|
SAHİH-İ MÜSLİM |
ZEKAT |
باب
الإبتداء في
النفقة
بالنفس ثم
أهله ثم القرابه
14- NAFAKAYA KİŞİNİN KENDİSİNDEN
BAŞLAMASI SONRA AİLEYE SONRA AKRABAYA İNFAKTA BULUNMASI BABI
حدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
ليث. ح وحدثنا
محمد من رمح.
أخبرنا الليث
عن أبي الزبير،
عن جابر. قال:
أعتق
رجل من بني
عزرة عبدا له
عن دبر. فبلغ
ذلك رسول صلى
الله عليه
وسلم فقال:
"ألك مال
غيره" فقال:
لا. فقال: "من
يشتريه مني ؟"
فاشتراه نعيم
بن عبدالله
العدوي
بثمانمائة
درهم. فجاء
بها رسول الله
صلى الله عليه
وسلم فدفعها
إليه. ثم قال:
"إبدأ بنفسك
فتصدق عليها.
فإن
فضل شيء
فلأهلك . فإن
فضل عن أهلك
شيء فلذى قرابتك.
فإن فضل عن ذى
قرابتك شيء
فهكذا
وهكذا" يقول:
فبين يديك وعن
يمينك وعن
شمالك.
2310- Bize Kuteybe b.
Said tahdis etti, bize Leys tahdis etti, (H.) bize Muhammed b. Rumh da tahdis
etti, bize Leys Ebu Zubeyr'den tahdis etti, o Cabir'den şöyle dediğini rivayet
etti: Uzre oğullarından bir adam vefatından sonra olmak şartı ile bir kölesine
hürriyetini verdi. Onun bu yaptığı Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
ulaşınca: "Senin ondan başka bir malın var mı?" buyurdu. Adam: Hayır,
deyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bunu benden kim satın
alır?" buyurdu. Nuaym b. Abdullah el-Adevi onu sekizyüz dirheme satın
aldı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu parayı getirip ona verdikten
sonra: "Önce nefsinden başlayarak ona tasadduk et, bir şeyartarsa ailene,
ailenden bir şeyartarsa akrabalarına, akrabalarından bir şeyartarsa şöyle ve
şöyle yap" -yani önünden, sağından, solundan (infak et)- buyurdu.
Diğer tahric: Nesai,
2545, 4666
وحدثني
يعقوب بن
إبراهيم
الدورقي.
حدثنا إسماعيل
(يعني ابن
علية) عن
أيوب، عن أبي
الزبير، عن جابر
؛ أن رجلا من
الأنصار (يقال
له أبو مذكور)
أعتق غلاما له
عن دبر. يقال
له يعقوب.
وساق الحديث
بمعنى حديث
الليث.
2311- Bana Yakub b.
İbrahim el-Devraki de tahdis etti, bize İsmail -yani b. Umeyye- Eyyub'dan
tahdis etti, o Ebu Zubeyr'den, o Cabir'den rivayet ettiğine göre ensardan -Ebu
Meskur denilen- bir adam Yakub adındaki bir kölesini ölümünden sonra olmak
üzere hürriyetine kavuşturdu. Sonra hadisi Leys'in hadisi ile aynı manada
rivayet etti,
Diğer tahric: Ebu
Davud, 3957; Nesai, 4667
AÇIKLAMA: Bu babda
Cabir'in rivayet ettiği: "Bir adam bir kölesine ölümünden sonra olmak
üzere hürriyetini verdi..." hadisinden çeşitli hükümler anlaşılmaktadır.
Bunların bir kısmı
şunlardır:
1. Nafakanın
karşılanması hadiste sözü edilen sıralamaya göredir.
2. Haklar ve faziletler
bir arada bulunup çatışacak olursa daha çok vurgulanmış olanlarına öncelik
tanınır.
3. Nafile sadakanın en
faziletlisi onu maslahata göre çeşitli hayır ve iyilik cihetlerine göre
çeşitlendirmesi ve muayyen olarak sadece bir yöne sadakasını hasretmemesi en
güzelidir.
4. Şafii ve ona uygun
kanaat belirtenlerin lehine müdebber (hürriyete kavuşması, sahibinin ölümünden
sonrası şartına bağlanmış) kölenin satımının caiz olduğuna açık bir delalet
vardır._Malik ve onun mezhebine mensub fukaha efendinin üzerinde borç olması
hali dışında satımı caiz değildir. Efendisinin borçlu olması halinde borcu için
satılabilir. Bu hadis ise onların bu kanaatlerini reddetmek hususunda açık ya
da zahir bir ifadedir. Çünkü Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu müdebber
köleyi satmasının tek sebebi o kölenin efendisinin bedelini kendisine harcaması
içindir. Hadis bu hususta açık ya da zahir bir delalete sahiptir. Bundan dolayı
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İşe kendinden başla, kendine tasadduk
et" diye buyurmuş ve diğerlerini sıralamıştır. Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: