|
SAHİH-İ MÜSLİM |
CENAZE |
باب
استئزان
النبي صلى
الله صلى الله
عليه وسلم ربه
عز وجل في
زيارة قبر أمه.
36- NEBi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'İN ANNESİNİN KABRİNİ ZİYARET ETMEK İÇİN AZİZ VE CELİL
RABBİ'NDEN İZİN İSTEMESİ BABI
حدثنا
يحيى بن أيوب
ومحمد بن عباد
(واللفظ ليحيى)
قالا: حدثنا
مروان بن
معاوية عن
يزيد (يعني ابن
كيسان) عن أبي
حازم، عن أبي
هريرة ؛ قال:
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم:
"استأذنت
ربي أن أستغفر
لأمي فلم يأذن
لي. واستأذنته
أن أزور قبرها
فأذن لي".
2255- Bize Yahya b.
Eyyub ve Muhammed b. Abbad -lafız Yahya'ya ait- tahdis edip dediler ki: Bize
Mervan b. Muaviye, Yezid -yani b. Keysan-'den tahdis etti, o Ebu Hazim'den o Ebu
Hureyre'den şöyle dediğini rivayet etti: Resulüllah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Rabbim'den anneme mağfiret dilemek için izin istedim, bana izin
vermedi. Ondan kabrini ziyaret etmek için izin istedim bana izin verdi"
buyurdu.
Diğer tahric: Ebu Davud,
3234; Nesai, 2033; İbn Mace, 1572, 1569
حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة
وزهير بن حرب.
قالا: حدثنا
محمد بن عبيد
عن يزيد بن
كيسان، عن أبي
حازم، عن أبي
هريرة ؛ قال:
زار
النبي صلى
النبي صلى
الله عليه
وسلم قبر أمه. فبكى
وأبكى من
حوله. فقال:
"استأذنت ربي
في أن أستغفر
لها فلم يؤذن
لي. واستأذنته
في أن أزور
قبرها فأذن
لي. فزوروا
القبور. فإنها
تذكر الموت".
2256- Bize Ebu Bekr b.
Ebi Şeybe ve Züheyr b. Harb tahdis edip dediler ki: Bize Muhammed b. Ubeyd,
Yezid b. Keysan'dan tahdis etti. O Ebu Hazim'den, o Ebu Hureyre'den şöyle
dediğini rivayet etti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) annesinin kabrini
ziyaret etti. Kendisi de ağladı etrafındakileri de ağlattı. Sonra:
"Rabbim'den onun için mağfiret dilemek üzere izin istedim bana izin
vermedi. Ondan kabrini ziyaret etmek için izin istedim bana izin verdi. Siz de
kabirleri ziyaret edin çünkü o ölümü hatırlatır" buyurdu.
AÇIKLAMA: (2255)
"Rabbim'den annem için mağfiret dilemek üzere izin istedim ... " Bu
hadisten hayatta iken müşrikleri ziyaret etmek uygun olduğu gibi, ölümlerinden
sonra da kabirlerini ziyaret etmenin caiz olduğu hükmü anlaşılmaktadır. Şanı
yüce Allah'da ayrıca: "Dünya hayatında da onlarla (sana masiyet emreden
anne babanla) iyi geçin" (Lokman,15) buyurmuştur.
Ayrıca bu hadisten
kafirler için mağfiret dilemenin yasak olduğu hükmü de anlaşılmaktadır. Kadi
İyaz -Allah'ın rahmeti ona- dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
annesinin kabrini ziyaret etmesinin sebebi, kabrini görmek suretiyle ileri
derecede öğüt ve ibret alma maksadına matuftur. Bunu da hadisin sonunda ki:
"Kabirleri ziyaret edin çünkü o size ölümü hatırlatır" buyurmuş
olmasıdır.
(2256) "Bize Ebu
Bekr b. Ebi Şeybe ve Züheyr b. Harb tahdis edip dediler ki: ... Çünkü o size
ölümü hatırlatır".
Mahan'ın rivayetinde
bulunan bir hadis olmakla birlikte bizim diyarımızda Abdulgafir el-Farisi
cihetinden gelmiş rivayetlerde bulunmamaktadır. Fakat bu hadis birçok asıl
nüshada Cenaiz Kitabı (bölümü)'nün sonlarında bulunmakta, üzerine tadbip
işareti bulunmaktadır.
Bazen de Haşiye de bunu
Ebu Davud rivayet etmiştir diye yazılır. Ebu Davud'un Sünen'inde ise Muhammed
b. Süleymen el- Embari, Muhammed b. Ubeyd'den diye bu isnat ile kaydedilmiştir.
Bunu Nesai de Kuteybe'den, o Muhammed b. Ubeyd'den diye rivayet etmiş İbn Mace
ise Ebu Bekr b. Ebi Şeybe'den, o Muhammed b. Ubeyd'den diye rivayet etmiştir.
Bunların hepsi de sika ravilerdir, bu sebeple bu şüphesiz sahih bir hadistir.
"Kendisi de ağledı
etrafındakileri de ağlattı. " Kadi İyaz dedi ki: Onun ağlaması annesinin
onun nübüvvetine yetişememiş olması ve ona iman etme fırsatını kaçırmış olmasından
dolayıdır.
حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة،
ومحمد بن
عبدالله بن
نمير، ومحمد
بن المثنى
(واللفظ لأبي
بكر وابن
نمير). قالوا: حدثنا
محمد بن فضيل
عن أبي سنان
(وهو ضرار بن مرة)
عن محارب بن
دثار، عن ابن
بريدة، عن
أبيه ؛ قال:
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم:
"نهيتكم
عن زيارة
القبور،
فزوروها.
ونهيتكم عن
لحوم الأضاحي
فوق ثلاث،
فأمسكوا ما
بدا لكم.
ونهيتكم عن
النبيذ إلا في
سقاء، فاشربوا
في الأسقية
كلها. ولا تشربوا
مسكرا".
قال
ابن نمير في
روايته: عن
عبدالله بن
بريدة، عن
أبيه.
2257- Bize Ebu Bekr b.
Ebi Şeybe, Muhammed b. Abdullah b. Numeyr ve Muhammed b. el-Müsenna -lafız Ebu
Bekr ve İbn Numeyr'e ait olmak üzere- tahdis edip dediler ki: Bize Muhammed b.
Fudayl, Ebu Sinan'dan -ki o Girar b. Murre'dir- tahdis etti. O Muharib b.
Disar'dan, o İbn Bureyde'den, o babasından şöyle dediğini rivayet etti:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Sizlere kabir
ziyaretini yasaklamıştım artık kabirleri ziyaret edebilirsiniz. Size üç günden
fazla kurban etlerini (saklamanızı) da yasaklamıştım artık istediğiniz kadarını
alıkoyabilirsiniz, yine size deri kırbalar dışında nebis (hurma ve benzeri
tatlı meyvelerin şırasını) yasaklamıştım artık bütün kaplardan içebilirsiniz
ama sarhoşluk veren bir şey içmeyiniz".
İbn Numer rivayetinde:
Abdullah b. Bureyde'den o babasından diye rivayeti nakletti.
Diğer tahric: Müslim,
5086, 5175, 5177; Ebu Davud, 3698 -buna yakın-; Nesai, 2031, 4441, 5668, 5669
وحدثني
يحيى بن يحيى.
أخبرنا أبو
خيثمة عن زبيد
اليامي، عن
محارب بن
دثار، عن ابن
بريدة، أراه
عن أبيه (الشك
من أبي خيثمة)
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم. ح
وحدثنا أبو
بكر بن أبي
شيبة. حدثنا
قبيصة بن عقبة
عن سفيان، عن
علقمة بن مرثد،
عن سليمان بن
بريدة، عن
أبيه، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم. ح
وحدثنا ابن
أبي عمر ومحمد
بن رافع وعبد
بن حميد.
جميعا عن
عبدالرزاق،
عن معمر، عن
عطاء الخراساني
؛ قال: حدثني
عبدالله بن
بريدة عن أبيه،
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم. كلهم
بمعنى حديث
أبي سنان.
2258- Bize Yahya b.
Yahya da tahdis etti, bize Ebu Hayseme, Zübeyd el-Yami'den haber verdi, o
Muharib b. Disar'dan, o İbn Bureyde'den -zannederim babasından rivayet etti
-şüphe eden Ebu Hayseme'dir- O Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den rivayet
etti. (H.) Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe de tahdis etti, bize Kabisa b. Ukbe
Süfyan'dan tahdis etti, o Nkame b. Mersen'den tahdis etti, o Süleyman b.
Bureyde'den o babasından o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den rivayet etti
(H.) Bize İbn Ebu Ömer, Muhammed b. Rafi' ve Abd b. Humeyd de birlikte
Abdürrezzak'tan tahdis etti, o Ma'mer'den, o Ata el-Horasani'den şöyle dediğini
rivayet etti: Bana Abdullah b. Bureyde babasından tahdis etti, o Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den diye rivayet etti. Hepsi Ebu Sinan'ın rivayet
ettiği manada hadisi rivayet ettiler.
Diğer tahric: Tirmizi,
1054, 1510, 1869; Nesai, 5694; İbn Mace, 3405;
Hadisin İbn Ebi Ömer
ve Muhammed b. Rafi' yoluyla gelen rivayetini yalnız Müslim kaydetmiştir;
Muharib b. Disar'ın rivayetinin kaynakları ise bundan önceki 2257 numaralı
hadiste gösterilmiş bulunmaktadır.
AÇIKLAMA: "Muharib
b. Disar" Disar isminde del harfi kesreli ve peltek se harfi şeddesizdir.
"Size kabirleri
ziyaret etmeyi yasaklamıştım artık onları ziyaret edebilirsiniz" bu
neshedici buyruğu da neshedileni de bir arada ihtiva eden hadislerden
birisidir. Bu hadis erkeklerin kabirleri ziyaret etmelerinin yasaklanması
hükmünün neshedildiği hususunda açıktır. Erkeklerin kabir ziyeretlerinin sünnet
olduğu üzerinde de ilim adamları icma etmişlerdir. Kadınlar hakkında ise daha
önce kaydettiğimiz gibi mezhep alimlerimizin görüş ayrılığı bulunmaktadır. Yine
daha önce belirttiğimiz gibi onların kabir ziyaretlerini kabul etmeyen kimseler
şöyle der: Kadınlar erkekler ile ilgili hitabın kapsamına girmezler. Bu ise
usul alimleri tarafından sahih kabul edilen kanaattir.
Deri kırbalarda nebiz
(meyve şırası) yapmaya gelince buna dair açıklamalar da daha önce İman
Bölümü'nde Abdülkayslılar heyeti ile ilgili hadiste geçmiş bulunmaktadır. Geri
kalan bölümüne dair açıklamalar da Yüce Allah'ın izniyle Eşribe (içecekler)
Kitabı'nda gelecektir. Kurbanlıklar ile alakalı açıklamalar ise yine Yüce
Allah'ın izniyle ilgili babında gelecektir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
37- KENDİSİNİ ÖLDÜREN
(İNTİHAR EDEN) KİMSENİN CENAZE NAMAZINI KILMAMA BABI