|
SAHİH-İ MÜSLİM |
BUYU’ |
6 - باب
تحريم بيع
الحاضر
للبادي
6- ŞEHİRLİNİN KÖYLÜ
ADINA SATIŞ YAPMASININ HARAM OLDUĞU BABI
18 - (1520) حدثنا
أبي بكر بن
أبي شيبة
وعمرو الناقد
وزهير بن حرب.
قالوا: حدثنا
سفيان عن
الزهري، عن سعيد
بن المسيب، عن
أبي هريرة
، يبلغ
به النبي صلى
الله عليه
وسلم. قال (لا
يبع حاضر لباد.
(
وقال
زهير: عن
النبي صلى
الله عليه وسلم
أنه نهى أن
يبيع حاضر
لباد.
3803-118/1- Bize Ebu
Bekr b. Ebu Şeybe, Amr en-Nakid ve Zuheyr b. Harb tahdis edip dedi ki: Bize
Süfyan, ez-Zührı'den, o Said b. el-Müseyyeb'den, o Ebu Hureyre'den hadisi Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e isad ederek: "Şehirli köylü adına satış
yapmasın" buyurdu.
Zuheyr dedi ki: Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şehidinin köylü adına satış yapmasını
yasakladığı rivayet edilmiştir.
19 - (1521) وحدثنا
إسحاق بن
إبراهيم وعبد
بن حميد. قالا: حدثنا
عبدالرزاق.
أخبرنا معمر
عن ابن طاوس،
عن أبيه، عن
ابن عباس. قال
: نهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم أن تتلقى
الركبان. وأن
يبع حاضر
لباد؟ قال: لا
يكن له سمسارا.
3804-19/2- Bize İshak b.
İbrahim ve Abd b. Humeyd de tahdis edip dedi ki: Bize Abdurrezzak tahdis etti,
bize Ma'mer, İbn Tavus'dan haber verdi, o abasından, o İbn Abbas’DAN şöyle
dediğini rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mal getiren
kafilelerin karşılanmasını ve şehirlinin köylü adına satış yapmasını yasakladı.
(Tavus) dedi ki: Bunun
üzere İbn Abbas'a: Şehirlinin köylü adına satış yapması ne demektir? dedim. O:
Yani ona simsarlık yapmasın, dedi.
Diğer tahric: Buhari,
2158, 2163, 2274; Ebu Davud, 3439; Nesai, 4512; İbn Mace, 2177
20 - (1522) حدثنا
يحيى بن يحيى
التميمي.
أخبرنا أبي
خيثمة عن أبي
الزبير، عن
جابر. ح
وحدثنا أحمد
بن يونس.
حدثنا زهير.
حدثنا أبي
الزبير عن
جابر. قال : قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (لا يبع
حاضر لباد.
دعوا الناس
يرزق الله
بعضهم من بعض(.
غير
أن في رواية
يحيى (يرزق).
3805-20/3- Bize Yahya b.
Yahya et-Temimı tahdis etti, bize Ebu Hayseme, Ebu Zubeyr'den haber verdi, o
Cabir'den rivayet etti (H.) Bize Ahmed b, Yunus da tahdis etti, bize Zuheyr
tahdis etti, bize Ebu Zubeyr, Cabir'den şöyle dediğini tahdis etti: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şehirli köylü adına satış yapmasın.
İnsanları bırakın da Allah onları birbirinden rızıklandırsın" buyurdu.
Ancak Yahya'nın
rivayetinde "rızıklanırlar" şeklindedir.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 2442
(1522) - حدثنا
أبي بكر بن
أبي شيبة
وعمرو الناقد.
قالا: حدثنا
سفيان ابن
عيينة عن أبي
الزبير، عن جابر
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم. بمثله.
3806- .. ./4- Bize Ebu
Bekr b. Ebu Şeybe ve Amr en-Nakid tahdis edip dedi ki: Bize Süfyan b. Uyeyne,
Ebu Zubeyr'den tahdis etti, o Cabir'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'den aynısını rivayet etti.
Diğer tahric: Tirmizi,
1223; İbn Mace, 2176
21 - (1523) وحدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا هشيم
عن يونس، عن
ابن سيرين، عن
أنس ابن مالك،
قال : نهينا
أن يبيع حاضر
لباد. وإن كان
أخاه أو أباه.
3807-21/5- Bize Yahya b.
Yahya da tahdis etti. .. Enes b. Malik dedi ki: Şehirlinin köylü adına satış
yapması -kardeşi yahut babası dahi olsa- bize yasaklandı.
Diğer tahric: Buhari,
2161; Ebu Davud, 2440; Nesai, 4504, 4505, 4406
22 - (1523) حدثنا
محمد بن
المثنى. حدثنا
ابن عدي عن
ابن عون. عن
محمد، عن أنس،
ح وحدثنا ابن
المثنى. حدثنا
معاذ. حدثنا
ابن عون عن
محمد. قال: قال
أنس بن مالك
: نهينا
عن أن يبيع
حاضر لباد.
3808-22/6- Bize Muhammed
b. el-Müsenna tahdis etti, bize İbn Ebu Adiyy, İbn Avn’DAN tahdis etti, o
Muhammed'den, o Enes’DEN rivayet etti (H.) Bize İbnu'l-Müsenna da tahdis etti,
bize Muaz tahdis etti, bize İbn Avn, Muhammed'den şöyle dediğini tahdis etti:
Enes b. Malik: Şehirlinin köylü adına satış yapması bize nehyedildi dedi.
AÇIKLAMA: (3803)
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şehirlinin köylü adına satış
yapmasını yasaklad!." Diğer rivayette (3804) "Tavus, İbn Abbas'a
şehirlinin köylü adına ne demektir dedi. O: Ona simsar olmasın dedi."
Başka bir rivayette: (3805) "Şehirli köylü adına satış yapmasın ...
rızıklandırsın."
Enes’den gelen bir
rivayette (3807) "Şehirlinin köylü adına satış yapması bize nehyedildi
-kardeşi yahut babası olsa dahi-" buyrulmaktadır.
Bu hadis-i şerifler
şehirlinin köylü adına satış yapmasının haram kılınması hükmünü ihtiva
etmektedir. Şafii ve çoğunluk böyle demiştir. Mezhep alimlerimiz de der ki:
Bundan maksat şudur: Çölden ya da başka bir şehirden yabancı bir kişi herkesin
muhtaç olduğu bir malı o günün fiyatına satmak kastı ile getirir. Şehirli de
ona: Sen onu yanıma bırak da ben onu senin adına peyderpey daha pahalıya
satayım, der.
Mezhep alimlerimiz der
ki: Böyle bir alışveriş ancak bu şartlarla ve bu yasağı bilmesi şartı ile haram
olur. Eğer yasaktan haberi yoksa yahut da getirilen mal şehirde ihtiyaç duyulan
türden değilse ve getirilen bu malın az olması sebebi ile etkili olmayacaksa
haram değildir. Şayet yasağa uymayarak şehirli köylü adına satış yapacak olursa
haram olmakla birlikte satış sahihtir. Bizim mezhebimizin görüşü budur.
Malikilerden ve başkalarından
bir topluluk da bu görüştedir. Bazı Maliki fukahası: Fırsat kaçmadığı sürece
satış feshedilir demişlerdir. Ata, Mücahid ve Ebu Hanife ise kayıtsız ve
şartsız olarak şehirlinin köylü adına satış yapması caizdir demişlerdir. Çünkü
"din nasihattır" hadisi bunu gerektirmektedir. Ayrıca derler ki:
Şehirlinin köylü adına satış yapmasının yasaklanışı neshedilmiştir. Bazıları
da: Sadece bir iddia olarak buradaki yasağın tenzihi kerahet olduğunu
söylemişlerdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
7- SÜTÜN BİRİKMESİ
MAKSADI İLE MEMESİ BAĞLANMIŞ DAVARI SATMANIN HÜKMÜ BABI