|
SAHİH-İ MÜSLİM |
ORUÇ |
(17) باب
التخيير في
الصوم والفطر
في السفر
17- SEFERDE ORUÇ TUTMAK VE
AÇMAKTA MUHAYYER BIRAKMA BABI
103 - (1121) حدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
ليث عن هشام
بن عروة، عن
أبيه، عن
عائشة رضي
الله عنها ؛
أنها قالت:
سأل حمزة ابن
عمرو الأسلمي
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: عن
الصيام في
السفر ؟ فقال.
"إن
شئت فصم، وإن
شئت فأفطر".
2620-
Bize Kuteybe b. Said tahdis etti... Aişe (r.a.) dedi ki: Hamza b. Amr b.
el-Eslemı, Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e seferde oruç tutmaya dair
soru sordu. Allah Resulü: "İstersen oruç tut, istersen oruç aç"
buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
104 - (1121) وحدثنا
أبو الربيع
الزهراني.
حدثنا حماد
(وهو ابن زيد).
حدثنا هشام عن
أبيه، عن
عائشة رضي الله
عنها أن حمزة
ابن عمرو
الأسلمي سأل
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فقال: يا
رسول الله:
إني رجل أسرد
الصوم. أفصوم
في السفر ؟ "صم
إن شئت وأفطر
إن شئت".
2621-
Bize er-Rab i ez-Zehrani de tahdis etti, bize Hammad -ki b. Zeyd' dir- tahdis
etti, bize Hişam babasından tahdis etti, onun Aişe (r.anha}'dan rivayetine göre
Hamza b. Amr el-Eslemi, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e soru sorup: Ey
Allah'ın Resulü! Ben kesintisiz oruç tutan bir adamım. Seferde iken de oruç
tutayım mı? dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İstersen oruç
tut, istersen oruç aç" buyurdu.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 2402; Nesai, 2383
105 - (1121) وحدثناه
يحيى ابن
يحيى. أخبرنا
أبو معاوية عن
هشام، بهذا
الإسناد، مثل
حديث حماد بن
زيد: إني رجل
أسرد الصوم.
2622-
Bunu bize Yahya b. Yahya da tahdis etti, bize Ebu Muaviye, Hişam'dan bu isnad
ile Hammad b. Zeyd'in hadisi ile aynı şekilde: Ben kesintisiz oruç tutan bir
adamım ... diye rivayet etti.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
106 - (1121) وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة وأبو
كريب. قال: حدثنا
ابن نمير.
وقال أبو بكر:
حدثنا
عبدالرحيم بن
سليمان
كلاهما عن
هشام، بهذا
الإسناد ؛ أن حمزة
قال: إني رجل
أصوم أفأصوم
في السفر ؟.
[ش
(إني رجل أصوم) يعني
الدهر. ما عدا
الأيام
المنهي عنها].
2623-
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Ebu Kureyb tahdis edip dediler ki: Bize İbn
Numeyr tahdis etti, Ebu Bekir de: Bize Abdurrahim b. Süleyman tahdis etti dedi.
Her ikisi Hişam'dan bu isnad ile rivayet ettilderine göre Hamza: Ben (devamlı)
oruç tutan bir adamım. Seferde de oruç tutayım mı? dedi.
Diğer tahric: İbn
Mace, 1662
AÇIKLAMA: Hamza b.
Amr el-Eslemi: Ey Allah'ın Resulü, ben kesintisiz oruç tutan bir adamım dedi...
hadisinde cumhurun mezhebi lehine bir delalet bulunmaktadır. Bu görüşe göre
seferde oruç tutmak da, açmak da caizdir. Hangisinin daha faziletli olduğuna
gelince Bunun da hükmü bu babın baş taraflarında geçtiği şeklindedir.
Yine bu hadisde Şafii
ile ona muvafakat edenlerin görüşlerinin de lehine delil bulunmaktadır. Buna
göre sene boyu oruç tutmak ve bunu sürekli ardı arkasına devam ettirmek
herhangi bir zarara uğramaktan korkmayan ve bundan dolayı da herhangi bir hakkı
zayi etmeyen kimseler için mekruh değildir. Ancak iki bayramın ilk iki günleri
ile teşrik günleri oruç açması şarttır. Çünkü Hamza b. Amr (r.a.) ardı arkasına
kesintisiz oruç tuttuğunu haber vermekle birlikte onun bu yaptığını
reddetmemiş, aksine bu uygulamasını takrir (kabul) etmiş, yolculuk halinde de
oruç tutmasına izin vermiştir. Mukim iken oruç tutmasına izin vermesi ise
öncelikle sözkonusudur.
Bu ise Hamza b. Amr
(r.a.)'ın herhangi bir zarar görmeden ve herhangi bir hakkı çiğnemeden
kesintisiz oruç tutabildiğini göstermektedir. Nitekim bundan sonraki (2624)
rivayette: Ben kendimde oruç tutacak gücü buluyorum, demiştir.
Amr b. el-As (r.a.)'a
dehr orucunu (sene boyunca kesintisiz oruç tutma) tutmasını kabul etmeyişinin
sebebi ise bir gün gelecek onun buna güç yetiremeyeceğini bilmiş olmasıdır.
Nitekim böyle olmuş ve ömrünün son zamanlarında buna güç yetirmekte
zorlanmıştır. Hatta: Keşke Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in verdiği
ruhsatı kabul etmiş olsaydım derdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de
az dahi olsa devamlı olan ameli sever ve onları böyle amellere teşvik ederdi.
107 - (1121) وحدثني
أبو الطاهر
وهارون بن
سعيد الأيلي
(قال هارون:
حدثنا. وقال
أبو الطاهر:
أخبرنا ابن وهب)
أخبرني عمرو
بن الحارث عن
أبي الأسود،
عن عروة بن
الزبير عن أبي
مراوح، عن
حمزة بن عمرو
الأسلمي رضي
الله عنه: أنه
قال: يا رسول
الله: أجد بي
قوة على
الصيام في
السفر. فهل
علي جناح ؟،
فقال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم:
"هي
رخصة من الله
فمن أخذ بها
فحسن. ومن أحب
أن يصوم فلا
جناح عليه".
قال هارون في
حديثه: "هي رخصة"
ولم يذكر من الله.
2624-
Bana Ebu't-Tahir ve Harun b. Said el-Eylı de tahdis etti -Harun: Bize İbn Vehb
tahdis etti derken, Ebu't-Tahir bize haber verdi dedi (İbn Vehb dedi ki): Bana
Amr b. el-Haris, Ebu'l-Esved'den haber verdi, o Urve ez-Zübeyr'den, o Ebu
Muravih'den, o Hamza b. Amr el-Eslemi (r.a.)'dan şöyle dediğini rivayet etti:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O (yolculukta oruç açmak)
Allah'tan bir ruhsattır. Onun gereğini yapan güzel bir iş yapmış olur. Oruç
tutmak isteyen için de bir vebal yoktur" buyurdu.
Harun hadisi
rivayetinde: "O bir ruhsattır" demiş ama "Allah'tan"
lafzını ıikretmemiştir.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 2403; Nesai, 2293 -2300, 2301 -buna yakın-, 2302-2304, 2383
AÇIKLAMA: "Ebu
Muravih"in adı Sa'd'dır.
108 - (1122) حدثنا
داود بن رشيد.
حدثنا الوليد
بن مسلم عن سعيد
بن
عبدالعزيز،
عن إسماعيل بن
عبيدالله، عن
أم الدرداء عن أبي
الدرداء رضي
الله عنه ؛
قال: خرجنا
مع رسول الله
صلى الله عليه
وسلم في شهر
رمضان في حر
شديد. حتى إن
كان أحدا ليضع
يده على رأسه
من شدة الحر.
وما فينا
صائم، إلا
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم
وعبدالله بن
رواحة.
2625-
Bize Davud b. Ruşeyd tahdis etti... Ümmü ed-Derda Ebu'd-Derda (r.anh)'dan şöyle
dediğini rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte
Ramazan ayında oldukça sıcak bir günde (sefere) çıktık. O kadar ki bizden bir
kimse aşın sıcaktan elini başına koyardı. Aramızda Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile Abdullah b. Revaha'dan başka oruçlu kimse yoktu.
Diğer tahric: Buhari,
1945; Ebu Davud, 2409
109 - (1122) حدثنا
عبدالله بن
مسلمة
القعنبي.
حدثنا هشام بن
سعد عن عثمان
بن حيان
الدمشقي عن أم
الدرداء قالت:
قال أبو
الدرداء:
لقد
رأيتنا مع
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم في بعض
أسفاره في يوم
شديد الحر.
حتى إن الرجل
ليضع يده على
رأسه من شدة
الحر وما منا
أحدا صائم،
إلا رسول الله
صلى الله عليه
وسلم وعبدالله
بن رواحة.
2626-
Bize Abdullah b. Mesleme el-Ka'nebi tahdis etti ... Ümmü ed-Derda dedi ki:
Ebu'd-Derda dedi ki: Aşın sıcak bir günde seferlerinden birisinde Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte idik. Öyle ki adam aşırı sıcaktan
dolayı elini başının üzerine koyuyordu. Aramızda Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) ile Abdullah b. Revaha'dan başka oruçlu kimse yoktu.
Diğer tahric: İbn
Mace, 1666
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
18- ARAFE GÜNÜNDE HACILARIN
ORUÇ TUTMAMALARININ MÜSTEHAB OLDUĞU BABI