SAHİH-İ MÜSLİM |
MUSAKAT |
10 - باب
الأمر بقتل
الكلاب. وبيان
نسخة. وبيان
تحريم
اقتنائها،
إلا لصيد أو
زرع أو ماشية
ونحو ذلك.
10/31- KÖPEKLERİ
ÖLDÜRMENİN EMREDİLMESİ, EMRİN NESH EDİLDİĞİNİN BEYANI, KÖPEK BARINDIRMANIN -AV,
EKİN YA DA DAVAR VE BENZERLERİ İÇİN OLMASI DIŞINDA- HARAM KILINDIĞININ BEYANI
BABI
43 - (1570) حدثنا
يحيى بن يحيى.
قال: قرأت على
مالك عن نافع،
عن ابن عمر؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم أمر بقتل
الكلاب.
3992-43/1-
Bize Yahya b. Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e, Nafi'den rivayetini okudum. O
İbn Ömer’den rivayet ettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
köpeklerin öldürülmesini emretti.
Diğer tahric: Buhari,
3323; Nesai, 4288 -uzunca-; İbn Mace, 3202;
44 - (1570) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا أبو
أسامة. حدثنا
عبيدالله عن
نافع، عن ابن
عمر. قال : أمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بقتل
الكلاب. فأرسل
في أقطار
المدينة أن
تقتل.
3993-44/2- Bize Ebu Bekr
b. Ebu Şeybe tahdis etti. .. İbn Ömer dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) köpeklerin öldürülmesini emretti. Bunun için de Medine'nin köşe
bucağına, öldürülmeleri için haber gönderdi.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
45 - (1570) وحدثني
حميد بن
مسعدة. حدثنا
بشر (يعني أبن
المفضل).
حدثنا
إسماعيل (وهو
ابن أمية) عن
نافع، عن
عبدالله، قال:
كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يأمر
بقتل الكلاب.
فنبعث في
المدينة
وأطرافها فلا
ندع كلبا إلا
قتلناه. حتى
إنا لنقتل كلب
المرية من أهل
البادية،
يتبعها.
3994-45/3-
Bana Humeyd b. Mesade de tahdis etti. .. Nafi' Abdullah'tan şöyle dediğini
rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) köpeklerin öldürülmesini
emrederdi de biz de Medine'ye ve onun etrafına dağılırdık ve öldürmedik hiçbir
köpek bırakmazdık. Hatta çöl halkından bir kadıncağızın arkasından gelen bir
köpeği dahi öldürürdük.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
46 - (1571) حدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا حماد
بن زيد عن عمرو
بن دينار، عن
ابن عمر؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم أمر بقتل
الكلاب. إلا
كلب صيد أو
كلب غنم، أو
ماشية. فقيل
لابن عمر: إن
أبا هريرة
يقول: أو كلب
زرع. فقال ابن عمر:
إن لأبي هريرة
زرعا.
3995-46/4-
Bize Yahya b. Yahya tahdis etti, bize Hammad b. Zeyd, Amr b. Dinar'dan
haberverdi, onun İbn Ömer'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) av köpeği, çoban köpeği ya da davar köpeği dışında köpeklerin
öldürülmesini emir buyurdu..İbn Ömer'e: Ebu Hureyre ise yahut ekin köpeği diyor
denilince İbn Ömer: Şüphesiz Ebu Hureyre'nin ekini var, dedi.
Diğer tahric: Tirmizi,
1488; Nesai, 4290 -muhtasar-;
47 - (1572) حدثنا
محمد بن أحمد
بن أبي خلف.
حدثناروح. ح
وحدثني إسحاق
بن منصور.
أخبرنا روح بن
عبادة. حدثنا
ابن جريج.
أخبرني أبو
الزبير؛ أنه
سمع جابر بن
عبدالله يقول:
أمرنا
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بقتل الكلاب.
حتى أن المرأة
تقدم من
البادية
بكلبها فنقتله.
ثم نهى النبي
صلى الله عليه
وسلم عن قتلها.
وقال (عليكم بالأسود
البهيم ذي
النقطتين.
فإنه شيطان).
3996-47/5-
Bize Muhammed b. Ahmed b. Halef tahdis etti, bize Ravh tahdis etti (H.) Bana
İshak b. Mansur da tahdis etti bize İbn Ubade haber verdi, bize İbn Cureyc tahdis
etti, bana Ebu Zubeyr'in haber verdiğine göre o Cabir b. Abdullah'ı şöyle
derken dinledi: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize köpekleri
öldürmeyi emretti. Hatta çölde köpeği ile gelen kadının köpeğini dahi
öldürürdük. Sonra Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) köpeklerin öldürülmesini
yasakladı ve: "Siz gözleri üzerinde iki beyaz nokta bulunan simsiyah
köpeği öldürmeye bakın. Çünkü o, bir şeytandır" buyurdu.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 2846
48 - (1573) حدثنا
عبيدالله بن
معاذ. حدثنا
أبي. حدثنا
شعبة عن أبي
التياح. سمعت
مطرف ابن
عبدالله عن
ابن المغفل.
قال:
أمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بقتل
الكلاب. ثم
قال (ما بالهم
وبال الكلاب؟)
ثم رخص في كلب الصيد
وكلب الغنم.
3997-48/6-
Bize Ubeydullah b. Muaz tahdis etti, bize babam tahdis etti, bize Şu'be, Ebu
Teyyah'dan tahdis ettiğine göre o Mutarrif b. Abdullah'ı İbn Ma'kil’DEN naklen
şöyle derken dinlemiştir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) köpekleri n
öldürülmesini emretti, sonra da: "Köpeklerden onlara ne" buyurdu,
sonra da av köpeği ile çoban köpeğine ruhsat verdi.
49 - (1572) وحدثنيه
يحيى بن حبيب.
حدثنا خالد
(يعني ابن الحراث).
ح وحدثني محمد
بن حاتم.
حدثنا يحيى بن
سعيد. ح
وحدثني محمد
بن الوليد.
حدثنا محمد بن
جعفر. ح وحدثنا
إسحاق بن
إبراهيم.
أخبرنا النضر.
ح وحدثنا محمد
بن المثنى.
حدثنا وهب بن
جرير. كلهم عن
شعبة، بهذا
الإسناد.
وقال
ابن حاتم في
حديثه عن
يحيى: ورخص في
كلب الغنم
والصيد
والزرع.
3998-49/7
- Bunu bana Yahya b. Habib el-Harisı de tahdis etti, bize Halid -yani b.
el-Haris- tahdis etti, (H.) Bana Muhammed b. el-Hakim de tahdis etti, bize
Yahya b. Said tahdis etti, (H.) Bana Muhammed b. el-Velid de tahdis etti, bize
Muhammed b. Cafer tahdis etti, (H.) Bize İshak b. İbrahim de tahdis etti, bize
en-Nadr haberverdi, (H.) Bize Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize Vehb
b. Cerir tahdis etti, hepsi Şu'be'den bu isnad ile hadisi rivayet etti.
İbn Hatim hadisi
Yahya’DAN rivayetinde: "Ve çoban köpeği, av köpeği ve tarla köpeğine
ruhsat verdi" dedi.
50 - (1574) حدثنا
يحيى بن يحيى.
قال: قرأت على
مالك عن نافع،
عن ابن عمر،
قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (من
اقتنى كلبا
إلا كلب ماشية
أو ضاري، نقص
من عمله، كل يوم،
قيراطان).
3999-50/8-
Bize Yahya b. Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e, Nafi'den rivayetini okudum: O
İbn Ömer'den dedi ki: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Çoban
köpeği yahut eğitilmiş av köpeği dışında köpek barındıranın amelinde her gün
iki kırat eksilir" buyurdu.
51 - (1574) وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة
وزهير بن حرب
وابن نمير.
قالوا: حدثنا
سفيان عن
الزهري، عن
سالم، عن أبيه،
عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال (من
اقتنى كلبا،
إلا كلب صيد
أو ماشية، نقص
من أجره، كل
يوم، قيراطان).
4000-51/9-
Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, Zuheyr b. Harb ve İbn Numeyr de tahdis edip dedi
ki: Bize Süfyan, Zührı’DEN tahdis etti, o Salim'den, o babasından, o Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Kim bir
av köpeği yahut çoban köpeği dışında bir köpek barındıracak olursa ecrinden her
gün iki kı rat eksilir. "
52 - (1574) حدثنا
يحيى بن يحيى
ويحيى بن أيوب
وقتيبة وابن
حجر (قال يحيى بن
يحيى: أخبرنا.
وقال الآخرون:
حدثنا
إسماعيل) (وهو
ابن جعفر) عن
عبدالله بن
دينار؛ أنه
سمع ابن عمر
قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (من
اقتنى كلبا
إلا كلب ضارية
أو ماشية، نقص
من عمله، كل يوم،
قيراطان).
4001-52/10-
Bize Yahya b. Yahya, Yahya b. Eyyub, Kuteybe ve İbn Hucr tahdis etti, Yahya b.
Yahya, bize İsmail-ki o b. Cafer'dir- haber verdi derken diğerleri tahdis etti
dedi. O Abdullah b. Dinar'dan rivayet ettiğine göre İbn Ömer'i şöyle derken
dinlemiştir: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim eğitilmiş av
köpeği yahut çoban köpeği dışında bir köpek barındıracak olursa her gün onun
amelinden iki kırat eksilir" buyurdu.
53 - (1574) حدثنا
يحيى بن يحيى
ويحيى بن أيوب
وقتيبة وابن
حجر (قال يحيى:
أخبرنا. وقال
الآخرون
حدثنا
إسماعيل عن
محمد) (وهو ابن
أبي حرملة) عن
سالم بن
عبدالله، عن
أبيه؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال (من
اقتنى كلبا
إلا كلب ماشية
أو كلب صيد،
نقص من عمله،
كل يوم قيراط).
قال
عبدالله: وقال
أبو هريرة: أو
كلب حرث.
4002-53/11-
Bize Yahya b. Yahya, Yahya b. Eyyub, Kuteybe ve İbn Hucr tahdis etti. Yahya
bize İsmail, Muhammed’DEN -ki o b. Ebu Harmele'dir- haber verdi derken
diğerleri tahdis etti dedi. (Muhammed) Salim b. Abdullah'tan, o babasından, o
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den: "Her kim çoban köpeği yahut
av köpeği dışında bir köpek barındırırsa her gün onun amelinden bir kırat
eksilir" buyurdu.
Abdullah dedi ki: Ebu
Hureyre ise: "Yahut tarla köpeği" dedi.
Diğer tahric: Nesai,
4302
54 - (1574) حدثنا
إسحاق بن
إبراهيم.
أخبرنا وكيع.
حدثنا حنظلة
بن أبي سفيان
عن سالم، عن
أبيه،
عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال (من
اقتنى كلبا
إلا كلب ضار
أو ماشية. نقص
من عمله، كل يوم،
قيراطان).
قال
سالم: وكان
أبو هريرة
يقول: أو كلب
حرث. وكان
صاحب حرث.
4003-54/12-
Bize İshak b. İbrahim tahdis etti, bize Veki' haber verdi, bize Hanzala b Ebu
Süfyan, Salim’DEN tahdis etti, o babasından, o Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'den şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Her kim alıştırılmış av
köpeği yahut çoban köpeği dışında bir köpek barındıracak olursa her gün onun
amelinden iki kırat eksilir." Buyurdu.
Salim dedi ki: Ebu
Hureyre de: "Yahut tarla köpeği" derdi. Kendisi tarla sahibi birisi
idi.
Diğer tahric: Buhari,
5481; Nesai, 4295;
55 - (1574) حدثنا
داود بن رشيد.
حدثنا مروان
بن معاوية.
أخبرنا عمر بن
حمزة بن
عبدالله ابن
عمر. حدثنا
سالم بن
عبدالله عن
أبيه. قال : قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (أيما
أهل دار
إتخذوا كلبا
إلا كلب ماشية
أو كلب صائد،
نقص من عملهم،
كل يوم،
قيراطان).
4004-55/13- Bize Davud
b. Ruşeyd tahdis etti. .. Salim b. Abdullah babasından şöyle dediğini tahdis
etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir aile halkı çoban
köpeği yahut avcı köpeği dışında bir köpek edinecek olurlarsa her gün
amellerinden iki kırat eksilir" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
56 - (1574) حدثنا
محمد بن
المثنى وابن
بشار (واللفظ
لابن المثنى)
قالا: حدثنا
محمد بن جعفر.
حدثنا شعبة عن
قتادة، عن أبي
الحكم. قال
: سمعت
ابن عمر يحدث
عن النبي صلى
الله عليه وسلم
قال (من اتخذ
كلبا إلا كلب
زرع أو غنم أو
صيد، ينقص من
أجره كل يوم،
قيراط).
4005-56/14- Bize
Muhammed b. el-Müsenna ve İbn Beşşar -lafız İbnu'l-Müsenna'ya ait olmak üzere-
tahdis edip dedi ki: Bize Muhammed b. Cafer tahdis etti, bize Şu'be, Katade'den
tahdis etti, o Ebu'l-Hakem'den şöyle dediğini rivayet etti: İbn Ömer'i Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)’DEN şöyle buyurdu diye tahdis ederken dinledim:
"Her kim tarla köpeği, çoban köpeği yahut av köpeği dışında bir köpek
edinirse her gün onun ecrinden iki kırat eksilir"
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
57 - (1575) وحدثني
أبو الطاهر
وحرملة. قالا:
أخبرنا ابن وهب.
أخبرني يونس
عن ابن شهاب،
عن سعيد بن
المسيب، عن
أبي هريرة،
عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم. قال (من
اقتنى كلبا
ليس بكلب صيد
ولا
ماشية ولا أرض،
فإنه ينقص من
أجره
قيراطان، كل يوم).
وليس
في حديث أبي
الطاهر: ولا أرض.
4006-57/15-
Bana Ebu't-Tahir ve Harmele de tahdis edip dedi ki ... Bize İbn Vehb haber
verdi, bana Yunus, İbn Şihab'dan haber vetdi, o Said b. elMüseyyeb'den, o Ebu
Hureyre'den, o Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şöyle buyurduğunu
rivayet etti: "Her kim av, çoban ve arazi köpeği olmayan bir köpek
barındıracak olursa her gün onun ecrinden iki kı rat eksilir. "
Ebu't-Tahir'in hadisinde
"Arazi köpeği" ifadesi yoktur.
Diğer tahric: Nesai,
4301
58 - (1575) حدثنا
عبد بن حميد.
حدثنا
عبدالرزاق.
أخبرنا معمر
عن الزهري، عن
أبي سلمة، عن
أبي هريرة. قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (من اتخذ
كلبا، إلا كلب
ماشية أو صيد
أو زرع، انتقص
من أجره كل
يوم قيراط).
قال
الزهري: فذكر
لابن عمر قول
أبي هريرة.
فقال: يرحم
الله أبا
هريرة! كان
صاحب زرع.
4007-58/16-
Bize Abd b. Humeyd tahdis etti, bize Abdurrezzak haber verdi, bize Ma'mer,
Zühri'den haber verdi, o Ebu Seleme'den, o Ebu Hureyre'den şöyle dediğini
rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim çoban köpeği
yahut av köpeği ya da ekin köpeği dışında bir köpek edinirse her gün onun
ecrinden bir kırat eksilir. " Buyurdu.
Zühri dedi ki: İbn
Ömer'e Ebu Hureyre'nin sözü aktarılınca o: "Allah'ın rahmeti Ebu
Hureyre'ye olsun. O ekin sahibi birisiydi, dedi.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 2488; Tirmizi, 1490; Nesai, 4300;
59 - (1575) حدثني
زهير بن حرب.
حدثنا
إسماعيل بن
إبراهيم.
حدثنا هشام
الدستوائي.
حدثنا يحيى بن
أبي كثير عن
أبي سلمة، عن
أبي هريرة،
قال : قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (من أمسك
كلبا فإنه
ينقص من عمله،
كل يوم،
قيراط. إلا
كلب حرث أو
ماشية).
4008-59/17- Bana Zuheyr
b. Harb da tahdis etti. .. Ebu Hureyre dedi ki:
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Her kim tarla ya da çoban köpeği dışında bir köpek
bulunduracak olursa her gün onun amelinden bir kırat eksilir" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
2322
(1575) - حدثنا
إسحاق بن
إبراهيم.
أخبرنا شعيب
بن إسحاق.
حدثنا
الأوزاعي.
حدثني يحيى بن
أبي كثير. حدثني
أبو سلمة بن
عبدالرحمن.
حدثني أبو
هريرة عن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم.
بمثله.
4009- ... /18- Bize
İshak b. İbrahim tahdis etti. .. Bana Ebu Hureyre Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)’DEN aynısını tahdis etti.
Diğer tahric: İbn
Mace, 3204
2 م - (1575)
حدثنا أحمد بن
المنذر. حدثنا
عبدالصمد. حدثنا
حرب. حدثنا
يحيى بن أبي
كثير، بهذا
الإسناد، مثله.
4010- .. ./19- Bize
Ahmed b. el-Munzir tahdis etti, bize Abdüssamed tahdis etti, bize Harb. Tahdis
etti, bize Yahya b. Ebu Kesir bu isnad ile aynısını tahdis etti.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
60 - (1575) حدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
عبدالواحد
(يعني ابن
زياد) عن
إسماعيل بن
سميع. حدثنا
أبو رزين. قال:
سمعت أبا
هريرة يقول
: قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (من اتخذ
كلبا ليس بكلب
صيد ولا
غنم، نقص من
عمله، كل يوم،
قيراط).
4011-60/20- Bize Kuteybe
b. Said tahdis etti ... Bize Ebu Rezın tahdis edip dedi ki: Ebu Hureyre'yi
şöyle derken dinledim: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Her kim
av köpeği, çoban köpeği olmayan bir köpek edinirse her gün onun amelinden bir
kırat eksifir" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
61 - (1576) حدثنا
يحيى بن يحيى.
قال: قرأت على
مالك عن يزيد
بن خصيفة؛ أن
السائب بن
يزيد أخبره؛
أنه سمع سفيان
بن أبي زهير
(وهو رجل من
شنوءة من
أصحاب رسول
الله صلى الله
عليه وسلم)
قال : سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول (من
اقتنى كلبا لا
يغني عنه زرعا
ولا
ضرعا، نقص من
عمله، كل يوم،
قيراط). قال:
آنت سمعت هذا
من رسول الله
صلى الله عليه
وسلم؟ قال: إي
ورب هذا
المسجد!
4012-61/21- Bize Yahya
b. Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e, Yezid b.
Huzeyfe'den rivayetini
okudum: Buna göre es-Saib b. Yezid ona şunu haber verdi: O Süfyan Ebu Zuheyr'i
-ki o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ashaamdan Şenuelilerden bir adamdı-
şöyle derken dinledi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i: "Her kim
ne bir ekine ne de bir davara faydası bulunmayan ve ihtiyacı olmayan bir köpeği
barındıracak olursa her gün onun amelinden bir kırat eksilir" buyururken
dinledim. (es-Said) dedi ki: Bunu Resulullah Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bizzat sen mi dinledin dedi. O: Bu mescidin rabbine yemin ederim ki evet dedi.
Diğer tahric: Buhari,
2323, 3325; Nesai, 4296; İbn Mace, 3206
61 - (1576) حدثنا
يحيى بن أيوب
وقتيبة وابن
حجر. قالوا: حدثنا
إسماعيل عن
يزيد بن
خصيفة. أخبرني
السائب بن
يزيد؛ أنه وفد
عليهم سفيان
بن أبي زهير الشنئي.
فقال: قال
رسول الله صلى
الله عليه وسلم.
بمثله.
4013- .. ./22- Bize
Yahya b. Eyyub, Kuteybe ve İbn Hucr tahdis edip dedi ki: Bize İsmail, Yezid b.
Huzayfe'den tahdis etti, bana es-Saib b. Yezid'in haber verdiğine göre
yanlarına Şemle'li Süfyan b. Ebu Zuheyr geldi ve dedi ki: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu deyip hadisi aynen rivayet etti.
AÇIKLAMA: (3992)
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) köpeklerin öldürülmesini
emretti" başka bir rivayette: (3993) "Köpeklerin öldürülmesini
emretti ve Medine'nin köşebucağına ... gönderdi" başka bir rivayette
(3994) "köpeklerin öldürülmesini emretti biz de Medine'ye ve Medine'nin
etrafına dağıldık. .. " başka bir rivayette (3995) av köpeği yahut çoban
köpeği ya da davar köpeği olması dışında köpeklerin öldürülmesini emretti, İbn
Ömer'e ... " Cabir'in rivayetinde (3996) "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bize köpekleri öldürmeyi emretti. Öyle ki çölden köpeği ile
gelen bir kadıncağız ... onu öldürürdük." ... ve: Çünkü o bir şeytandır
buyurdu" İbnu'l Muvaffel'in rivayetinde (3997) "RasUlullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) köpeklerin öldürülmesini emretti. Sonra:
Köpeklerden onlara ne
buyurdu ... ruhsat verdi." Bir rivayette de çoban, av ve tarla köpeğine
ruhsat verdiği belirtilirken İbn Ömer'in rivayet ettiği hadiste (3999)
"her kim çoban köpeği ya da eğitilmiş av köpeği dışında bir köpek
barındırırsa ... iki kırat eksilir" bir başka rivayette (4000)
"ecrinden her gün bir kirat eksilir" Ebu Hureyre'nin rivayetinde
(4006) " her kim av köpeği, çoban köpeği ve arazi köpeği olmayan bir köpek
barındırırsa her gün ecrinden iki kırat eksilir" yine ondan gelen bir
diğer rivayette (4007) "her gün ecrinden bir kırat eksilir." Süfyan
b. Ebu Zuheyr'in rivayetinde de: "Her kim ... fayda vermeyen bir köpek
barındırırsa her gün amelinden bir kırat eksilir."
İlim adamları kudurmuş
köpek ile saldırgan köpeğin öldürüleceğini icma ile kabul etmiş olmakla
birlikte zarar vermeyen köpeğin öldürülmesinde ihtilaf etmişlerdir. Mezhep
alimlerimizden İmamül Harameyn dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) önce
bütün köpeklerin öldürülmesini emir buyurdu sonra bunu nesh ederek simsiyah
köpek dışındaki köpeklerin öldürülmesini yasakladı sonra da şeriatin hükmü
ister siyah renk olsun ister başka renkte olsun herhangi bir zararı olmayan
bütün köpekleri n öldürülmesinin yasaklanması üzerinde şer'i hüküm kesinleşip
son halini aldı.
Onun sözünü ettiği bu
hususa İbnu'l-Muğaffel'in hadisi delil gösterilir. Kadı Iyaz dedi ki: İlim
adamlarının bir çoğu köpeklerin öldürülmesi ile ilgili hadisin delil alınacağı
kanaatindedir. Onlara göre bundan istisna edilen av köpeği ve diğer köpekler
müstesnadır. Malik'in ve Maliki mezhebine mensup alimlerin görüşü budur. Bu
görüşü kabul edenler de av köpeği ve benzeri köpeklerin öldürülmesi hükmü ile
ilgili genel hükümden nesh mi edildiği yoksa öldürme emri önce bütün köpekler
hakkında genel mi olduğu yoksa bunların dışındakiler için özel olduğu hususunda
ihtilaf etmişlerdir. Başkaları ise bütün köpekleri edinmenin caiz olduğu,
köpekleri n öldürülme emrinin ve siyah köpek dışında köpek barındırmanın
yasaklığının nesh edildiği kanaatindedirler.
Kadı lyaz dedi ki: Bana
göre ilk yasaklama bütün köpekleri barındırmayı kapsayan genel bir yasak ve
hepsinin öldürülmesi emri şeklinde genel bir emirdir. Sonra siyah köpek dışında
köpeklerin öldürülmesi yasaklandı ve av köpeği, tarla köpeği ya da çoban köpeği
dışındaki bütün köpeklerin barındırılması da menedildi.
Kadı lyaz'ın yaptığı bu
açıklama hadislerin zahirinden anlaşılandır. Buna göre İbn Muğaffel'in rivayet
ettiği hadis (3997) siyahın dışında kalan köpeklere has olur. Zira bu hadis
geneldir ama diğer hadis ile ondan siyah köpek tahsis edilir.
Köpek barındırmaya
gelince. Bizim mezhebimizin görüşüne göre ihtiyaçsız köpek barındırmak haramdır.
Av, ekin ve davar için ise barındırılması caizdir. Evleri, yolları ve benzer
yerleri korumak için caiz midir bu hususta iki görüş vardır.
Bir görüşe göre
hadislerin zahirleri gereğince caiz değildir çünkü bu hadisler ekin, av ya da
davar için olması hali dışındaki barındırmaları açıkça yasaklamaktadır. Bu iki
görüşün daha sahih olanı hadislerden anlaşılan illet ile amel ederek istisna
edilen bu üç tür köpeğe kıyas ile caiz olacağıdır. Bu illet ise duyulan
ihtiyaçtır.
Av, ekin ya da davar
için eğitmek üzere enik köpeği barındırmak caiz midir? Bu hususta da mezhep
alimlerimizin iki görüşü vardır. Daha sahih olana göre caiz olduğudur.
(3995) "İbn Ömer
dedi ki: Ebu Hureyre'nin ekini var" Salim de diğer rivayette (4003)
"Ebu Hureyre: Yahut ziraat köpeği derdi, kendisi de ziraat sahibi
idi." İlim adamları der ki: Bu Ebu Hureyre'nin rivayetinin zayıf olduğuna
ya da o rivayet hakkında şüphe bulunduğuna işaret maksadı ile söylenmiş
değildir. Aksine bunun anlamı şudur: O ziraatle uğraşan, tarlası ekili olan
birisi olduğundan ötürü buna gereken itinayı göstermiş, bunu bellemiş, bunu
sağlam bir şekilde kavramıştı. Çünkü adeten bir kimse eğer bir iş ile meşgul
ise o hususta başkasının iyice bellemediği şeyleri beller, başkasının bilmediği
kadar onun ile ilgili hükümleri bilir, öğrenir.
Müslim bu fazlalığı yani
köpeğin ziraat için edinileceği ifadesini İbnu'l Muvaffel'in rivayetinden,
Süfyan b. Ebu Zuheyr'in rivayetinden, onların Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'den rivayeti olarak zikretmektedir. Aynı şekilde Müslim bunu
İbnu'l-Hakem'in rivayeti olarak da ziktetmektedir. Adı ise -- Abdurrahman b.
Ebu Nu'm el-Beceli'dir. O bunu İbn Ömer'den diye rivayet etmiştir. O halde İbn
Ömer'in de bunu Ebu Hureyre'den işitip Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
tarafından söylendiğinden kesin olarak emin olunca o da bunu rivayet etmeye
başlamış ve daha önce bu fazlalık olmadığı bu hadisine eklemiştir. Ayrıca belli
bir zamanda onun Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den bunu işitmiş olduğunu
hatırlaması ve rivayet ettiği bir başka zamanda ise bunu unutmuş olduğu için bu
fazlalığı zikretmemiş olması ihtimali de vardır. Velhasıl Ebu Hureyre tek
başına bu fazlalığı rivayet etmiş değildir. Aksine bunu Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'den rivayeti hususunda ashab-ı kiramdan bir topluluk da ona
muvafakat etmiştir. Kendisi tek başına bunu rivayet etmiş olsaydı dahi yine
makbul bir rivayet olur, rıza ile karşılanan ve ikram ile kabul olan bir
rivayet olurdu.
(3996) "Gözlerinin
üstünde iki nokta bulunan simsiyah köpek" burada behinden kasıt, katıksız
siyah demektir. İki noktadan kasıt ise siyahköpeğin gözleri üzerinde varlıkları
bilinen iki beyaz noktadır. Bu görülen ve bilinen bir husustur.
"O bir
şeytandır" ifadesini Ahmed b. Hanbel ve bazı mezhep alimlerimiz simsiyah
av köpeğinin avının caiz olmadığına ve öldürdüğü avın helal olmadığına delil
göstermişlerdir. Çünkü böyle bir köpek bir şeytandır. Halbuki av köpeğinin avı
helal olur.
Şafii, Malik ve ilim
adamlarının büyük çoğunluğu ise siyah köpeğin avı da başka köpekler gibi helaldir.
Hadisten kasıt böyle bir köpeği köpek türünün dışına çıkarmak değildir. Bundan
dolayı bir kabı ya da başka bir şeyi yalayacak olursa beyaz köpeğin
yalamasından nasıl onu yıkamak gerekiyorsa onu da öylece yıkamak gerekir.
(3997) "Köpeklerden
onlara ne" yani köpekler onları ilgilendirmez. Onları bıraksınlar, onlara
ilişmesinler.
(3999) "Kim bir
çoban köpeği yahut eğitilmiş bir av köpeği dışında bir köpek barındırırsa"
ifade nüshaların bir çoğunda "dari: eğitilmiş av köpeği" ile ye harfi
ile yazılmıştır. Bazılarında ise ye’DEN sonra nasb ile bir elif getirilerek
"dariyen" şeklinde kaydedilmiştir. İkinci rivayette (4001) "her
kim av için eğitilmiş köpek dışında köpek barındıracak olursa" rivayetinde
ise bu lafız "dariyetin" şeklindedir.
Kadı Iyaz'ın zikrettiği
üzere birincisi ye ile "dari" diğer rivayet ye harfi hazfedilerek
"darin" diğeri ise "dariyen" diye rivayet edilmiştir. Bu
son şeklin irab açısından durumu açıkça anlaşılmaktadır. Ye harfi ile
"dari" ve ye'siz "dar(in)" ise "maşiye: davar" anlamındaki
lafza atfedilmek sureti ile ikisi de mecrurdur. Bu durumda mevsufun sıfatına
izafe edilmesi türünden olur. Soğuk su ve cami mescid gibi. Yüce Allah'ın:
"Batı tarafında" (Kasas,44) "ve elbette ahiret yurdu"
(Nahı, 30) buyrukları bu türdendir. Bu türün açıklamaları daha önce defalarca
geçti.
"Dari"
rivayetinde ye harfinin sabit olması ise elif ve lamsız kullanıldığı taktirde
nakıs isminde ye harfinin söyleneceği şeklindeki az rastlanılan söyleyişe
uygundur. Halbuki meşhur olan bunun hazfedilmesidir. Buradaki "darin"
lafzının avcılığa alışmış köpekleri olan avcı adamın sıfatıdır. Ona bu şekilde
dari: av eğitimli denilmesi diğer rivayetteki "davar köpeği (çoban köpeği)
yahut av köpeği" şeklindeki tabirler gibi bir istiare olduğu da
söylenmiştir.
(4001) "Kelbe
dariyetin: av için eğitilmiş köpek" rivayeti ile ilgili olarak da şöyle
demişlerdir. Bunun takdiri av için eğitilmiş köpekleri olan kimsenin köpeği
müstesna demek olur. Dari ise avcılık öğretilmiş ve buna alışmış demektir.
Atra: sahibi ona avlanmayı öğretti demektir. Ömer (r.a.)'ın: Şüphesiz ki etin
de şarabın daraveti gibi bir daraveti vardır (tiryakilik yapma özelliği vardır)
sözünde de bu lafız kullanılmıştır. Bir topluluğun dediğine göre bu etin
şarabın alışkanlığı gibi alışkanlık yapma özelliği vardır demektir. El-Ezheri
dedi ki: Et yiyenlerin tıpkı şarap içenlerin şarabı devamlı içmeleri gibi et
yeme alışkanlıkları olur. Nasıl ki şaraba alışmış olan hemen hemen şarabsız
yapamıyorsa, ete alışanın durumu da böyledir demektir.
(4000) "Ecrinden
-bir rivayette: amelinden- her gün iki kırat eksilir" ve başka rivayette
bir kırat eksilir denilmektedir.
Amelinden eksilir
rivayetinin manası amelinin ecrinden eksilir şeklindedir. Kırat ise burada yüce
Allah tarafından bilinen bir miktardır. Maksat ise onun amelinin ecrinin bir
kısmının eksildiğidir.
Rivayetlerde farklı
olarak "bir Imat" ve "iki lmat" şeklinde ihtilaflı
gelmesine gelince şöyle açıklanmıştır: Bu muhtemelen birinin eziyeti diğerinden
daha fazla olan ve her ikisindeki ayrı özellikler sebebi ile iki tür köpek
hakkında söylenmiştir. Ya da bu yerlerin farklılığı dolayısı ile değişiklik
göstermiş olabilir. İki kırat faziletinin üstünlüğü dolayısı ile özel olarak
Medine'de, bir kırat ise Medine'nin dışındaki yerlerde yahut iki kırat
şehirlerde veya şehirlere benzer kasabalarda, bir kırat ise çöllerde ya da iki
ayrı zamanda bunları sözkonusu etmiş ve önce bir kıratı zikretmiş sonra da
vebali daha ağırlaştırarak iki kıratı zikretmiş olabilir.
Mezhep alimlerimizden
er-Ruyani, el-Bahr adlı kitabında şöyle demektedir: Ayrıca hangi amelinden
eksileceği hususunda da ilim adamları ihtilaf etmişlerdir. Onun geçmiş
amelinden eksileceği söylendiği gibi gelecekteki amelinden eksileceği de
söylenmiştir. Diğer taraftan kıratın- nereden eksileceği hususunda da ihtilaf
etmişlerdir. Gündüz amelinden bir kırat ve gece amelinden bir kırat denildiği
gibi farz amelinden bir kırat nafile amelinden de bir kırat eksileceği de
söylenmiştir. Allah en iyi bilendir.
Köpek barındırmaktan
ötürü ecrin eksiliş sebebinin ne olduğu hususunda da ilim adamları ihtilaf
etmişlerdir. Meleklerin köpek sebebi ile evine girmediğinden dolayı olduğu
söylendiği gibi, gidip gelenleri korkutmasından ve onların üzerine yürümesinden
ötürü ulaşan eziyet sebebi ile olduğu da söylenmiştir. Sebebinin, edinilmesi
yasak olanı edinmesi ve bu hususta isyan etmesi dolayısı ile ona bir ceza
olduğu da söylenmiştir. Köpek sahibinin farkına varmadığı zamanlarda kap-kacağı
yalaması gibi bir halin ortaya çıkıp onu yıkamaması gibi bir hale düştüğünden
dolayı olduğu da söylenmiştir. Allah en iyi bilendir.
(4012) "Kim
kendisine ekin ya da davarları hususunda kendisine faydası olmayan bir köpek
barındırırsa" burada darh'dan (aslında hayvan memesi demektir) kasıt diğer
rivayetlerde görüldüğü gibi davarlardır. Yani her kim ekin ve davar dışında bir
sebeple bir köpek barındıracaksa anlamındadır.
(4013) "Yanlarına
Süfyan b. Ebu Zuheyr eş-Şenei (Şenue'li) geldi" Burada
"eş-Şenei" nisbeti nüshaların bir çoğunda fethalı şin ve sonra
fethalı bir nun sonra kesreli bir hemze iledir. Ezd-i Şenue'ye nisbettir.
İtimad olunan bazı nüshalarda ise vav ile "eş-Şenevi" diye
kaydedilmiştir. Bu da teshil (söyleyiş için kolaylaştırma) yapılmış olarak
sahihtir. Buhari'nin bazı ravileri de bunu aslına uygun olarak nun harfi ötreli
"Şenuvi" diye rivayet etmişlerdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
11/32- HACAMAT
ÜCRETİNİN HELAL OLDUĞU BABI