|
SAHİH-İ MÜSLİM |
HAC |
(72) باب
صحة حج الصبي،
وأجر من حج به
72- KÜÇÜK ÇOCUĞUN
HACCETMESİNİN SIHHATİ VE ONU HACC ETIİRENİN ECRİ BABI
3240409 - (1336) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة
وزهير بن حرب
وابن عمر.
جميعا عن ابن
عيينة. قال
أبو بكر:
حدثنا سفيان
بن عيينة عن
إبراهيم بن
عقبة، عن كريب
مولى ابن
عباس، عن ابن
عباس، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم. لقي
ركبا
بالروحاء.
فقال
"من
القوم ؟"
قالوا.
المسلمون.
فقالوا: من
أنت ؟ قال "
رسول الله "
فرفعت إليه
امرأة صبيا
فقالت: ألهذا
حج ؟ قال " نعم.
ولك أجر".
-40911-
Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, Zuheyr b. Harb ve İbn Ebu Ömer birlikte İbn
Uyeyne'den tahdis etti. Ebu Bekr dedi ki: Bize Süfyan b. Uyeyne, İbrahim b.
Ukbe'den tahdis etti. O İbn Abbas'ın azadlısı Kureyb'den, o İbn Abbas'dan, o
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den rivayet ettiğine göre Ravha'da bir
kafile ile karşılaşmış ve: "Bu kavim (sizler) kimlerdensiniz?" diye
sormuştu. Onlar, biz müslümanlarız dediler. Peki sen kimsin? diye sordular. O:
"Allah'ın Rasulü" buyurunca bir kadın onun göreceği şekilde küçük bir
çocuğu kaldırarak: Bunun haccı var mı? diye sorunca Allah Rasulü: "Evet,
senin için de ecir var" buyurdu.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 1736; Nesai, 2646, 2647, 2648
AÇIKLAMA: "er-Ravha'da
bir kafile ile karşılaştı. Bu kavim (siz) kimlersiniz diye sordu ... "
Rakb (kafile) özel olarak deve sahibi kimselere denilir. Asıl anlamı itibari
ile on kişi ve daha az sayıdaki binekli hakkında kullanılır. Daha önce
Müslim'de Ezan bahsinde Ravha'nın Medine'den otuzaltı mil uzaklıkta bir yer
olduğu kaydedilmiş idi.
Kadı lyaz dedi ki: Bu
karşılaşmanın geceleyin olmuş olması ihtimali vardır. Bundan dolayı onu
tanımamışlardır. Gündüz de olmuş olabilir ama bundan önce -Hicret etmedikleri
ve kendi bulundukları yerlerde müslüman oldukları ve önceden de Hicret etmemiş
oldukları için- onu görmemiş olabilirler.
"Bir kadın küçük
bir çocuğÜnu yukarıya kaldırarak bunun haccı olur mu? diye sordu. O: Evet, sana
da ecir var buyurdu." Bu hadis Şafii, Malik, Ahmed ve ilim adamlarının
çoğunluğunun şu kanaatine delil teşkil etmektedir: Küçük çocuğun haccı sahihtir
ve bundan dolayı ona sevap verilir. İslam haccı (farz haccı}nın yerini tutmasa
dahi. Ama nafile olarak gerçekleşir. Bu hadis bu hususta gayet açıktır. Ebu
Hanife ise haccı sahih olmaz derken onun arkadaşları bunu ancak çocuğun hacca
alışması için ona bir ahşkanlık olsun diye baliğ olunca bu ibadeti yerine
getirsin diye yaparlar derlerse de bu hadis onların kanaatlerini
reddetmektedir.
Kadı Iyaz dedi ki:
Çocukların hadarının caiz olduğu hususunda ilim adamları arasında bir görüş
ayrılığı yoktur. Ama bid'at ehlinden bir kesim bunu kabul etmemektedir. Fakat
onların bu görüşlerine itibar edilmez. Aksine Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in ve ashabının fiili uygulaması ile ümmetin icmaı ile bu kanaatleri
reddolunmuştur. Ebu Hanife'nin farklı görüşü ise sadece onun haccı sahih olup
onun üzerinde hacc hlikümleri cereyan edip böyle bir haccda fidye ve hatayı
telafi kurbanı ile baliğ olan kimse ile ilgili diğer hükümlerin cereyan edip
etmemesi ile alakaladır. Ebu Hanife bütün bunları olmayacağını kabul eder ve
şunları söyler: Bu ancak öğretmek maksadı ile eğitip alıştırmak için gerekir.
Cumhur ise bu şekilde hacc eden Çocuk için bu haccında, bütün ahkamda onun için
cereyan eder derler ve haccının sahih olup nafile olarak gerçekleşeceğini
söylerler. Çünkü Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) haccının olacağını
söylemiştir. Kadı Iyaz (devamla) dedi ki: Bununla birlikte eğer büluğa erişecek
olursa İslam'ın farizası olan haccın yerine geçmeyeceğini icma ile kabul
etmişlerdir. Bundan sadece bir fırka istisna teşkil ederek farz haccın yerine
geçer demiş ise de ilim adamları bu fırkanın bu görüşüne iltifat etmemişlerdir.
"Sana da ecir
vardır" yani kadına, çocuğunu taşıması, onu ihramh kimsenin kaçındığı
hususlardan kaçındırması sebebi ile ihramh kimsenin yaptıklarını ona yaptırması
dolayısı ile onun için ecir vardır. Allah en iyi bilendir.
Küçük çocuk adına ihrama
giren velinin kim olduğuna gelince mezhep alimlerimize göre sahih olan bu kişi
onun malını yönetmeyi üstlenmiş kişidir. Bu da babası, dedesi, vasisi yahut
kadı tarafından tayin olunmuş kayyim, hakim ya da imamdır.
Annenin ise çocuğunun
adına ihrama girmesi sahih değildir. Kadı tarafından tayin edilmiş bir vasi ya
da bir kayyim olması hali müstesna. Annenin ihrama girmesinin ve asabenin de
ihrama girmesinin mali velayetleri bulun masa dahi sahih olduğu da
söylenmiştir. Bütün bunlar küçük çocuğun mümeyyiz olmaması halinde
sözkonusudur. Eğer çocuk mümeyyiz ise veli ona izin verir o da ihrama girer.
Şayet velisinin izni olmadan ihrama girse yahut da veli onun adına ihrama girse
sahih olan kanaate göre hacc olmaz. Velinin mümeyyiz olmayan kişi adına ihrama
girmesi ise kalbinden ben onu ihramlı yaptım demesiyle tahakkuk eder. Allah en
iyi bilendir.
410 - (1336) حدثنا
أبو كريب محمد
بن العلاء.
حدثنا أبو أسامة
عن سفيان، عن
محمد بن عقبة،
عن كريب، عن
ابن عباس. قال:
رفعت امرأة
صبيا لها.
فقالت: يا رسول
الله ! ألهذا
حج ؟ قال" نعم.
ولك أجر".
3241-410/2- Bize Ebu
Kureyb Muhammed b. el-Ala da tahdis etti. .. İbn Abbas dedi ki: Bir kadın küçük
bir çocuğunu kaldırarak: Ey Allah'ın Rasulü! Bunun haccı olur mu? diye sormuş.
Allah Rasulü: "Evet, senin için de ecir var" buyurmuştur.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
411 - (1336) وحدثني
محمد بن
المثنى. حدثنا
عبدالرحمن. حدثنا
سفيان عن
إبراهيم بن
عقبة، عن كريب
؛ أن امرأة
رفعت صبيا
فقالت: يا
رسول الله !
ألهذا حج ؟
قال " نعم. ولك
أجر".
3242-411/3- Bana
Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti... Kureyb'den rivayete göre bir kadın
küçük bir çocuğu kaldırarak: Ey Allah'ın Rsulü! Bunun için hacc var mı? diye
sorunca Allah Rasulü: "Evet, senin de ecrin var" buyurdu.
(1336) وحدثنا
ابن المثنى.
حدثنا
عبدالرحمن.
حدثنا سفيان
عن محمد بن
عقبة، عن
كريب، عن ابن
عباس. بمثله.
3243- .. ./4- Bize
İbnu'l-Müsenna da tahdis etti, bize Abdurrahman tahdis etti, bize Süfyan,
Muhammed b. Ukbe'den tahdis etti, o Kureyb'den, o İbn Abbas’DAN aynısını
rivayet etti.
Diğer tahric: Nesai,
2644, 2645
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
73- HACCIN ÖMÜRDE
BİR DEFA FARZ OLDUĞU BABI