|
SAHİH-İ MÜSLİM |
HİBE |
2 - باب
تحريم الرجوع
في الصدقة
والهبة بعد
القبض إلا ما
وهبه لولده
وإن سفل.
2- NE KADAR AŞAĞI İNERSE
İNSİN ÇOCUĞUNA HİBE ETTİĞİ ŞEYLER DIŞINDA SADAKA VE HİBE ETTİĞİ ŞEYİN
KABZEDİLMESİNDEN SONRA ONLARI DÖNÜP GERİ ALMANIN HARAM KILINDIĞI BABI
5 - (1622) حدثني
إبراهيم بن
موسى الرازي
وإسحاق بن إبراهيم.
قالا: أخبرنا
عيسى بن يونس.
حدثنا الأوزاعي
عن أبي جعفر
محمد بن علي،
عن ابن
المسيب، عن
ابن عباس : أن
النبي صلى
الله عليه وسلم
قال (مثل الذي
يرجع في
صدقته، كمثل
الكلب يقئ ثم
يعود في قيئه،
فيأكله).
4146-5/1- Bana İbrahim
b. Musa er-Razı ve İshak b. İbrahim tahdis edip, dedi ki: Bize İsa b. Yunus
haber verdi, bize Evzai, Ebu Cafer, Muhammed b. Ali'den tahdis etti, o
İbnu'l-Müseyyeb'den, o İbn Abbas'dan rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Sadakasında geri dönenin misali kustuktaR sonra
kustuğunu geri yiyen köpeğin misali gibidir" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
2621 -buna yakın-; Ebu Davud, 3538 -buna yakın-; Nesai, 3695, 3696, 3697,
3698,3699; İbn Mace, 2385 -buna yakın-, 2391
(1622) - وحدثناه
أبو كريب محمد
بن العلاء.
أخبرنا ابن المبارك
عن الأوزاعي.
قال: سمعت
محمد ابن علي بن
الحسين يذكر
بهذا
الإسناد،
نحوه.
4147- .. ./2- Bunu bize
Ebu Kureyb, Muhammed b. el-Ala'da tahdis etti, bize İbnu'l-Mübarek, Evzai'den
haber verdi, dedi ki: Muhammed b. Ali b. elHuseyn'i bu isnad ile hadisi buna
yakın olarak zikrederken dinledim.
2 م - (1622)
وحدثنيه حجاج
بن الشاعر.
حدثنا
عبدالصمد. حدثنا
حرب. حدثنا
يحيى (وهو ابن
أبي كثير).
حدثني
عبدالرحمن بن
عمرو؛ أن محمد
بن فاطمة بنت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم حدثه، بهذا
الإسناد،
نحوه.
4148- .. ./3- Bunu bana
Haccac b. eş-Şair de tahdis etti, bize Abdussamed tahdis etti, bize Harb tahdis
etti, bize Yahya -ki o b. Ebu Kesir'dir- tahdis etti, bana Abdurrahman b.
Amr'ın tahdis ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kız!
Fatıma'nın oğlu Muhammed ona bu isnad ile bunların hadislerine yakın olarak ona
tahdis etti.
6 - (1622) وحدثني
هارون بن سعيد
الأيلي وأحمد
بن عيسى. قالا:
حدثنا ابن
وهب. أخبرني
عمرو (وهو ابن
الحارث) عن
بكير؛ أنه سمع
سعيد بن
المسيب يقول:
سمعت ابن عباس
يقول:
سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول
(إنما مثل
الذي يتصدق
بصدقة ثم يعود
في صدقته،
كمثل الكلب
يقئ ثم يأكل
قيأه).
4149-6/4- Bana Harun b.
Said el-Eyli ve Ahmed b. İsa da tahdis edip, dedi ki: Bize İbn Vehb tahdis
etti, bana Amr -ki o b. el-Haris'dir- Bukeyr'den haber verdiğine göre o Said b.
el-Müseyyeb'i şöyle derken dinlemiştir: İbn Abbas'ı şöyle derken dinledim:
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i: "Herhangi bir sadaka verip de
sonra o sadakasını geri dönüp alan kişinin misali ancak kusan sonra da
kustuğunu yiyen köpeğin misali gibidir" buyururken dinledim.
7 - (1622) وحدثناه
محمد بن
المثنى ومحمد
بن بشار. قالا: حدثنا
محمد بن جعفر.
حدثنا شعبة.
سمعت قتادة يحدث
عن سعيد بن
المسيب، عن
ابن عباس ، عن
النبي؛ أنه
قال (العائد
في هبته
كالعائد في
قيئه).
4150-7/5- Bize Muhammed
b, el-Müsenna ve Muhammed b. Beşşar da tahdis edip, dedi ki: Bize Muhammed b.
Cafer tahdis etti, bize Şu'be tahdis etti. Katade'yi Said b. el-Müseyyeb’DEN
diye tahdis ederken dinledim. O İbn Abbas'dan, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'den: "Hibesini geri dönüp alan kimsenin durumu kusmuğunu geri
yutan kimse gibidir" buyurduğunu rivayet etti.
(1622) - وحدثناه
محمد بن
المثنى. حدثنا
ابن أبي عدي،
عن سعيد، عن
قتادة، بهذا
الإسناد،
مثله.
4151- .. ./6- Bunu bize
Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize İbn Ebu Adiyy, Said’DEN tahdis
etti, o Katade'den, bu isnad ile aynısını rivayet etti.
8 - (1622) وحدثنا
إسحاق بن
إبراهيم.
أخبرنا
المخزومي. حدثنا
وهيب. حدثنا
عبدالله بن
طاوس عن أبيه،
عن ابن عباس،
عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال
(العائد في
هبته كالكلب،
يقئ ثم يعود
في قيئه).
4152 .. 8/7- Bize İshak
b. İbrahim de tahdis etti, bize el-Mahzumı haber verdi, bize Vuheyb tahdis
etti, bize Abdullah b. Tavus, babasından tahdis etti, o İbn Abbas'dan, o
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den: "Hibesinden geri dönen kimse
kusup da sonra da kustuğunu geri yutan köpek gibidir" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
2579; Nesai, 3693, 3703
AÇIKLAMA: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in "sadakasını geri dönüp alan kimsenin
misali kustuktan sonra dönüp de kusmuğunu yiyen köpeğin misali gibidir. "
buyruğu hibe ve sadakanın hibe edilen ve sadaka verilen tarafından kabzedilmesi
halinde geri dönülüp alınmasının haram olduğu hususunda açık bir ifadedir. Bu
hibe ise yabancı kimsenin hibesi olarak yorumlanır. Ama bir kimse kendi
çocuğuna -ne kadar aşağı inerse insin- bir hibe yapacak olursa ondan vazgeçip
geri alması hakkı vardır. Nitekim bu husus en-Numan b. Beşir'in rivayet ettiği
(ve bundan sonra gelecek) hadiste açıkça ifade edilmiştir. Diğer taraftan
kardeşlere, amcalara ve onların dışında diğer zevi'l-erhama yapılan hibe de
dönüş olmaz. Şafii'nin kabul ettiği görüş budur. Maliki ve Evzai de böyle
demişlerdir. Ebu Hanife ve başkaları da çocuğa ve kendisi ile evlenilmesi haram
olan akraba dışında kimselere yapılan her bağıştan dönebilir demişlerdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
3- HİBE YAPARKEN
ÇOCUKLARININ BİRİNİ DİĞERİNDEN ÜSTÜN TUTMANIN MEKRUH OLDUĞU BABI