SAHİH-İ MÜSLİM

CENAZE

باب الإسراع بالجنازة.

16- CENAZEYİ GÖMMEKTE ELİ ÇABUK TUTMAK BABI

وحدثنا أبو بكر بن أبي شيبة وزهير بن حرب. جميعا عن ابن عيينة. قال أبو بكر: حدثنا سفيان بن عيينة عن الزهري، عن سعيد، عن أبي هريرة، عن النبي صلى الله عليه وسلم قال:

"أسرعوا بالجنازة. فإن تك صالحة فخير. (لعله قال) تقدمونها عليه. وإن تكن غير ذلك، فشر تضعونه عن رقابكم".

2183- Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe ve Züheyr b. Harb birlikte İbn Uyeyne'den tahdis etti. Ebu Bekr dedi ki: Bize Sufyan b. Uyeyne, ezZühri'den tahdis etti o, Said'den o Ebu Hureyre'den o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Cenazeyi (gömmekte) acele ediniz eğer cenaze salih bir kimsenin ise bu bir hayırdır -bazı hallerde de: Siz onu o hayra çabuk eriştirirsiniz demiş olabilir- eğer başka türlü ise o zaman boyunlarınızin üzerinden indireceğiniz bir şerdir. "

Diğer tahric: Buhari,1315; Ebu Davud, 3181; Tirmizi, 1015; Nesai, 1909; İbn Mace, 1477

وحدثني محمد بن رافع وعبد بن حميد. جميعا عن عبدالرزاق. أخبرنا معمر. ح وحدثنا يحيى بن حبيب. حدثنا روح بن عبادة. حدثنا محمد بن أبي حفصة. كلاهما عن الزهري، عن سعيد، عن أبي هريرة، عن النبي صلى الله عليه وسلم. غير أن في حديث معمر قال: لا أعلمه إلا رفع الحديث.

2184- Bana Muhammed b. Rafi' ve Abd b. Humeyd de birlikte Abdürrezzak'dan tahdis etti. Bize Ma'mer haber verdi (H.) Bize Yahya b. Habib de tahdis etti, bize Ravh b. Ubade tahdis etti. Bize Muhammed b. Ebu Hafsa tahdis etti. İkisi ez-Zühri'den, o Said'den, o Ebu Hureyre'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den diye rivayet etti. Ancak Ma'mer hadisinde şunları söyledi: Benim bildiğim onun bu hadisi merfu olarak rivayet ettiğinden başkası değildir.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

وحدثني أبو الطاهر وحرملة بن يحيى وهارون بن سعيد الأيلي (قال هارون: حدثنا. وقال الآخران: أخبرنا ابن وهب). أخبرني يونس بن يزيد عن ابن شهاب. قال: حدثني أبو أمامة بن سهل بن حنيف عن أبي هريرة، قال: سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول:

"أسرعوا بالجنازة. فإن كانت صالحة قربتموها إلى الخير. وإن كانت غير ذلك كان شرا تضعونه عن رقابكم".

2185- Bana Ebu't-Tahir, Harmele b. Yahya ve Harun b. Said elEylı de tahdis etti. Harun bize İbn Vehb tahdis etti derken diğer ikisi haber . verdi dedi. (İbn Vehb dedi ki): Bana Yunus b. Yezid, İbn Şihab'dan şöyle dediğini haber verdi: Bana Ebu Umame b. Selh b. Huneyf, Ebu Hureyre'den şöyle dediğini tahdis etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken dinledim: "Cenazeyi (gömmek hususunda) çabuk olunuz. Eğer o cenaze salih bir kişiye ait ise siz onu hayra yaklaştırmış olursunuz, eğer böyle değilse o takdirde boyunlarınızın üzerinden indireceğiniz bir şerdir. "

Diğer tahric: Nesai, 1910

AÇIKLAMA: "Cenazeyi gömmekte elinizi çabuk tutunuz." Bu buyrukta sözünü ettiği hikmet dolayısıyla cenazenin çabuk gömülme emri yer almaktadır. Mezhep alimlerimiz ve bçışkaları şöyle demiştir: Cenazenin patlaması ve benzeri bir halden korkulacak bir sınıra varmadığı sürece cenazenin hızlıca götürülmesi müstehabtır. Hızlıca götürülmesinin müstehab oluşu ancak hızlıca götürülen cenazenin patlaması ya da benzeri bir husustan korkulmaması şartına bağlıdır. Cenazeyi taşımakta farz-ı kifayedir.

Mezhep alimlerimiz der ki: Cenazeyi küçümseyici ve hafife alıcı bir şekilde taşımak ile düşmesinden korkulacak bir surette taşımak caiz değildir. Yine alimlerimiz şöyle demektedir: Cenaze bir kadına ait olsa dahi cenazeyi ancak erkekler taşır. Çünkü onların buna gücü daha çok yeter. Kadınlar ise erkeklere nisbetle zayıftırlar. Bazı hallerde taşıyanın vücudunun kısmen açılması da söz konusu olabilir ..

Cenazenin hızlı götürülmesine dair sözünü ettiğimiz müstehablık hükmü ve hadisten Bunun kastedildiği hususu ilim adamlarının büyük çoğunluğunun kabul ettikleri doğru olan hükümdür. Kadi İyaz bazı ilim adamlarından kastı, ölümünün muhakkak olarak anlaşılmasından sonra techizinin hazırlanmasında eli çabuk tutmak olduğu kanaatini nakletmiş ise de bu görüş Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "O taktirde o boyunlarınızdan indireceğiniz bir şerdir" buyruğu gereğince batıl ve red olunması gereken bir görüştür.

Seletten bazı kimselerin acele etmeyi mekruh gördüğü rivayeti nakledilmiş ise de bu görüş cenazenin patlaması yahut ondan bir şeyler çıkması korkulmasına sebep olacak aşırı hızlı gitmek hakkında yorumlanır.

"O taktirde boyunlarınızdan indireceğiniz bir şerdir. " Yani bu durumda cenaze rahmetten uzak olduğu için sizin o cenazeyle beraber bulunmanızın bir maslahatı da yoktur. Buradan salih olmayan, batıl işlerle uğraşan kimselerle arkadaşlığı terk etme hükmü de anlaşılmaktadır.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

17- CENAZE NAMAZI KILMANIN VE CENAZE ARKASINDAN GİTMENİN FAZİLETİ BABI