|
SAHİH-İ MÜSLİM |
MUSAKAT |
2 - باب فضل
الغرس والزرع.
2/23- AĞAÇ DİKMENİN,
EKİN EKMENİN FAZİLETİ BABI
7 - (1552) حدثنا
ابن نمير.
حدثنا أبي.
حدثنا
عبدالملك عن
عطاء، عن جابر
قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (ما من
مسلم يغرس
غرسا إلا كان
ما أكل منه له
صدقة. وما سرق له
منه صدقة. وما
أكل السبع منه
فهو له صدقة.
وما أكلت
الطير فهو له
صدقة. ولا يرزؤه
أحد إلا كان
له صدقة).
3945-7/1- Bize İbn Numeyr
tahdis etti, bize babam tahdis etti, bize Abdulmelik, Ata’DAN tahdis etti, o
Cabir’DEN şöyle dediğini rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Bir Müslüman bir ağaç dikerse mutlaka ondan yenilenler onun için
bir sadaka olur. Ondan ne çalınırsa onun için bir sadakadır. Yırtıcı
hayvanların ondan yedikleri onun için bir sadakadır. Kuşların yedikleri de onun
için bir sadakadır. Ondan kim ne eksiltirse mutlaka onun için bir sadaka
olur" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
8 - (1552) حدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
ليث. ح وحدثنا
محمد بن رمح.
أخبرنا الليث
عن ابن
الزبير، عن
جابر؛
أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم دخل على
أم مبشر الأنصارية
في نخل لها.
فقال لها
النبي صلى
الله عليه
وسلم: (من غرس
هذا النخل؟
أمسلم أم
كافر؟) فقالت
بل مسلم. فقال:
(لا يغرس مسلما
غرسا، ولا يزرع
زرعا، فيأكل
منه انسان
ولا
دابة ولا شيء،
إلا كانت له
صدقة).
3946-8/2- Bize Kuteybe
b. Said tahdis etti, bize Leys tahdis etti, (H.) Bize Muhammed b. Rumh da
tahdis etti, bize Leys, Ebu Zubeyr'den haber verdi, o Cabir’DEN rivayet
ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ensar'dan Um Ma'bed'in
hurmalığına girdi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Bu hurma
ağaçlarını kim dikti? Müslüman birisi mi kafir birisi mi?" diye sordu. Um
Ma'bed: Hayır, Müslüman birisi, dedi. Bunun üzerine Allah Rasutü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Bir Müslüman, bir ağaç diker yahut bir ekin eker de
ondan bir insan, bir hayvan ya da her ne olursa bir şey yiyecek olursa mutlaka
onun için bir sadaka olur" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
9 - (1552) وحدثني
محمد بن حاتم
وابن أبي خلف.
قالا: حدثنا
روح. حدثنا
ابن جريج.
أخبرني أبو
الزبير؛ أنه
سمع جابر بن
عبدالله يقول
: سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول (لا
يغرس رجل مسلم
غرسا، ولا زرعا،
فيأكل منه سبع
أو طائر أو
شيء، إلا كان
له فيه أجر).
وقال ابن أبي
خلف: طائر شيء.
3947-9/3- Bana Muhammed b.
Hatim ve İbn Ebu Halef de tahdis edip dedi ki: Bize Ravh tahdis etti, bize İbn
Cureyc tahdis etti, bana Ebu Zubeyr'in haber verdiğine göre o Cabir b.
Abdullah'ı şöyle derken dinledi: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i
şöyle buyururken dinledim: "Müslüman bir adam, bir ağaç diker ve bir ekin
eker de ondan yırtıcı bir hayvan, yahut bir kuş ya da herhangi bir şey yiyecek
olursa mutlaka bu onun için bir ecir olur." İbn Ebu Halef (kuş yahut bir
şey yerine) kuş bir şey dedi.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
10 - (1552) حدثنا
أحمد بن سعيد
بن إبراهيم.
حدثنا روح بن عبادة.
حدثنا زكرياء
بن إسحاق.
أخبرني عمرو
بن دينار؛ أنه
سمع جابر بن
عبدالله يقول
: دخل
النبي صلى
الله عليه
وسلم، على أم
معبد، حائطا.
فقال (يا أم
معبد! من غرس
هذا النخل؟
أمسلم أم
كافر؟) فقالت:
بل مسلم. قال
(فلا يغرس
المسلم غرسا،
فيأكل منه
إنسان ولا دابة
ولا
طير، إلا كان
له صدقة إلى
يوم القيامة).
3948-10/4- Bize Ahmed b.
Said b. İbrahim tahdis etti ... Amr b. Dinar'ın haber verdiğine göre o Cabir b.
Abdullah'ı şöyle derken dinlemiştir: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir
bahçeye Um Ma'bed'in yanına girdi: "Ey Um Ma'bed! Bu hurma ağaçlarını kim
dikti? Müsi'aman birisi mi yoksa kafir birisi mi?" buyurdu. Um Ma'bed:
Hayır MüslÜman birisi (dikti). Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bir Müslüman bir ağaç dikerse -kıyamet gününe kadar- ondan bir insan, bir
hayvan veya bir kuş yerse mutlaka bu onun için bir sadakadır" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: (3945)
"Bir müslüman bir ağaç dikerse .. , ve bir kimse ondan bir şey eksiltirse
mutlaka onun için bir sadaka olur." Bir diğer rivayette (3946) "bir
Müslüman bir ağaç dikerse ... onun için bir sadaka olur" başka bir
rivayette (3948) "kıyamet gününe kadar. .. onun için bir sadakadır"
Bu hadis-i şeriflerde
ekin ekmenin, ağaç dikmenin fazileti ve bunları yapanların mükafatının dikilen
ağaç, ekilen ekin ve onlardan meydana gelenler devam ettikleri sürece kıyamet
gününe kadar da ecirlerinin devam edeceğini ifade etmektedir.
İlim adamları en helal
ve en faziletli kazanç yollarının hangisi olduğu hususunda ihtilaf etmişlerdir.
En faziletlisinin tİCaret olduğu söylendiği gibi el sanatı olduğu, ziraat
olduğu da söylenmiştir. Sahih olan da budur. Ben bunu Mühezzeb Şerhi'nin
yiyecekler babının sonlarında genişçe açıklamış bulunuyorum.
Bu hadis-i şeriflerde de
ayrıca sevap ve mükafatın Müslümanlara özel olduğu ve insanın malından çalınan
şeyler karşılığında yahut da bir hayvanın, bir kuşun ve benzerlerinin telef
ettikleri karşılığında sevap alacağı da belirtilmektedir.
Re harfi ile
"yerzeu" eksiltmek ve ondan bir şeyler almak demektir. (3946) Leys'in
rivayetinde Ebu Zubeyr'in Cabir'den rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Ensardan Um Mubeşşir'in yanına, hurmalığına girdi." çoğu
nüshalarda bu şekilde Um Mubeşir'in yanına girdi şeklinde iken bazılarında
"Um Ma'bed yahut Um Mubeşir" diye kaydedilmiştir.
Hadis hafızlarının
dediklerine göre Leys'in rivayetinde mahfuz olan şüphe ifadesi olmaksızın
"Um Mubeşşir"dir. Ama başkasının rivayetinde Müslim'in bundan sonraki
rivayette zikrettiği gibi Um Ma'bed olarak geçmektedir. Aynı şekilde yine o
rivayetlerde Um Beşir adı da geçmektedir. Böylelikle buna Um Mubeşşir, Um
Ma'bed, Um Beşir denildiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Adının el-Huleyde olduğu
söylenmiş ise de sahih değildir. Kendisi Zeyd b. Harise'nin zevcesi olup
MüslÜman olmuş, bey'at da etmişti.
(3948) Bize Ahmed b.
Said b. İbrahim tahdis etti. .. Cabir b. Abdullah'ı şöyle derken dinledi"
Ebu Mesud ed-Dimeşki dedi ki: Müslim'in nüshalarında bu hadiste bu şekilde
"Amr b. Dinar" geçmekte ise de bu hadisin rivayetinde bilinen
"Ebu Zubeyr, Cabir'den" diye rivayet ettiğidir.
11 - (1552) وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا حفص بن
غياث. ح
وحدثنا أبو
كريب وإسحاق
بن إبراهيم.
جميعا عم أبي
معاوبة. ح
وحدثنا عمرو
الناقد. حدثنا
عمار بن محمد.
ح وحدثنا أبو
بكر بن أبي
شيبة. حدثنا ابن
فضيل. كل
هؤلاء عن
الأعمش، عن
أبي سفيان، عن
جابر. زاد
عمرو في
روايته عن
عمار، وأبو
كريب في
روايته عن معاوية.
فقالا: عن أم
مبشر عن النبي
صلى الله عليه
وسلم. وربما
لم يقل. وكلهم
قالوا: عن
النبي صلى
الله عليه وسلم.
بنحو حديث
عطاء وأبي
الزبير وعمرو
بن دينار.
3949-11/5- Bize Ebu Bekr
b. Ebu Şeybe de tahdis etti, bize Hafz b.
Riyaz tahdis etti, (H.)
Bize Ebu Kureyb ve İshak b. İbrahim de tahdis etti, birlikte Ebu Muaviye'den
rivayet etti.(H.) Bize Amr en-Nakid de tahdis etti, bize Ammar b. Muhammed tahdis
etti (H.) Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe de tahdis etti, bize İbn Fudayl tahdis
etti, hepsi A'meş'den, o Ebu Süfyan'dan, o Cabir’DEN diye rivayet etti.
Amrrivayetinde Ammar’DAN
Ebu Kureyb de rivayetinde Ebu Muaviye’DEN fazlalığını eklemiştir. Her ikisi
(Ammar ve Ebu Muaviye) Um Mübeşşir'den diye rivayet ettiler.
İbn Fudayl'in
rivayetinde ise: Zeyd b. Harise'nin zevcesinden denilmektedir. İshak'ın Ebu
Muaviye'den rivayetinde şöyle dediği kaydedilmektedir:
Bazan Um Mubeşşir'den, o
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem}'den dedi bazen de demedi. Ama hepsi Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)’DEN diyerek hadisi Ata, Ebu Zubeyr ve Amr b.
Dinar'ın rivayetlerine yakın olarak rivayet ettiler.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: "A'meş'den,
o Ebu Süfyan'dan, o Cabir'den Amr rivayetinde ... her ikisi de Um Mubeşşir'den,
dedi." Hadisin senedi Müslim'in nüshalarında bu şekilde, Ebu Bekir olarak
kaydedilmiştir. Fakat bazılarında Ebu Bekir yerine Ebu Kureyb yazılmıştır. Kadı
lyaz dedi ki: Kimisi doğrusu Ebu Kureyb'dir demiştir. Çünkü isnadın baş tarafı
Ebu Bekr b. Ebu Şeybe'nin Hafs b. Riyaz'dan buna karşılık Ebu Kureyb ve İshak
b. İbrahim ise Ebu Muaviye'den diye rivayet edilmiştir. O halde Ebu Muaviye’DEN
rivayeti nakleden kişi Ebu Bekir değil Ebu Kureyb'dir. Bu da açık seçik
ortadadır. Allah en iyi bilendir.
12 - (1553) حدثنا
يحيى بن يحيى
وقتيبة بن
سعيد ومحمد بن
عبيد الغبري
(واللفظ
ليحيى) (قال
يحيى: أخبرنا.
وقال الآخران:
حدثنا أبو
عوانة) عن
قتادة، عن أنس،
قال : قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (ما من
مسلم يغرس غرسا،
أو يزرع زرعا،
فيأكل منه طير
أو إنسان أو بهيمة،
إلا كان له به
صدقة).
3950-12/6- Bize Yahya b.
Yahya, Kuteybe b. Said ve Muhammed b. Ubeyd el-Anezi de -lafız Yahya'ya ait
olmak üzere- tahdis etti. Yahya, bize Ebu Avane, Katade’DEN haber verdi derken
diğer ikisi tahdis etti dedi. (Katade) Enes'den şöyle dediğini rivayet etti.
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: "Bir Müslüman bir
ağaç diker yahut bir ekin eker de ondan bir kuş, bir insan ya da bir hayvan
yiyecek olursa mutlaka onun karşılığında onun için bir sadaka vardır. "
Diğer tahric: Buhari,
2320, 6012, 1382
13 - (1553) وحدثنا
عبد بن حميد.
حدثنا مسلم بن
إبراهيم. حدثنا
أبان بن يزيد.
حدثنا قتادة.
حدثنا أنس بن مالك؛
أن
نبي الله صلى
الله عليه
وسلم دخل نخلا
لأم مبشر،
امرأة من
الأنصار. فقال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (من غرس
هذا النخل؟ أمسلم
أم كافر؟)
قالوا: مسلم.
بنحو حديثهم.
3951-13/7- Bana Abd b.
Humeyd de tahdis etti. .. Bize Enes b. Malik'in tahdis ettiğine göre Allah'ın
Nebi'si (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ensar'dan bir kadın olan Um Mubeşşir'in
hurmalığına girdi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bu hurmaları kim
dikti, Müslüman birisi mi yoksa kafir mi" buyurdu. Oradakiler: Müslüman
birisi, dediler ve hadisi öncekilerin hadisine yakın olarak rivayet etti.
Diğer tahric: Buhari,
2320
Sonraki sayfa için aşağıdaki
link’i kullan:
3/24- AFETLERİN
SEBEP OLDUKLARI TELEFATIN İNDİRİLMESİ BABI