SAHİH-İ MÜSLİM |
HAC |
(37) باب
استحباب دخول
مكة من الثنية
العليا والخروج
منها من
الثنية
السفلى،
ودخول بلدة من
طريق غير التي
خرج منها
37- MEKKE'YE ÜST
SENİYYE'DEN GİRİP ALT SENİYYE'DEN ÇIKMANIN VE HERHANGİ BİR ŞEHRE FARKLI BİR
YOLDAN GİRİP FARKLI BİR YOLDAN ÇIKMANIN MÜSTEHAP OLDUĞU BABI
223 - (1257) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا
عبدالله بن نمير.
ح وحدثنا ابن
نمير. حدثنا
أبي. حدثنا
عبيدالله عن
نافع، عن ابن
عمر ؛ أن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم كان
يخرج من طريق
الشجرة، ويدخل
من طريق المعرّس.
وإذا دخل مكة،
دخل من الثنية
العليا،
ويخرج من
الثنية
السفلى.
3030-223/1-
Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe tahdis etti, bize Abdullah b. Numeyr tahdis etti,
(H.) Bize İbn Numeyr de tahdis etti, bize babam tahdis. etti, bize Ubeydullah,
Nafi'den tahdis etti, o İbn Ömer'den rivayet ettiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şecere (ağaç) yolundan çıkar, muarras yolundan
girerdi. Mekke'ye girdiği zaman da üst seniye (tepel'den girer, alt seniye
(tepe)'den çıkardı.
(1257) وحدثنيه
زهير بن حرب
ومحمد بن
المثنى. قالا:
حدثنا يحيى
(وهو القطان)
عن عبيدالله،
بهذا الإسناد.
وقال في رواية
زهير: العليا
التي بالبطحاء.
Bunu bana Zuheyr b. Harb
ve Muhammed b. el-Müsenna da tahdis edip dediler ki: Bize Yahya -ki
el-Kattan'dır- Ubeydullah'dan bu isnad ile tahdis etti, Zuheyr'in rivayetinde
ise: Batha'daki el-Ülya (üst tepe) demiştir.
Diğer tahric: Ebu Bekr
b. Ebu Şeybe ve İbn Numeyr'in rivayetini yalnızca Müslim rivayet etmiştir
Zuheyr b. Harb'in rivayeti: Buhari, 1576 -muhtasar-; Ebu Davud, 1866; Nesai,
2865
224 - (1258) حدثنا
محمد بن
المثنى وابن
أبي عمر.
جميعا عن ابن
عيينة. قال
ابن المثنى:
حدثنا سفيان
عن هشام بن
عروة، عن
أبيه، عن
عائشة؛
أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم لما جاء
إلى مكة،
دخلها من
أعلاها، وخرج
من أسفلها.
3031-224/2-
Bize Muhammed b. el-Müsenna ve İbn Ebu Ömer birlikte İbn Uyeyne'den tahdis
etti. İbnu'l-Müsenna dedi ki: Bize Süfyan, Hişam b. Urve'den tahdis etti, o
babasından, o Aişe'den rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Mekke'ye geldiğinde üst tarafından girer ve alt tarafından çıkardı.
Diğer tahric: Buhari,
1577; Ebu Davud, 1869; Tirmizi, 853
225 - (1258) وحدثنا
أبو كريب.
حدثنا أبو
أسامة عن
هشام، عن
أبيه، عن
عائشة ؛ أن
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
دخل عام الفتح
من كداء من
أعلى مكة.
قال
هشام: فكان
أبي يدخل
منهما كليهما.
وكان أبي أكثر
ما يدخل من
كداء.
3032-225/3-
Bize Ebu Kureyb de tahdis etti, bize Ebu Üsame, Hişam’dan tahdis etti, o
babasından, o Aişe'den rivayet ettiğinegöre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Mekke fethedildiği sene Mekke'nin üst tarafındaki Keda denilen yerden
girdi.
Hişam dedi ki: Babam her
iki yerden de girerdi ama babam çoğunlukla Keda'dan girerdi.
Diğer tahric: Buhari,
1578; Ebu Davud, 1868
AÇIKLAMA: "İbn
Ömer (Lanhuma)'dan rivayete göre ... aşağı seniyeden (tepeden) çıkardı."
Denildiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) girerken ve çıkarken farklı
yerlerden girip çıkmayı durumun daha mükemmeline doğru değişmesi şeklindeki
güzel bir beklenti olmak üzere (tefaül) yapmİştır. Bayramda yaptığı gibi.
Ayrıca her iki yol ona tanıklık etsin, o yollarda bulunanlar onun bereketinden
yararlansın.
Bizim mezhebimize göre
Mekke'ye üst seniyeden (tepeden) girmek ve alt tepeden çıkmak -bu hadisten
dolayı- müstehaptır. Bu tepenin Medine'den ve Şam’dan gelerr'kimse gibi yolunun
üzerinde olması ile Yemen'den gelen kimsenin durumunda olduğu gibi olmaması
arasında, bir fark yoktur. Bundan dolayı Yemen'li ve benzer durumda olan
kimseler için yolunu çevirip Mekke'ye üst seniyeden girmesi müstehaptır.
Bazı mezhep alimlerimiz
ise şöyle demişlerdir: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in böyle yapması yolu
üzerinde oluşundan dolayıdır. Dolayısı ile Yemen'li bir kimse gibi eğer yolu
üzerinde değilse bu müstehap değildir. Ama bu görüş zayıftır. Doğrusu
birincisidir. Aynı şekilde kendi şehrinden de bir başka yoldan çıkıp bir
diğerinden girmesi de bu hadis dolayısı ile müstehaptır.
"Muanas" mim
harfi ötreli, ayn harfi fethalı, re harfi şeddeli olmak üzere Medine'den altı
mil uzaklıkta bilinen bir yer adıdır.
"Batha'daki yukarı
tepe." Batha med iledir. Buraya Abtah da denilir.
Muhassab'ın
yakınındadır. Bu tepeden Mekke kabristanına inilir.
(3032) Aişe (radıyallahu
anha)'nın rivayet ettiği hadiste Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
Mekke'nin fethedildiği sene Mekke'nin üst tarafından. Keda’DAN girdiği
belirtilmektedir. "Keda" lafzını fethalı kef ve sonu medli olarak
zaptetmiş bulunuyoruz. Bizim diyarımızdaki nüshalar da bu şekildedir. Kadı Iyaz
da cumhurdan böylece rivayet etmiş ve: "es-Semerkandi ise ka: harfi
fethalı ve kasır ile zaptetmiştir" demektedir.
"Hişam -yani b.
Urve- dedi ki: Babam her iki yerden de girerdi ama babam çoğunlukla Keda'dan
girerdi." Buradaki "Keda"'nın zaptı hususunde ihtilaf
etmişlerdir. Bu alan için ilim adamlarının çoğunluğu kat harfi fethalı ve med
iledir demişlerdir. Burası ise Mekke'nin üst tarafındaki tepenin adıdır. Aynı
şekilde kef harfi ötreli (Küda) da böyledir. Kasır ile söylenirse Mekke'nin alt
tarafındaki tepenin adıdır. Urve her ikisinden de Mekke'ye girmekle birlikte
çoğunlukla kat harfi fethalı söyleyiş ile "Keda" dan girerdi. Daha
meşhur olan kef harfinin fethalı söyleyişidir. Ötreli de söylenmiştir ama Kadı
Iya: daha başkasını da zikretmemektedir. Kef harfi ötreli ve ye harfi şeddeli
olarak "Kudeyy" ise Yemen'e gitmek üzere Mekke'den çıkanın izlediği
yolun adıdır Cumhurun söylediğine göre ise buranın sözü edilen iki yoldan
birisi ile bic ilgisi yoktur. Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: