SAHİH-İ MÜSLİM

HİBE

2- NE KADAR AŞAĞI İNERSE İNSİN ÇOCUĞUNA HİBE ETTİĞİ ŞEYLER DIŞINDA SADAKA VE HİBE ETTİĞİ ŞEYİN KABZEDİLMESİNDEN SONRA ONLARI DÖNÜP GERİ ALMANIN HARAM KILINDIĞI BABI

4146-5/1- Bana İbrahim b. Musa er-Razı ve İshak b. İbrahim tahdis edip, dedi ki: Bize İsa b. Yunus haber verdi, bize Evzai, Ebu Cafer, Muhammed b. Ali'den tahdis etti, o İbnu'l-Müseyyeb'den, o İbn Abbas'dan rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sadakasında geri dönenin misali kustuktaR sonra kustuğunu geri yiyen köpeğin misali gibidir" buyurdu.

Diğer tahric: Buhari, 2621 -buna yakın-; Ebu Davud, 3538 -buna yakın-; Nesai, 3695, 3696, 3697, 3698,3699; İbn Mace, 2385 -buna yakın-, 2391

4147- .. ./2- Bunu bize Ebu Kureyb, Muhammed b. el-Ala'da tahdis etti, bize İbnu'l-Mübarek, Evzai'den haber verdi, dedi ki: Muhammed b. Ali b. elHuseyn'i bu isnad ile hadisi buna yakın olarak zikrederken dinledim.

4148- .. ./3- Bunu bana Haccac b. eş-Şair de tahdis etti, bize Abdussamed tahdis etti, bize Harb tahdis etti, bize Yahya -ki o b. Ebu Kesir'dir- tahdis etti, bana Abdurrahman b. Amr'ın tahdis ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kız! Fatıma'nın oğlu Muhammed ona bu isnad ile bunların hadislerine yakın olarak ona tahdis etti.

4149-6/4- Bana Harun b. Said el-Eyli ve Ahmed b. İsa da tahdis edip, dedi ki: Bize İbn Vehb tahdis etti, bana Amr -ki o b. el-Haris'dir- Bukeyr'den haber verdiğine göre o Said b. el-Müseyyeb'i şöyle derken dinlemiştir: İbn Abbas'ı şöyle derken dinledim: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i: "Herhangi bir sadaka verip de sonra o sadakasını geri dönüp alan kişinin misali ancak kusan sonra da kustuğunu yiyen köpeğin misali gibidir" buyururken dinledim.

4150-7/5- Bize Muhammed b, el-Müsenna ve Muhammed b. Beşşar da tahdis edip, dedi ki: Bize Muhammed b. Cafer tahdis etti, bize Şu'be tahdis etti. Katade'yi Said b. el-Müseyyeb’DEN diye tahdis ederken dinledim. O İbn Abbas'dan, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den: "Hibesini geri dönüp alan kimsenin durumu kusmuğunu geri yutan kimse gibidir" buyurduğunu rivayet etti.

4151- .. ./6- Bunu bize Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize İbn Ebu Adiyy, Said’DEN tahdis etti, o Katade'den, bu isnad ile aynısını rivayet etti.

4152 .. 8/7- Bize İshak b. İbrahim de tahdis etti, bize el-Mahzumı haber verdi, bize Vuheyb tahdis etti, bize Abdullah b. Tavus, babasından tahdis etti, o İbn Abbas'dan, o Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den: "Hibesinden geri dönen kimse kusup da sonra da kustuğunu geri yutan köpek gibidir" buyurdu.

Diğer tahric: Buhari, 2579; Nesai, 3693, 3703

AÇIKLAMA: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in "sadakasını geri dönüp alan kimsenin misali kustuktan sonra dönüp de kusmuğunu yiyen köpeğin misali gibidir. " buyruğu hibe ve sadakanın hibe edilen ve sadaka verilen tarafından kabzedilmesi halinde geri dönülüp alınmasının haram olduğu hususunda açık bir ifadedir. Bu hibe ise yabancı kimsenin hibesi olarak yorumlanır. Ama bir kimse kendi çocuğuna -ne kadar aşağı inerse insin- bir hibe yapacak olursa ondan vazgeçip geri alması hakkı vardır. Nitekim bu husus en-Numan b. Beşir'in rivayet ettiği (ve bundan sonra gelecek) hadiste açıkça ifade edilmiştir. Diğer taraftan kardeşlere, amcalara ve onların dışında diğer zevi'l-erhama yapılan hibe de dönüş olmaz. Şafii'nin kabul ettiği görüş budur. Maliki ve Evzai de böyle demişlerdir. Ebu Hanife ve başkaları da çocuğa ve kendisi ile evlenilmesi haram olan akraba dışında kimselere yapılan her bağıştan dönebilir demişlerdir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

3- HİBE YAPARKEN ÇOCUKLARININ BİRİNİ DİĞERİNDEN ÜSTÜN TUTMANIN MEKRUH OLDUĞU BABI