SAHİH-İ MÜSLİM |
ADAK - YEMİN |
4 - باب
من نذر أن
يمشي إلى
الكعبة
4- KABE'YE VÜRÜYEREK
GİTMEYİ ADAYAN KİMSE BABI
9 - (1642) حدثنا
يحيى بن يحيى
التميمي.
أخبرنا يزيد
بن زريع عن
حميد، عن
ثابت، عن أنس.
ح وحدثنا ابن
أبي عمر
(واللفظ له).
حدثنا مروان
بن معاوية
الفزاري.
حدثنا حميد.
حدثني ثابت عن
أنس؛ أنس
النبي صلى
الله عليه
وسلم رأى شيخا
يهادى بين
ابنيه. فقال
(ما بال هذا؟)
قالوا: نذر أن يمشي.
قال (إن الله
عن تعذيب هذا
لغني) وأمره
أن يركب.
4223-9/1- Bize Yahya b. Yahya
et-Temimi de tahdis etti, bize Yezid b. Zurey', Humeyd'den haber verdi, o
Sabit'den, o Enes'den rivayet etti (H.) Bize İbn Ebu Ömer de -lafız ona ait
olmak üzere- tahdis etti, bize Mervan b. Muaviye el-Fezarıtahdis etti, bize
Humeyd tahdis etti, bize Sabit'in Enes'den rivayet ettiğine göre Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki oğlu arasında onlara tutunup yaslanarak
götürülen yaşlıca bir adam gördü ve: "Bunun bu hali ne" buyurdu. Ona:
Yürüyerek gitmeyi adadı, dediler. Allah Resulü; "Şüphesiz Allah bu
kimsenin kendisine bu şekilde azap etmesine muhtaç değildir" buyurdu ve
ona binmesini emretti.
Diğer tahric: Buhari,
1865, 6701 -muhtasar-; Ebu Davud, 3301; Tirmizi, 1537; Nesai, 3861, 3862
10 - (1643) وحدثنا
يحيى بن أيوب
وقتيبة وابن
حجر. قالوا: حدثنا
إسماعيل (وهو
ابن جعفر) عن
عمرو (وهو ابن أبي
عمرو)، عن
عبدالرحمن
الأعرج، عن
أبي هريرة؛
أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم أدرك
شيخا يمشي بين
ابنيه. يتوكأ
عليهما. فقال
النبي صلى
الله عليه وسلم
(ما شأن هذا؟)
قال ابناه: يا
رسول الله!
كان عليه نذر.
فقال النبي
صلى الله عليه
وسلم (اركب. أيها
الشيخ! فإن
الله غني عنك
وعن نذرك)
(واللفظ
لقتيبة وابن
حجر).
4224-10/2- Bize Yahya b.
Eyyub, Kuteybe ve İbn Hucr tahdis edip, dediler ki: Bize İsmail-ki o b.
Cafer'dir- Amr'dan -ki o b. Ebu Amr'dır- tahdis etti. O Abdurrahman
el-A'rec'den, o Ebu Hureyre'den rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) iki oğlu arasında onlara dayanarak yürüyen yaşlı bir adama yetişti.
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bunun hali ne böyle" buyurdu.
Oğulları: Ey Allah'ın Rasulü! Bunun bir adak borcu var, dediler. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey yaşlı adam! Bin. Çünkü şüphesiz
Allah'ın sana da senin adağına da ihtiyacı yoktur" buyurdu. Lafız Kuteybe
ve İbn Hucr'a aittir.
Diğer tahric: İbn
Mace, 2135
(1643) - وحدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
عبدالعزيز
(يعني الدراوردي)
عن عمرو بن
أبي عمرو،
بهذا الإسناد،
مثله.
4225- .. ./3- Bize
Kuteybe b. Said de tahdis etti, bize Abdulaziz -yani edDeraverdi- Amr b.
Amr'dan bu isnad ile aynısını tahdis etti.
AÇIKLAMA: (4223)
"Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki oğlu arasında onlara yaslanarak
yürüyen yaşlı bir adam gördü ... " Bir diğer rivayette (4224) "İki
oğlu arasında onlara yaslanarak yürüyen" denilmektedir ki bu da bir önceki
hadiste geçen "onlara dayanarak aralarında yürüyen" anlamındaki
"yuhada" lafzı ile aynı anlamdadır.
11 - (1644) وحدثنا
زكرياء بن
يحيى بن صالح
المصري. حدثنا
المفضل (يعني
ابن فضالة)
حدثني
عبدالله بن
عياش عن يزيد
بن أبي حبيب،
عن أبي الخير،
عن عقبة بنت
عامر؛ أنه قال
: نذرت
أختي أن تمشي
إلى بيت الله
حافية. فأمرتني
أن أستفتي لها
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم.
فاستفتيته.
فقال (لتمش
ولتركب).
4226-11/4- Bize
Zekeriyya b. Yahya b. Salih el-Mısri de tahdis etti, bize el-Mufaddal -yani b.
Fedale- tahdis etti, bana Abdullah b. Ayyaş, Yezid b. Ebu Habib'den tahdis
etti, o Ebu'l-Hayr'den, o Ukbe b. Amir'den şöyle dediğini rivayet etti:
Kızkardeşim yalın ayak Beytullah'a yürüyerek gitmeyi adadı. Bana kendisi adına
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)’DEN fetva sormamı istedi. Ben de ondan
fetva sorunca o: "Hem yürüsün hem binsin" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
1866; Ebu Davud, 3299; Nesai, 3823
12 - (1644) وحدثني
محمد بن رافع.
حدثنا
عبدالرزاق.
أخبرنا ابن
جريج. أخبرنا
سعيد بن أبي
أيوب؛ أن يزيد
بن أبي حبيب
أخبره؛ أن أبا
الخير حدثه عن
عقبة بن عامر
الجهني؛ أنه
قال: نذرت
أختي. فذكر
بمثل حديث
مفضل. ولم يذكر
في الحديث:
حافية. وزاد:
وكان أبو
الخير لا يفارق
عقبة.
4227-12/5- Bana Muhammed
b. Rafi'de tahdis etti. .. Yezid b. Ebu Habib'in haber verdiğine göre
Ebu'l-Hayr kendisine Ukbe b. Amir kendisine el-Cuheni’DEN şöyle dediğini tahdis
etti: Kızkardeşim adak adadı deyip Mufaddal'ın hadisinin aynısını zikretmekle
birlikte hadiste "yalınayak" lafzını zikretmedi ve: Ebu'l-Hayr,
Ukbe’DEN ayrılmazdı, ibaresini de ziyade etti.
(1644) - وحدثنيه
محمد بن حاتم
وابن أبي خلف.
قالا: حدثنا
روح بن عبادة.
حدثنا ابن
جريج. أخبرني
يحيى بن أيوب؛
أن يزيد بن
أبي حبيب
أخبره، بهذا
الإسناد، مثل حديث
عبدالرزاق.
4228- .. ./6- Bunu bana
Muhammed b. Hatim ve İbn Ebu Halef de tahdis edip, dediler ki: Bize Ravh b.
Ubade tahdis etti, bize İbn Cureyc tahdis etti, bana Yahya b. Eyyub'un haber
verdiğine göre Yezid b. Ebu Habib kendisine haber verdi, diye bu isnad ile
Abdurrezzak'ın hadisini aynen rivayet etti.
AÇIKLAMA: (4226)
Ukbe b. Amir'in rivayet ettiği hadiste o şöyle dedi: "Kızkardeşim Allah'ın
evine yalın ayak yürüyerek gitmeyi adadı. .. Hem yürüsün hem binsin buyurdu.
" Bu birinci hadis yürümekten aciz olan kişi hakkında yorumlanır. Böyle
bir kimse aynı zamanda binebilir ve bir kurban kesmesi gerekir.
Hadisin Ukbe'nin
kızkardeşi ile alakah kısmına gelince. Bu da yürümeye gücünün yettiği zamanda
yürümesi, yürüyemeyeceği zamanlarda yahut da açıktan açığa yorgun ve bitkin
düştüğü hallerde binmesi anlamındadır. Bu durumda hem binerek yol ahr hem de
bir kurban kesmesi gerekir.
Her iki durumda da
kurban kesme gereğini sözkonusu etmemiz İmam Şafii'nin bu husustaki iki
görüşünden tercih edilen kanaatidİr. Bir topluluk da bu kanaattedir. İkinci
görüş ise kurban kesme yükümlülüğü olmayıp bunun müstehap olduğudur. Çıplak
ayakla yürümeye gelince çıplak ayakla yürümek gerekmez. Aksine ayakkabı
giyinebilir. Ebu Davud'un Süneni'nde Ukbe'nin kızkardeşi ile ilgili hadiste
yürümekten acze düşmesi sebebi ile bindiği beyan edilmektedir. Ukbe şöyle
demiştir: Kızkardeşim yürüyerek haccetmeyi adadı. Halbuki onun buna gücü
yetmiyordu. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Şüphesiz Allah'ın senin kızkardeşinin yürümesine ihtiyacı yoktur, binsin
ve bir deve kurban etsin" buyurdu.
Sonraki sayfa için aşağıdaki
link’i kullan:
5- ADAK KEFFARETİ
HAKKINDA BİR BAB