|
SAHİH-İ MÜSLİM |
SALAT |
باب
النهي عن نشد
الضالة في
المسجد وما
يقوله من سمع
الناشد
71. MESCİDDE KAYIP İLANI
YAPMANIN YASAK OLUŞU VE KAYBETTİĞİNİ İLAN EDEN KİMSENİN SESİNİ İŞİTENİN NE
SÖYLEYECEĞİ BABI
حدثنا
أبو الطاهر
أحمد بن عمرو.
حدثنا ابن وهب
عن حيوة، عن
محمد بن
عبدالرحمن،
عن أبي
عبدالله مولى
شداد بن
الهاد؛ أنه
سمع أبا هريرة
يقول:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم "من سمع
رجلا ينشد
ضالة في
المسجد،
فليقل: لا
ردها الله عليك.
فإن المساجد
لم تبن لهذا".
1260-
Bize Ebu't-Tahir Ahmed b. Amr da tahdis etti. Bize İbn Vehb Hayv'de tahdis
etti. O Muhammed b. Abdurrahman'dan, o Şeddad b. elHad'ın azatlısı Ebu
Abdullah'tan rivayet ettiğine göre o da Ebu Hureyre'yi şöyle derken
dinlemiştir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim bir adamın
mescitte kaybettiği bir şeyi aradığını ilan ettiğini işitecek olursa, Allah onu
sana geri getirmesin, çünkü mescidler bunun (gibi işler) için bina
edilmemiştir, desin" buyurdu.
Diğer tahric: İbn
Mace, 767
وحدثنيه
زهير بن حرب.
حدثنا المقرئ.
حدثنا حيوة.
قال: سمعت أبا الأسود
يقول:
حدثني
أبو عبدالله
مولى شداد؛
أنه سمع أبا
هريرة يقول:
سمعت رسول
الله صلى الله
عليه وسلم. يقول:
بمثله.
1261-
Bunu bana Zuheyr b. Harb da tahdis etti. Bize el-Mukri tahdis etti, bize Hayve tahdis
edip dedi ki: Ebu'l-Esved'i şöyle derken dinledim: Bana Şeddad'ın azatlısı Ebu
Abdullah'ın tahdis ettiğine göre o Ebu Hureyre'yi şöyle derken dinlemiştir: Ben
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken dinledim, dedi ve
hadisi aynen rivayet etti.
وحدثني
حجاج بن
الشاعر. حدثنا
عبدالرزاق.
أخبرنا
الثوري عن
علقمة بن
مرثد، عن
سليمان بن بريدة،
عن أبيه؛ أن
رجلا نشد في
المسجد. فقال:
من
دعا إلى الجمل
الأحمر. فقال
النبي صلى
الله عليه
وسلم "لا وجدت.
إنما بنيت
المساجد لما
بنيت".
1262-
Bana Haccac b. eş-Şair de tahdis etti. Bize Abdurrezzak tahdis etti, bize
es-Sevri, Alkame b. Mersed'den haber verdi. O Süleyman b. Bureyde'den, o
babasından rivayet ettiğine göre bir adam mescitte yüksek sesle kaybını ilan
ederek: Benim kırmızı devemi kim gördü dedi. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) de: "Vay bulamayasın! Mescitler ancak kendi maksatları
için bina edilmiştir" buyurdu.
Diğer tahric: İbn
Mace, 765
حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا وكيع عن
أبي سنان، عن
علقمة بن
مرثد، عن
سليمان بن
بريدة، عن
أبيه؛ أن
النبي صلى
الله عليه وسلم
لما صلى قام
رجل فقال:
من
دعا إلى الجمل
الأحمر؟ فقال
النبي صلى الله
عليه وسلم "لا
وجدت. إنما
بنيت المساجد
لما بنيت له".
1263-
Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe de tahdis etti. .. Süleyman b. Bureyde'nin
babasından rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını
kıldıktan sonra bir adam ayağa kalkarak: Benim kırmızı devemi kim gördü, dedi.
Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hay bulamayasın!
Mescitler ancak kendi maksatları için bina edilmiştir" buyurdu.
حدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
جرير عن محمد
بن شيبة، عن
علقمة بن
مرثد، عن ابن
بريدة، عن
أبيه؛ قال:
جاء
أعرابي بعدما
صلى النبي صلى
الله عليه وسلم
صلاة الفجر.
فأدخل رأسه من
باب المسجد.
فذكر بمثل
حديثهما. قال
مسلم: هو شيبة
بن نعامة، أبو
نعامة. روى
عنه مسعر
وهشيم وجرير
وغيرهم، من الكوفيين.
1264-
Bize Kuteybe b. Said de tahdis etti. .. İbn Bureyde babasından şöyle dediğini
nakletti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sabah namazını kıldırdıktan sonra
bir bedevi gelip, başını mescidin kapısından içeri soktu ve hadisi aynen bundan
önceki iki ravinin hadisi gibi zikretti.
Müslim dedi ki: Bu kişi
Şeybe b. Neame Ebu Neame'dir, ondan Mis'ar, Huşeym, Cerir ve Kufeli daha başka
raviler rivayet almışlardır.
AÇIKLAMA: (1260)
"Kim bir adamın mescitte bir kayıp aradığını ilan ettiğini işitirse ...
" Dilbilginlerinin dediklerine göre kaybolmuş bir hayvanı aramak için
"neşede" fiili, aradığının tarifini yaptığı zaman da
"enşede" fiili kullanılır. Bu hadisin rivayetinde ise ye harfi
fethalı, şın harfi ötreli olarak aramak anlamındaki fiilden "yenşudu"
şeklindedir. Diğer rivayette (1262) "bir adam mescitte kaybettiği deveyi
yüksek sesle ilan ederek" denilmektedir.
Bu iki hadisten
(1262-1263) çeşitli hükümler anlaşılmaktadır:
1- Mescitte yüksek sesle
kayıp ilanı yapmak yasaklanmıştır.
2- Alışveriş, icare ve
benzeri anlamdaki akitler de bunun kapsamına girer.
3- Mescitte sesi
yükseltmek mekruhtur.
Kadi İyaz dedi ki: Malik
ve ilim adamlarından bir topluluğun dediğine göre mescitte ilim öğretmek ve
daha başka sebepler dolayısıyla sesi yükseltmek mekruhtur. Ebu Hanife -yüce
Allah'ın rahmeti ona- ve Maliki mezhebi alimlerinden Muhammed b. Mesleme -yüce
Allah'ın rahmeti ona- ise ilim öğretip, davalaşırken ve buna benzer insanların
gerek duyduğu hususlarda sesi yükseltmeyi caiz görmüşlerdir çünkü mescit
onların toplanıp bir araya geldikleri yerdir ve bu da onlar için kaçınılmaz bir
husustur.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: "Mescitler ancak kendi maksatları için bina
edilmiştir" buyruğunun anlamı ise mescitler Allah'ı zikretmek için, namaz
kılmak için, ilim için, hayır ve benzeri hususlar hakkında karşılıklı konuşup,
müzakerede bulunmak için bina edilmiştir demekdir. Kadi İyaz dedi ki: Terzilik
ve buna benzer zanaatları mescitte yapmanın yasak olduğuna delil vardır. Bazı
ilim adamları da küçük çocuklara mescitte ders vermeyi kabul etmemişlerdir.
Üstadlarımızdan bazıları da şunları söylemektedir: Mescitte ancak özellikle
muayyen şahısların yararlandığı ve bu yolla kazanç elde ettiği zanaatları icra
etmek yasaktır çünkü böylelikle mescit bir ticaret yeri yapılmamış olur.
Mızrakları düzeltmek, cihat aletlerini tamir etmek gibi yapılması halinde
mescidin küçük düşürülmediği ve faydası bütün Müslümanları kuşatan zanaatları
icra etmekte ise bir sakınca yoktur. (Kadi İyaz devamla) dedi ki: Bazı ilim
adamları mescitlerde küçük çocuklara ders verme hususunda görüş ayrılıkları
olduğunu da nakletmektedirler.
5- Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: "Hay bulamayasın" buyruğu ile bunun gibi bir
sözün söylenmesinin emredilmesi, bu kimsenin aykırı davranışı ve isyanına
karşılık bir cezadır. Bu şekilde ilan yaptığını işiten bir kimsenin de: Hay
bulamayasın, mescitler bunun için bina edilmemiştir yahut Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in söylediği gibi: "Hay bulamayasın,
mescitler ancak kendi maksatları için bina edilmiştir" demesi gerekir.
Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
72- NAMAZDA SEHV
VE SEHV DOLAYISIYLA SECDE YAPMAK BABI