Bana Bişr b. Hilal tahdis etti, bize Abdulvaris tahdis etti, bize Eyyub tahdis etti (H.) Bize Ebu Kureyb de tahdis etti, bize Ebu Üsame, el-Velid b. Kesir'den tahdis etti, (H.) Bize İbn Ebu Ömer de tahdis etti, bize Süfyan, İsmail b. Umeyye'den tahdis etti (H.) Bize İbn Rafi'de tahdis etti, bize İbn Ebu Fudeyk tahdis etti, bize Dahhak ve İbn Ebu Zi'b haber verdi (H.) Bize İshak b. İbrahim ve İbn Rafi', Abdurrezzak’DAN tahdis etti, o İbn Cureyc'den rivayet etti, bana Abdulkerim haber verdi, bunların hepsi Nafi'den, o İbn Ömer'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den bu olayı aynen rivayet etti.

Diğer tahric: Bunu yalnız Müslim rivayet etmiştir; İshak b. İbrahim'in rivayetini Ebu Davud, 3249

4235- .. ./6- Bize Yahya b. Yahya, Yahya b. Eyyub, Kuteybe ve İbn Hucr da tahdis etti. Yahya b. Yahya, bize İsmail haber verdi derken diğerleri tahdis etti -ki o İsmail b. Cafer'dir- o Abdullah b. Dinar'dan rivayet ettiğine göre İbn Ömer'i şöyle derken dinlemiştir: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim yemin edecekse ancak Allah adına yemin etsin" buyurdu. Kureyşliler ise babaları adına yemin ederlerdi. Bu sebeple de: "Babalarınızın adına yemin etmeyin" buyurdu.

Diğer tahric: Buhari, 3836; Nesai, 3773

AÇIKLAMA: (4230) "Şüphesiz Allah sizlere babalarınızın adına yemin etmenizi yasaklamaktadır. .. " (daha sonra gelecek olan) bir rivayette de (4238) ''tağUtlar adına da babalarınız adına da yemin etmeyin" buyurmaktadır.

İlim adamları der ki: Yüce Allah'tan başkası adına yemin etmenin yasaklanışındaki hikmet şudur: Yemin etmek, adı anılarak yemin edileni tazim etmeyi gerektirmektedir. Azamet ise gerçek manada yüce Allah'a özgüdür. Hiçbir şekilde başkası ona benzetilemez. Nitekim İbn Abbas'dan: "Allah adına yüz defa yemin edip günaha düşmek benim için başkası adına doğru olarak yemin etmekten daha hayırlıdır" dediği rivayet edilmiştir. Eğer hadis Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Babası adına yemin olsun ki eğer söylediğinde sadakatla durursa iflah olur" buyruğuna aykırıdır denilecek olursa bunun cevabı şudur: Bu söz, yemin kash olmaksızın dilden dökülen bir sözdür. Eğer şanı yüce Allah: "saf saf duranlara" (Saffat, 1); "Saçıp savuranlara" (Zariyat, 1); "Tura andolsun" (Tur, 1); "Yıldıza andolsun" buyruklarında olduğu gibi yarattıklarına yemin etmiş bulunmaktadır denilecek olursa buna da şöyle cevap verilir: Yüce Allah mahlukah arasından -şan ve şerefine dikkat çekmek maksadı ile- neye dilerse ona yemin eder.

Ömer (r.a.)'ın: "Kendi adıma da başkası adına da yemin etmedim" sözü yani ben bu sözü kendi adıma da söylemedim, başkası adına da yemin etmedim demektir.

Bu hadis-i şerifte yüce Allah'ın adına ve bütün sıfatlarına yemin etmenin mübah olduğu anlaşılmaktadır. Bu üzerinde icma edilmiş bir husustur. Aynı zamanda bu hadis, şanı yüce Allah'ın isim ve sıfatlarından başkası ile yemin etmeyi yasaklamayı ihtiva etmektedir. Bu şekilde bir yemin bizim mezhep alimlerimize göre haram değil mekruhtur.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

7- LAT VE UZZA ADINA YEMİN EDEN BİR KİMSE ''LA İLAHE İLLALLAH'' DEYİVERSİN BABI