SAHİH-İ MÜSLİM

FERAİZ

FERAİZ - 1- "MÜSLÜMAN KAFİRE MİRASÇI OLMAZ, KAFİR DE MÜSLÜMANA MİRASÇI OLMAZ" BABI

Feraiz kelimesi taktir etmek anlamındaki farz kökünden gelen farizanın çoğuludur. Çünkü (mirastaki) farz payların miktarı bellidir. Feraiz (İslam Miras Hukuku) alimine farazı, fariz ve fariz denilir. Alim ve alim denilmesi gibi. Bunu Müberred nakletmiştir.

Miras lafzının kökü olan irs hakkında da Müberred bunun asıl anlamı akıbettir demiştir. Yani bir kişiden diğerine intikal edip geçmesi demektir.

.. ./1- "MÜSLÜMAN KAFİRE MİRASÇI OLMAZ, KAFİR DE MÜSLÜMANA MİRASÇI OLMAZ" BABI

4116-111- Bize Yahya b. Yahya, Ebu Bekr b. Ebu Şeybe ve İshak b. İbrahim -lafız Yahya'ya ait olmak üzere- tahdis etti. Yahya, bize İbn Uyeyne, el-Hadesan’DEN haber verdi derken diğer ikisi tahdis etti, dedi. Hadesan, Ali b. Huseyn'den, o Amr b. Osman'dan, o Üsame b. Zeyd'den rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Müslüman kafire mirasçı olmaz, kafir de müslümana mirasçı olmaz" buyurmuştur.

Diğer tahric: Buhari, 6764,4283; Ebu Davud, 2909; Tirmizi, 2107; İbn Mace, 2729

AÇIKLAMA: "Müslüman kafire mirasçı olmaz, kafir de müslümana mirasçı olmaz."

Bazı nüshalarda "kafir de müslümana" şeklinde "mirasçı olmaz" lafzı hazfedilerek kaydedilmiştir.

Müslümanlar kafirin müslümana mirasçı olmayacağını icma ile kabul etmişlerdir. Aynı şekilde ashab, tabiin ve ondan sonra gelenlerin alimlerinin büyük çoğunluğuna göre Müslüman da kafire mirasçı olmaz. Fakat bir grup müslümanın kafirden miras alacağını kabul etmiştir. Bu da Muaz b. Cebel, Muaviye, Said b. Müseyyeb, Mesruk ve başkalarının görüşüdür. Bu hususta aralarında bazı görüş ayrılıkları bulunmakla birlikte Ebu Derda, Şabi, Hadesan ve Nehai’DEN de buna yakın bir kanaat olarak nakledilmiştir. Fakat bunlardan sahih olarak gelen rivayet cumhurun kanaati gibidir. Müslümanın kafirden miras alacağını kabul edenler "İslam üstün gelir ve onun üstüne çıkılmaz" hadisini delil göstermişlerdir. Cumhurun delili ise bu sahih ve sarih (anlamı açık) hadisdir. İslam üstün gelir, onun üstüne çıkılmaz hadisinde delil olacak bir taraf yoktur. Çünkü bu hadisten maksat İslam'ın diğer dinlere olan üstünlüğünü ifade etmektir. Hadiste miras sözkonusu edilmemiştir. Böyle bir durumda "Müslüman da kafire mirasçı olmaz" hadisinin açık nassı nasıl terk edilebilir. Belki de bu kesime bu hadis ulaşmamış olabilir.

İrtidad eden bir kimse icma ile müslümana mirasçı olmaz. Müslüman kimse de Şafii, Malik, Rabia, İbn Ebu Leyla ve başkalarına göre irtidat edene mirasçı olmaz. Aksine irtidat edenin malı Müslümanlar için bir fey, savaşsız ganimet olur. Ebu Hanife, Kufeliler, Evzai ve İshak ise Müslüman mirasçıları onun mirasını alır demişlerdir. Bu kanaat Ali, İbn Mesud ve seletten bir topluluktan da rivayet edilmiştir. Ama Sevri ve Ebu Hanife mürtedlik halinde iken kazandıkları Müslümanlara aittir derken diğerleri her şeyi Müslüman mirasçılarınındır demişlerdir.

Yahudinin hristiyandan miras alması ve aksi, meClisinin her ikisinden, her ikisinin de Mecusi kimseden miras almaları halinde olduğu gibi kafirlerin birbirlerine mirasçı olmalarına gelince; Şafii, Ebu Hanife -her ikisinden de Allah razı olsun- ve başkaları bunu kabul ederken Malik bunu kabul etmemektedir. Şafii, dedi ki: Ama harbi (darul harbte yaşayan) kafir zımmiden, zımmi bir kafir de harbiden miras almaz demiştir. Mezhep alimlerimiz der ki: Aynı şekilde birbirleri ile savaş halinde olan iki ayrı ülkede bulunan iki harbi vatandaş da birbirinden miras almaz demişlerdir. Allah en iyi bilendir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

2- FERAİZİ (MİRAS HİSSELERİNİ) SAHİPLERİNE VERİN ARTAN OLURSA EN YAKIN ERKEĞİNDİR (HADİSİ) BABI