|
SAHİH-İ MÜSLİM |
SALAT |
باب أمر
من نعس في
صلاته، أو
استعجم عليه
القرآن أو
الذكر بأن
يرقد أو يقعد
حتى يذهب عنه
ذلك.
129 (139)- NAMAZINDA
UYUKLAYAN YAHUT KUR'AN OKUMAKTA YA DA ZİKRETMEKTE ZORLANAN KİMSEYE UYMASININ YA
DA BU HALİ GİDİNCEYE KADAR OTURMASININ EMROLUNDUĞU BABI
وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا ابن
علية. ح وحدثني
زهير بن حرب.
حدثنا
إسماعيل عن
عبدالعزيز بن
صهيب، عن أنس؛
قال:
دخل
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم المسجد.
وحبل ممدود
بين ساريتين.
فقال "ما
هذا؟" قالوا:
لزينب. تصلي.
فإذا كسلت أو
فترت أمسكت
به. فقال"
حلوه. ليصل
أحدكم نشاطه.
فإذا كسل أو
فتر قعد". وفي
حديث زهير
"فليقعد".
1828-
Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe de tahdis etti, bize İbn Umeyye tahdis etti (H.)
Bana Zuheyr b. Harb da tahdis etti, bize İsmail, Abdülaziz b. Suheyb'den tahdis
etti o Enes'den şöyle dediğini rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) mescide girdi. İki direk arasında uzatılmış bir ip görünce: "Bu
ne" buyurdu. Ashab: Bu Zeyneb'e aittir, namaz kılıyor, tembelleşir yahut
yorulursa o ipe tutunuyor, dediler. Allah Resulü: "Çözün onu, sizden
biriniz çalışkan ve gayretli iken namaz kılsın. Üşen ir yahut yorulursa
otursun" -Züheyr'in rivayetinde: "Oturuversin" şeklindedir.-
Diğer tahric: Ebu
Davud, 1312
وحدثناه
شيبان بن
فروخ. حدثنا
عبدالوارث عن
عبدالعزيز،
عن أنس، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم، مثله.
1829- Bunu bize Şeyban
b. Ferruh da tahdis etti, bize Abdulvaris, Abdulaziz'den tahdis etti, o
Enes'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den aynısını rivayet etti.
Diğer tahric: Buhari,
1150; Nesai, 1642; İbn Mace, 1371
وحدثني
حرملة بن يحيى
ومحمد بن سلمة
المرادي. قالا:
حدثنا ابن وهب
عن يونس، عن
ابن شهاب. قال: أخبرني
عروة بن
الزبير؛ أن
عائشة زوج
النبي صلى
الله عليه
وسلم أخبرته؛
أن الحولاء
بنت تويت بن
حبيب بن أسد
بن عبدالعزى
مرت بها.
وعندها رسول
الله صلى الله
عليه وسلم.
فقلت:
فقلت
هذه الحولاء
بنت تويت.
وزعموا أنها
لا تنام
الليل. فقال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم "لا تنام
الليل! خذوا
من العمل ما
تطيقون. فوالله!
لا يسأم الله
حتى تسأموا".
1830-
Bana Harmele b. Yahya ve Muhammed b. Seleme elMuradi de tahdis edip dediler ki:
Bize İbn Vehb, Yunus'dan tahdis etti, o İbn Şihab'dan şöyle dediğini rivayet
etti: Urve b. ez-Zubeyr'in bana haber verdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in zevcesi Aişe kendisineşunu haber verdi. Tuveyt b. Habib b. Esed b.
Abduluzza'nın kızı Havla yanına gelmişti.
.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) da Aişe'nin yanında idi. Ben: Bu Tuveyt'in
kızı Havla' dır. Onun
geceleyin hiç uyumadığını söylüyorlar, dedim. Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Geceleyin hiç uyumuyor ha! Gücünüz yettiği
kadar amel ediniz. Allah'a yemin ederim ki, siz usanmadıkça Allah da
usanmaz."
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: (1828)
Namaz kılmak için Zeyneb'in iki direk arasında uzatılmış ipi hakkında söylenen:
"Usanır yahut yorulursa ona tutunur ... " şeklindeki hadiste, Allah
Resulü'nün buyrukları ile, ibadette orta yollu hareket etmek teşvik edilmekte,
işi ileriye götürüp aşırıya kaçmak yasaklanmakta, ibadete şevkle yönelmek emredilmektedir.
Ayrıca bir kişi yorulacak olursa o yorgunluğu gidinceye kadar oturuversin.
Yine bu hadiste imkanı
olan kimseler için münker'in el ile önlenmesi, (aynı zamanda) mescitte nafile
namaz kılmanın caiz olduğu hükümleri de anlaşılmaktadır.
Çünkü Zeyneb (r.anha)
mescitte nafile namaz kılıyordu. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun nafile
namaz kılmasına tepki göstermemiştir.
(1830) "Geceleyin
hiç uyumadığını söylüyorlar ... " Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
"Geceleyin uyumuyar ha!" buyruğu ile ona (bu yaptığına) tepki
göstermek ve yaptığı bu işten hoşlanmadığını anlatmak, kendisi aleyhine işi
oldukça zorlaştırmasından memnun olmadığını ifade etmek istemiştir.
Nitekim Malik'in
Muvatta'ında yer alan bu hadisteki şu ifadeler de buna açıklık getirmektedir:
(Allah Resulü) bundan hoşlanmadı. Öyle ki hoşlanmadığı yüzünden anlaşıldı.
Bu hadiste bizim
mezhebimizin, cemaatin ya da çoğunluğun da mezhebi olan gecenin tamamında namaz
kılmak mekruhtur görüşünün lehine bir delil vardır. Seleften bir topluluktan
rivayet edildiğine göre ise bunda bir sakınca yoktur, aynı zamanda bu İmam
Malik'den gelen bir rivayettir. Ancak sabah namazını uyuyup geçirmemesi de
şarttır.
حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة وأبو
كريب. قالا: حدثنا
أبو أسامة عن
هشام بن عروة.
ح وحدثني زهير
بن حرب
(واللفظ له)
حدثنا يحيى بن
سعيد عن هشام.
قال: أخبرني
أبي عن عائشة؛
قالت:
دخل
على رسول الله
صلى الله عليه
وسلم وعندي امرأة.
فقال "من
هذه؟" فقلت:
امرأة. لا
تنام. تصلي.
قال "عليكم من
العمل ما
تطيقونه.
فوالله! لا يمل
الله حتى
تملوا" وكان
أحب الدين
إليه ما داوم
عليه صاحبه.
وفي حديث أبي
أسامة: أنها
امرأة من بني
أسد.
1831-
Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe ve Ebu Kureyb tahdis edip dedi ki: Bize Ebu Usame,
Hişam b. Urve'den tahdis etti. (H.) Bana Zuheyr b. Harb -ki lafız onundur- da
tahdis etti, bize Yahya b. Said, Hişam'dan şöyle dediğini tahdis etti: Bana
babam Aişe'den şöyle dediğini haber verdi: ResuluIlah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) yanıma girdi. Yanımda bir kadın vardı. "Bu kim?" dedi. Ben:
Bu uyumayıp namaz kılan bir kadındır, dedim. Allah Resulü: "Gücünüzün
yettiği ameli yapmaya bakınız, Allah'a yemin ederim ki siz usanmadıkça Allah da
usanmaz. " buyurdu.
Onun en sevdiği din
(amelde izlenen yol) sahibinin devamlı yaptığı idi. Hadisin Ebu Usame
rivayetinde: O, EsedoğuIlarından bir kadındı, denilmektedir.
Diğer tahric: Ebu Bekr
bin Ebu Şeybe'nin rivayetini, İbn Mace, 4238'de;
Zuheyr bin Harb'ın
rivayetini Buhari, 43; Nesai, 1641,5050
حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا
عبدالله بن نمير.
ح وحدثنا ابن
نمير. حدثنا
أبي. ح وحدثنا
أبو كريب.
حدثنا أبو
أسامة. جميعا
عن هشام بن
عروة. ح
وحدثنا قتيبة بن
سعيد (واللفظ
له) عن مالك بن
أنس، عن هشام
بن عروة، عن
أبيه، عن
عائشة؛ أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال:
"إذا
نعس أحدكم في
الصلاة،
فليرقد حتى
يذهب عنه
النوم. فإن
أحدكم إذا صلى
وهو ناعس،
لعله يذهب
يستغفر فيسب نفسه".
1832-
Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe tahdis etti, bize Abdullah b.
Numeyr tahdis etti (H.)
Bize İbn Numeyr de tahdis etti, bize babam tahdis etti. (H.) Bize Ebu Kureyb
tahdis etti, bize Ebu Usame tahdis etti, hepsi Hişam b. Urve'den rivayet etti (H.)
Bize Kuteybe b. Said de -ki lafız onundur- Malik b. Enes'den tahdis etti, o
Hişam b. Urve'den, o babasından, o Aişe'den rivayet ettiğine göre Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Biriniz namazda uyuklayacak
olursa uykusu gidinceye kadar yatsın. Çünkü biriniz uyuklarken namaz kılması
halinde istiğfar etmek isterken kalkıp kendi aleyhine sövüp sayabilir"
Diğer tahric: Hadis'in
Ebu Bekr bin Ebu Şeybe ve İbn Numeyr rivayetini İbn Mace, 1370; Ebu Kureyb
rivayetini yalnız Müslim; Kuteybe rivayetini, Buhari, 212; Ebu Davud, 1310;
وحدثنا
محمد بن رافع.
حدثنا
عبدالرزاق.
حدثنا معمر عن
همام بن منبه.
قال: هذا ما
حدثنا أبو هريرة
عن محمد رسول
الله صلى الله
عليه وسلم. فذكر
أحاديث منها.
وقال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم:
"إذا
قام أحدكم من
الليل،
فاستعجم
القرآن على
لسانه، فلم
يدر ما يقول،
فليضطجع".
1833-
Bize Muhammed bir Rafi tahdis etti, bize Abdurrezzak tahdis etti, bize Ma'mer,
Hemmam b. Münebbih'den şöyle dediğini tahdis etti: Bunlar Ebu Hureyre'nin
Resulullah Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den bize tahdis ettikleridir.
Böyle deyip bazı hadisler zikretti. Bunlardan birisi de şudur: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: "Biriniz geceleyin kalkıp da
Kur'an okumak diline ağır gelir ve ne söylediğini bilmez ise uzanıp yatıversin.
"
Diğer tahric: Ebu
Davud, 1311
AÇIKLAMA: (1832)
"Biriniz namazda uyuklarsa ... " hadisinden şu hükümler
anlaşılmaktadır:
1. Namaza huşu ile
kalbin başka şeylerle meşgul olmadığı bir şevk ile yönelmek teşvik
edilmektedir.
2. Uyuklayan bir kimseye
uyuması ya da buna benzer uyuklamasını giderecek başka bir şey yapması
emredilir. Bu emir farz namaz hakkında da gece gündüz nafileleri hakkında da
geneldir. Hem bizim mezhebimizin hem cumhurun mezhebinin görüşü budur. Şu kadar
ki farz namazı vaktinin dışına çıkarmamalıdır. Kadi İyaz dedi ki: Bunu Malik ve
bir topluluk gece nafilesi hakkında yorumlamışlardır. Çünkü çoğunlukla uyuma o
zamanda görülür, demektedir.
"Çünkü biriniz
uyuklayarak namaz kılarsa ... " Kadi İyaz dedi ki: Burada "mağfiret
dilemek", dua etmek anlamındadır.
(1833) "Kur'an
okumak ona (diline) ağır gelirse" Uyku onu bastırdığınd?n ötürü dili
rahatlıkla Kur'an okumaya dönmeyip tıkanırsa, demektir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: