SAHİH-İ MÜSLİM

MUSAKAT

2/23- AĞAÇ DİKMENİN, EKİN EKMENİN FAZİLETİ BABI

3945-7/1- Bize İbn Numeyr tahdis etti, bize babam tahdis etti, bize Abdulmelik, Ata’DAN tahdis etti, o Cabir’DEN şöyle dediğini rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir Müslüman bir ağaç dikerse mutlaka ondan yenilenler onun için bir sadaka olur. Ondan ne çalınırsa onun için bir sadakadır. Yırtıcı hayvanların ondan yedikleri onun için bir sadakadır. Kuşların yedikleri de onun için bir sadakadır. Ondan kim ne eksiltirse mutlaka onun için bir sadaka olur" buyurdu.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

3946-8/2- Bize Kuteybe b. Said tahdis etti, bize Leys tahdis etti, (H.) Bize Muhammed b. Rumh da tahdis etti, bize Leys, Ebu Zubeyr'den haber verdi, o Cabir’DEN rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ensar'dan Um Ma'bed'in hurmalığına girdi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Bu hurma ağaçlarını kim dikti? Müslüman birisi mi kafir birisi mi?" diye sordu. Um Ma'bed: Hayır, Müslüman birisi, dedi. Bunun üzerine Allah Rasutü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir Müslüman, bir ağaç diker yahut bir ekin eker de ondan bir insan, bir hayvan ya da her ne olursa bir şey yiyecek olursa mutlaka onun için bir sadaka olur" buyurdu.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

3947-9/3- Bana Muhammed b. Hatim ve İbn Ebu Halef de tahdis edip dedi ki: Bize Ravh tahdis etti, bize İbn Cureyc tahdis etti, bana Ebu Zubeyr'in haber verdiğine göre o Cabir b. Abdullah'ı şöyle derken dinledi: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken dinledim: "Müslüman bir adam, bir ağaç diker ve bir ekin eker de ondan yırtıcı bir hayvan, yahut bir kuş ya da herhangi bir şey yiyecek olursa mutlaka bu onun için bir ecir olur." İbn Ebu Halef (kuş yahut bir şey yerine) kuş bir şey dedi.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

3948-10/4- Bize Ahmed b. Said b. İbrahim tahdis etti ... Amr b. Dinar'ın haber verdiğine göre o Cabir b. Abdullah'ı şöyle derken dinlemiştir: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir bahçeye Um Ma'bed'in yanına girdi: "Ey Um Ma'bed! Bu hurma ağaçlarını kim dikti? Müsi'aman birisi mi yoksa kafir birisi mi?" buyurdu. Um Ma'bed: Hayır MüslÜman birisi (dikti). Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir Müslüman bir ağaç dikerse -kıyamet gününe kadar- ondan bir insan, bir hayvan veya bir kuş yerse mutlaka bu onun için bir sadakadır" buyurdu.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

AÇIKLAMA: (3945) "Bir müslüman bir ağaç dikerse .. , ve bir kimse ondan bir şey eksiltirse mutlaka onun için bir sadaka olur." Bir diğer rivayette (3946) "bir Müslüman bir ağaç dikerse ... onun için bir sadaka olur" başka bir rivayette (3948) "kıyamet gününe kadar. .. onun için bir sadakadır"

Bu hadis-i şeriflerde ekin ekmenin, ağaç dikmenin fazileti ve bunları yapanların mükafatının dikilen ağaç, ekilen ekin ve onlardan meydana gelenler devam ettikleri sürece kıyamet gününe kadar da ecirlerinin devam edeceğini ifade etmektedir.

İlim adamları en helal ve en faziletli kazanç yollarının hangisi olduğu hususunda ihtilaf etmişlerdir. En faziletlisinin tİCaret olduğu söylendiği gibi el sanatı olduğu, ziraat olduğu da söylenmiştir. Sahih olan da budur. Ben bunu Mühezzeb Şerhi'nin yiyecekler babının sonlarında genişçe açıklamış bulunuyorum.

Bu hadis-i şeriflerde de ayrıca sevap ve mükafatın Müslümanlara özel olduğu ve insanın malından çalınan şeyler karşılığında yahut da bir hayvanın, bir kuşun ve benzerlerinin telef ettikleri karşılığında sevap alacağı da belirtilmektedir.

Re harfi ile "yerzeu" eksiltmek ve ondan bir şeyler almak demektir. (3946) Leys'in rivayetinde Ebu Zubeyr'in Cabir'den rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ensardan Um Mubeşşir'in yanına, hurmalığına girdi." çoğu nüshalarda bu şekilde Um Mubeşir'in yanına girdi şeklinde iken bazılarında "Um Ma'bed yahut Um Mubeşir" diye kaydedilmiştir.

Hadis hafızlarının dediklerine göre Leys'in rivayetinde mahfuz olan şüphe ifadesi olmaksızın "Um Mubeşşir"dir. Ama başkasının rivayetinde Müslim'in bundan sonraki rivayette zikrettiği gibi Um Ma'bed olarak geçmektedir. Aynı şekilde yine o rivayetlerde Um Beşir adı da geçmektedir. Böylelikle buna Um Mubeşşir, Um Ma'bed, Um Beşir denildiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Adının el-Huleyde olduğu söylenmiş ise de sahih değildir. Kendisi Zeyd b. Harise'nin zevcesi olup MüslÜman olmuş, bey'at da etmişti.

(3948) Bize Ahmed b. Said b. İbrahim tahdis etti. .. Cabir b. Abdullah'ı şöyle derken dinledi" Ebu Mesud ed-Dimeşki dedi ki: Müslim'in nüshalarında bu hadiste bu şekilde "Amr b. Dinar" geçmekte ise de bu hadisin rivayetinde bilinen "Ebu Zubeyr, Cabir'den" diye rivayet ettiğidir.

3949-11/5- Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe de tahdis etti, bize Hafz b.

Riyaz tahdis etti, (H.) Bize Ebu Kureyb ve İshak b. İbrahim de tahdis etti, birlikte Ebu Muaviye'den rivayet etti.(H.) Bize Amr en-Nakid de tahdis etti, bize Ammar b. Muhammed tahdis etti (H.) Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe de tahdis etti, bize İbn Fudayl tahdis etti, hepsi A'meş'den, o Ebu Süfyan'dan, o Cabir’DEN diye rivayet etti.

Amrrivayetinde Ammar’DAN Ebu Kureyb de rivayetinde Ebu Muaviye’DEN fazlalığını eklemiştir. Her ikisi (Ammar ve Ebu Muaviye) Um Mübeşşir'den diye rivayet ettiler.

İbn Fudayl'in rivayetinde ise: Zeyd b. Harise'nin zevcesinden denilmektedir. İshak'ın Ebu Muaviye'den rivayetinde şöyle dediği kaydedilmektedir:

Bazan Um Mubeşşir'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem}'den dedi bazen de demedi. Ama hepsi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)’DEN diyerek hadisi Ata, Ebu Zubeyr ve Amr b. Dinar'ın rivayetlerine yakın olarak rivayet ettiler.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

AÇIKLAMA: "A'meş'den, o Ebu Süfyan'dan, o Cabir'den Amr rivayetinde ... her ikisi de Um Mubeşşir'den, dedi." Hadisin senedi Müslim'in nüshalarında bu şekilde, Ebu Bekir olarak kaydedilmiştir. Fakat bazılarında Ebu Bekir yerine Ebu Kureyb yazılmıştır. Kadı lyaz dedi ki: Kimisi doğrusu Ebu Kureyb'dir demiştir. Çünkü isnadın baş tarafı Ebu Bekr b. Ebu Şeybe'nin Hafs b. Riyaz'dan buna karşılık Ebu Kureyb ve İshak b. İbrahim ise Ebu Muaviye'den diye rivayet edilmiştir. O halde Ebu Muaviye’DEN rivayeti nakleden kişi Ebu Bekir değil Ebu Kureyb'dir. Bu da açık seçik ortadadır. Allah en iyi bilendir.

3950-12/6- Bize Yahya b. Yahya, Kuteybe b. Said ve Muhammed b. Ubeyd el-Anezi de -lafız Yahya'ya ait olmak üzere- tahdis etti. Yahya, bize Ebu Avane, Katade’DEN haber verdi derken diğer ikisi tahdis etti dedi. (Katade) Enes'den şöyle dediğini rivayet etti. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: "Bir Müslüman bir ağaç diker yahut bir ekin eker de ondan bir kuş, bir insan ya da bir hayvan yiyecek olursa mutlaka onun karşılığında onun için bir sadaka vardır. "

Diğer tahric: Buhari, 2320, 6012, 1382

3951-13/7- Bana Abd b. Humeyd de tahdis etti. .. Bize Enes b. Malik'in tahdis ettiğine göre Allah'ın Nebi'si (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ensar'dan bir kadın olan Um Mubeşşir'in hurmalığına girdi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):

"Bu hurmaları kim dikti, Müslüman birisi mi yoksa kafir mi" buyurdu. Oradakiler: Müslüman birisi, dediler ve hadisi öncekilerin hadisine yakın olarak rivayet etti.

Diğer tahric: Buhari, 2320

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

3/24- AFETLERİN SEBEP OLDUKLARI TELEFATIN İNDİRİLMESİ BABI