SAHİH-İ MÜSLİM

ORUÇ

 

(22) باب النهي عن صوم يوم الفطر ويوم الأضحى

22- RAMAZAN BAYRAMI BİRİNCİ GÜNÜ İLE KURBAN BAYRAMI BİRİNCİ GÜNÜ ORUÇ TUTMANIN NEHYİ

 

138 - (1137) وحدثنا يحيى بن يحيى. قال: قرأت على مالك عن ابن شهاب ،عن أبى عبيد مولى ابن أزهر ؛ أنه قال:

  شهدت العيد مع عمر بن الخطاب رضي الله عنه .فجاء فصلى. ثم انصرف فخطب الناس. فقال: إن هذين يومان. نهى رسول الله صلى الله عليه وسلم عن صيامهما: يوم فطركم من صيامكم، والآخر يوم تأكلون فيه من نسككم.

 

2666- Bize Yahya b. Yahya da tahdis edip dedi ki: Malik'e İbn Şihab'dan rivayetini okudum, o İbn Ezher'in azadlısı Ebu Ubeyd'den şöyle dediğini rivayet etti: Ömer b. el-Hattap (r.anh) ile birlikte bayrama tanık oldum. Önce gelip namaz kıldı. Sonra namazı bitirip insanlara hutbe verip şöyle dedi: Şüphesiz bu iki günde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) oruç tutmayı yasaklamıştır. Bunlar orucunuzu bitirip oruç açtığınız gün ile diğeri kurbanlıklarınızdan yediğiniz gündür.

 

Diğer tahric: Buhari, 1990,5571; Müslim, 5070, 5071, 5072; Ebu Davud, 2416; Tirmizi, 771; İbn Mace, 1722

 

 

139 - (1138) وحدثنا  يحيى بن يحيى. قال: قرأت على مالك عن محمد بن يحيى بن حبان، عن الأعرج، عن أبى هريرة  رضي الله عنه ؛ أن رسول الله صلى الله عليه وسلم نهى عن صيام يومين: يوم الأضحى ويوم الفطر.

 

2667- Bize Yahya b. Yahya da tahdis edip dedi ki: Malik'e Muhammed b. Yahya b. Habban'dan rivayetini okudum. O A'rec'den, o Ebu Hureyre (r.anh)'den rivayet ettiğine göre Resulullah .(Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki gün oruç açma günü (Ramazan bayramı birinci günü) ile adha günü (Kurban bayramı birinci günü) oruç tutmayı nehyetmiştir.

 

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

 

 

140 - (827) حدثنا قتيبة بن سعيد. حدثنا جرير عن عبدالملك (وهو ابن عمير) عن قزعة، عن أبى سعيد رضي الله عنه . قال: سمعت منه حديثا فأعجبني. فقلت له: آنت سمعت هذا من رسول الله صلى الله عليه وسلم ؟  قال: فأقول على رسول الله صلى الله عليه وسلم ما لم أسمع ؟ قال: سمعته يقول" لا يصلح الصيام في يومين: يوم الأضحى ويوم الفطر، من رمضان" .

 

2668- Bize Kuteybe b. Said de tahdis etti, bana Cerir, Abdulmelik'den -ki o b. Umeyr' dir- tahdis etti, o Kazae'den, o Ebu Said (r.anh)'dan diye rivayet edip (Kazaa) dedi ki: Ben ondan bir hadis duydum ve o hoşuma gitti. Ona: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den bunu bizzat sen mi dinledin? dedim. O şöyle dedi: Ben dinlemediğim bir şeyi Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e hiç söyler miyim, dedi ve şunları ekledi: Onu: "Şu iki günde kurban bayramı birinci günü ile ramazandan sonra oruç açma (fıtır) günü oruç doğru değildir" buyururken dinledim.

 

Diğer tahric: Buhari, 1197 -uzunca-, 1864 -uzunca-, 1995,3248; Tirmizi, 326 -muhtasar-; İbn Mace, 1410, 1721 -muhtasar-

 

 

141- (1138) وحدثنا أبو كامل الجحدري . حدثنا عبدالعزيز بن المختار. حدثنا عمرو بن يحيى عن أبيه، عن أبى سعيد الخدري رضي الله عنه  ؛ أن رسول الله صلى الله عليه وسلم نهى عن صيام يومين : يوم الفطر ويوم النحر .

 

2669- Bize Ebu Kamil el-Cahderi de tahdis etti. Ebu Said el Hudri (r.anh)'dan rivayete göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şu iki günü fıtır günü ile nahl günü oruç tutmayı nehyetti.

 

 

Diğer tahric: Buhari, 1991 -uzunca-; Ebu Davud, 2417; Tirmizi, 772

 

AÇIKLAMA:          Bu babda Ömer b. el-Hattap'tan (2666), Ebu Hureyre'den (2667), Ebu Said (2668-2669) (r.anhum)'dan gelen rivayete göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan bayramının birinci günü ile kurban bayramının birinci günü oruç tutmayı nehyetmiştir. İbn Ömer (r.anh)'dan (2670) da buna yakın bir rivayet gelmiştir.

 

ilim adamları durum ne olursa olsun bu. iki gi ın oruç tutmanın haram olduğu üzerinde icma etmişlerdir. İster adak ister Nafile, ister keffaret, isterse de başka bir oruç tutsun. Hiç farketmez. Eğer muayyen olarak bu iki günde oruç tutmayı adayacak olursa Şafii ve cumhur böyle bir adak olmaz. Bu iki günün kazasını yapması da gerekmez derken Ebu Hanife: Adağı olur ama bu iki günün kazasını yapması gerekir demiştir. Yine o: Bununla birlikte bu iki günü oruç tutacak olursa adağı yerine gelmiş olur ama bu hususta bütün insanlara muhalefet etmiş olur.

 

(2666) "Ömer b. el-Hattap ile birlikte bayramda hazır bulundum ... " Bu hadisden bayram namazının hutbeden önce kılınacağı hükmü anlaşılmaktadır. İlgili babında bu husus açık bir şekilde beyan edilmişti. Ayrıca bu hadisde imam'ın verdiği hutbesinde o bayram ile alakah emredilmiş ve yasaklanmış çeşitli şer'i hükümleri öğretmesi hükmü de anlaşılmaktadır.

 

"Fıtır gününüz (Ramazan bayramının ilk günü)" yani bu iki günden biri sizin orucunuzu açtığınız Ramazan bayramının ilk günüdür demektir.

 

 

 

142- (1139) وحدثنا أبو بكر بن أبي شيبة. حدثنا وكيع عن ابن عون، عن زياد بن جبير. قال:

 جاء رجل إلى ابن عمر رضي الله عنهما. فقال: إنى نذرت أن أصوم يوما .فوافق يوم أضحى أوفطر . فقال ابن عمر رضي الله عنهما: أمر الله تعالى بوفاء النذر. ونهى رسول الله صلى الله عليه وسلم عن صوم هذا اليوم.

 

2670- Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe de tahdis etti... Ziyad b. Cübeyr dedi ki: Bir adam İbn Ömer (r.a.)'nın yanına gelerek, ben bir gün oruç tutmayı adamıştım da bugün, kurban bayramı ya da Ramazan bayramının ilk gününe'denk geldi dedi. İbn Ömer (r.a.) da: Yüce Allah adağın yerine getirilmesini emir buyurdu, ResuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de bugünde oruç tutulmasını nehyetti, dedi.

 

Diğer tahric: Buhari, 1994,6706

 

 

143 - (1140) وحدثنا ابن نمير. حدثنا أبي. حدثنا سعد بن سعيد . أخبرتني عمرة عن عائشة رضي الله عنها. قالت:

 نهى رسول الله صلى الله عليه وسلم عن صومين: يوم الفطر ويوم الأضحى.

 

2671- Bize İbn Numeyr,de tahdis etti ... Aişe (r.anha) dedi ki: ResuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki (günün) orucunu Ramazan bayramı birinci günü ile kurban bayramı birinci günü orucunu nehyetti, dedi.

 

 

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

 

AÇIKLAMA:          "Bir adam İbn Ömer'e gelerek ... Ve bugün oruç tutmayı nehyetti" yani İbn Ömer kendisince deliller arasında bir tearuz (çatışma) olduğundan dolayı ona kesin olarak cevap vermeyip duraklamıştır. İlim adamları da az önce kaydettiğimiz gibi muayyen olarak bayram günü oruç tutmayı adayan kişinin durumu hakkında farklı kanaatlere sahiptirler. Burada sözü geçen zat mesela pazartesi günü oruç tutmayı adamış olmakla birlikte o gün bayram gününe'denk gelmiş ise bayram günü oruç tutması icma ile caiz değildi ama o günü kaza etmesi gerekir mi hususunda ilim adamlarının görüş ayrılığı vardır. Şafii'nin de bu meselede iki görüşü olup bunların daha sahih olanlarına göre kazasını yapmasının icap ettiğidir. Çünkü onun lafzi ibaresi kazayı kapsamamaktadır. Usul alimlerince tercih olunan kanaate göre farzların kaza edilmesi ise ancak yeni bir emir ile icap eder. Aynı şekilde adağı teşrik günlerine rastlasa yine daha sahih kabul edilen görüşe göre onu kaza etmesi kap etmez. Allah en iyi bilendir.

 

İbn Ömer'in o kişiye, senin için ihtiyatlı olan bugünü kaza etmendir, böylelikle yüce Allah'ın emri ile Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in emrini bir arada yerine getirmiş olursun anlamında bir teklif yapma ihtimali de vardır.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

23- TEŞRiK GÜNLERİNDE ORUÇ TUTMANIN HARAM OLDUĞU BABI