|
SAHİH-İ MÜSLİM |
SALAT |
باب أمر
الأئمة
بتخفيف
الصلاة في
تمام
37- İMAMLARA NAMAZI
HAFİF VE TAM KILDIRMALARININ EMREDİLDİĞİ BABI
وحدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا هشيم
عن إسماعيل بن
أبي خالد، عن
قيس، عن أبي
مسعود
الأنصاري؛ قال:
جاء
رجل إلى رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
فقال: إني لا
تأخر عن صلاة
الصبح من أجل
فلان. مما
يطيل بنا. فما
رأيت النبي
صلى الله عليه
وسلم غضب في
موعظة قط أشد
مما غضب يومئذ.
فقال "يا أيها
الناس! إن
منكم منفرين.
فأيكم أم
الناس فليوجز.
فإن من ورائه
الكبير والضعيف
وذا الحاجة".
1044-
Bana Yahya b. Yahya da tahdis etti. Bize Huşeym haber verdi. .. Ebu Mesud
el-Ensarl dedi ki: Bir adam Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelerek
gerçek şu ki, ben filan kişi bize namazı uzun kıldırdığından dolayı sabah
namazından geri kalıyorum, dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i O gün
kızdığından daha çok hiçbir öğüt verdiği sırada kızdığın! görmedim. "Ey
insanlar, gerçekten aranızda nefret ettirenler vardır. Sizden kim insanlara
imam olursa namazı kısa tutsun, çünkü onun arkasında yaşlı, zayıf ve ihtiyaç
sahibi kimseler vardır" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
90, 702, 704, 6110, 7159; İbn Mace, 984
حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا هشيم
ووكيع. ح قال
وحدثنا ابن
نمير. حدثنا
أبي. ح وحدثنا
ابن أبي عمر.
حدثنا سفيان.
كلهم عن
إسماعيل، في هذا
الإسناد، بمثل
حديث هشيم.
1045- Bize Ebu Bekr b.
Ebi Şeybe de tahdis etti. Bize Hişam ve Veki' tahdis etti (H). Dedi ki: Bize
İbn Numeyr de tahdis etti, bize babam tahdis etti (H). Bize İbn Ebu Ömer de
tahdis etti. Bize Süfyan tahdis etti. Hepsi İsmail'den bu isnad ile Huşeym'in
hadisini aynen rivayet ettiler.
وحدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
المغيرة (وهو
ابن
عبدالرحمن
الحزامي) عن
أبي الزناد،
عن الأعرج، عن
أبي هريرة؛ أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال:
"إذا
أم أحدكم
الناس فليخفف.
فإن فيهم
الصغير والكبير
والضعيف
والمريض. فإذا
صلى وحده
فليصل كيف شاء".
1046-
Bize Kuteybe b. Said de tahdis etti. .. Ebu Hureyre'den rivayete göre Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sizden biriniz insanlara imam olursa
namazı kısa tutsun çünkü aralarında küçük, büyük, zayıf ve hasta kimseler vardır.
Tek başına namaz kıldığı takdirde nasıl isterse öyle kılsın" buyurdu.
Diğer tahric: Tirmizi,
236
حدثنا
ابن رافع.
حدثنا
عبدالرزاق.
حدثنا معمر عن
همام بن منبه،
قال: هذا ما
حدثنا أبو
هريرة عن محمد
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم. فذكر أحاديث
منها. وقال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم:
إذا
ما قام أحدكم
للناس فليخفف
الصلاة. فإن
فيهم الكبير
وفيهم الضعيف.
وإذا قام وحده
فليطل صلاته
ما شاء".
1047-
Bize İbn Rafi'de tahdis etti ... Hemmam b. Münebbih dedi ki: Bu Ebu Hureyre'nin
bize Allah'ın Resulü Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den tahdis
ettikleridir. Çeşitli hadisler zikretti, bunlardan birisi de şudur: Yine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Sizden biriniz
insanlara namaz kıldıracak olursa namazı kısa tutsun çünkü aralarında yaşlı kimse
vardır, zayıf vardır ama kendisi tek başına namaz kılacak olursa
namazını istediği kadar
uzatsın. "
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
وحدثنا
حرملة بن
يحيى. أخبرنا
ابن وهب. قال:
أخبرني يونس
عن ابن شهاب.
قال: أخبرني
أبو سلمة بن
عبدالرحمن؛
أنه سمع أبا هريرة
يقول:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم "إذا صلى
أحدكم للناس
فليخفف. فإن
في الناس
الضعيف والسقيم
وذا الحاجة".
1048-
Bize Harmele b. Yahya da tahdis etti. .. Ebu Seleme b. Abdurrahman'ın haber
verdiği üzere o Ebu Hureyre'yi şöyle derken dinlemiştir: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Biriniz insanlara namaz kıldıracak
olursa kısa tutsun ÇÜlıkü insanlar arasında zayıf, hasta ve ihtiyacı olan
kimseler vardır. "
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
وحدثنا
عبدالملك بن
شعيب بن
الليث. حدثني
الليث بن سعد.
حدثني يونس عن
ابن شهاب.
حدثني أبو بكر
بن
عبدالرحمن؛
أنه سمع أبا
هريرة يقول:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم. بمثله.
غير أنه قال
(بدل السقيم):
الكبير.
1049-
Bize Abdulmelik b. Şuayb b. Leys de tahdis etti... Ebu Bekr b. Abdurrahman'ın tahdis
ettiğine göre Ebu Hureyre'yi şöyle derken dinlemiştir: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) buyurdu deyip, hadisi aynen zikretti. Ancak o
"hasta" yerine "yaşlı" kelimesini zikrettİ.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: Bu babta Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in (1046) "sizden biriniz insanlara imam
olduğu takdirde ... nasıl dilerse öyle kılsın" hadisi yer almaktadır. Bir
rivayette (1044) "ihtiyaç sahibi" de zikredilmektedir.
Bu babtaki hadislerin
anlamı gayet açıktır. Bu da imama namazın sünnet ve maksatlarını ihlal
etmeyecek şekilde namazı kısa kesmesinin emredilmesi ve tek başına namaz
kılacak olursa uzatılması mümkün olan -rükudan doğrulmak ve iki secde arası
oturmak müstesna olmak üzere- kıyam, rüku, sücud ve teşehhüttür. Allah en iyi
bilendir.
(1044) "Filan kişi
bize namazı uzun kıldırdığından ötürü sabah namazından geri kalıyorum."
Buradan eğer imamın namazı uzun kıldırma adeti olduğunu bilmesi halinde
cemaatle namaza katılmaktan geri kalmanın caiz olduğu hükmü anlaşıldığı gibi,
şikayet ve fetva sormak sadedinde bir kimsenin bu ve benzeri halini zikretmenin
de caiz olduğu anlaşılmaktadır.
"Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'i .. , görmedim ... " Hadis-i şerifte dini hükümlerin
kabul edilemeyecek bir şekilde uygulanmaları halinde kızılabileceği ve öğüt
verirken de gazap edilebileceği hükmü anlaşılmaktadır.
حدثنا
محمد بن
عبدالله بن
نمير. حدثنا
أبي. حدثنا
عمرو بن
عثمان. حدثنا
موسى بن طلحة.
حدثني عثمان
ابن أبي العاص
الثقفي؛ أن
النبي صلى الله
عليه وسلم قال
له:
"أم
قومك" قال قلت:
يا رسول الله !
إني أجد في
نفسي شيئا. قال
"ادنه"
فجلسني بين
يديه. ثم وضع
كفه في صدري بين
ثديي. ثم قال
"تحول"
فوضعها في
ظهري بين كتفي.
ثم قال "أم
قومك. فمن أم
قوما فليخفف.
فإن فيهم
الكبير. وإن
فيهم المريض
وإن فيهم
الضعيف. وإن
فيهم ذا
الحاجة. وإذا
صلى أحدكم
وحده، فليصل
كيف شاء".
1050-
Bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr tahdis etti. Bize babam tahdis etti. Bize
Amr b. Osman tahdis etti. Bize Musa b. Talha tahdis etti. Bize Osman b.
Ebu'l-As es-Sakafi'nin tahdis'ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ona: "Kavmine imam ol" buyurdu. (Osman) dedi ki: Ey Allah'ın Resulü,
ben içimde bir şeyler hissediyorum, dedim. Allah Resulü: "Yaklaş"
buyurdu. Beni önüne oturttuktan sonra elini göğsüme, memelerimin arasına
koyduktan sonra "şimdi dön" buyurdu. Bu sefer sırtımla omuzlarımın
arasına elini koydu sonra: "Kavmine imam ol, kim bir kavme imam olursa
namazı kısa kessin çünkü aralarında yaşlı kimseler vardır, aralarında hasta
kimseler vardır, aralarında zayıf kimseler vardır, aralarında ihtiyacı olan kimseler
vardır ama biriniz tek başına namaz kılacak olursa nasıl isterse öyle kılsın.
"
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
حدثنا
محمد بن
المثنى وابن
بشار. قالا:
حدثنا محمد بن
جعفر. حدثنا
شعبة عن عمرو
بن مرة. قال:
سمعت
سعيد بن
المسيب قال:
حدث عثمان بن
أبي العاص
قال: آخر ما
عهد إلي رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
"إذا أممت
قوما فأخف بهم
الصلاة".
1051-
Bize Muhammed b. Müsenna ve İbn Beşşar tahdis edip dediler ki: ... Said b.
Müseyyeb dedi ki: Osman b. Ebu'ı-As tahdis edip dedi ki:
Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in bana son ah di (tavsiyesi): "Bir kavme imamlık yaparsan
onlara namazı kısa kıldır" buyruğu 0lmuştur.
Diğer tahric: İbn
Mace, 987
وحدثنا
خلف بن هشام
وأبو الربيع
الزهراني. قالا:
حدثنا حماد بن
زيد عن
عبدالعزيز بن
صهيب، عن أنس؛
أن النبي صلى
الله عليه
وسلم كان يوجز
في الصلاة
ويتم.
1052- Bize Halef b.
Hişam ve Ebu'r-Rabi ez-Zehrani tahdis edip dedi ki: ... Enes'ten rivayete göre
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı hem kısa, hem tam ve eksiksiz
kıldırırdı.
Diğer tahric: İbn
Mace, 985
حدثنا
يحيى بن يحيى
وقتيبة بن
سعيد (قال
يحيى: أخبرنا.
وقال قتيبة:
حدثنا أبو
عوانة) عن
قتادة، عن
أنس؛ أن رسول
الله صلى اله
عليه وسلم كان
من أخف الناس
صلاة، في تمام.
1053- Bize Yahya b.
Yahya ve Kuteybe b. Said de tahdis etti. Yahya bize Ebu Avane, Katade'den haber
verdi dedi. Kuteybe bize tahdis etti dedi. Onun Enes'ten rivayet ettiğine göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) insanlar arasında tam ve eksiksiz
olmakla birlikte namazı en hafif kıldıranlardandI.
Diğer tahric: Tirmizi,
237; Nesai, 823
وحدثنا
يحيى بن يحيى،
ويحيى بن
أيوب، وقتيبة بن
سعيد، وعلي بن
حجر. (قال يحيى
بن يحيى:
أخبرنا. وقال
الآخرون:
حدثنا
إسماعيل،
يعنون ابن جعفر)
عن شريك بن
عبدالله بن
أبي نمر، عن
أنس بن مالك؛
أنه قال:
ما
صليت وراء
إمام قط أخف
صلاة، ولا أتم
صلاة من رسول
الله صلى الله
عليه وسلم.
1054-
Bize Yahya b. Yahya, Yahya b. Eyyub, Kuteybe b. Said ve Ali b. Hucr da tahdis
etti. Yahya b. Yahya: Haber verdi, dedi. Diğerleri ise şöyle dedi: Bize İsmail
-b. Cafer'i kastediyorlar- Şerik b. Abdullah b. Ebu Nemir'den tahdis etti. O
Enes b. Malik'ten şöyle dediğini nakletti: Ben Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'den namazı daha hafif ve daha tam ve eksiksiz kıldıran hiçbir imamın
arkasında namaz kılmış değilim.
Diğer tahric: Buhari,
708
AÇIKLAMA: (1050)
"Osman b. Ebu'ı-As (r.a.)'dan ... sonra: Kavmine imam ol, buyurdu"
hadisinde geçen "içimde bir şeyler hissediyorum" ifadesi ile ilgili
olarak şu açıklama yapılmıştır: Onun insanların önüne geçirilmesi sebebiyle
içinde bir kibir, bir kendini beğenmişlik hissedeceğinden korktuğunu kastetmiş
olabilir. Yüce Allah, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in elini koyup,
ona dua etmesi sebebiyle bu duygusunu gidermiştir.
O bu sözleriyle namazda vesveseyi
kastetmiş de olabilir çünkü o vesvesesi olan birisi idi. Vesveseli bir kimsenin
imamlığı ise uygun değildir. Müslim sahihinde bundan sonra yine Osman b.
Ebu'ı-As'dan şöyle dediğini rivayet etmektedir: Ey Allah'ın Resulü, şeytan
benimle namazımın ve kıraatimin arasına engel oluyor, kıraatimi karıştırıyor.
Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu kendisine
hinzeb denilen bir şeytandır. Onu hissettiğin zaman Allah'a sığın ve üç defa
sol tarafına tükürür gibi yap" buyurdu. Onun dediğini yaptım, yüce Allah
bu hali benden giderdi. (Müslim,5702)
وحدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا جعفر
بن سليمان عن
ثابت
البناني، عن
أنس؛ قال أنس:
كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يسمع
بكاء الصبي مع
أمه، وهو في
الصلاة،
فيقرأ
بالسورة الخفيفة
أو بالسورة
القصيرة.
1055-
Bize Yahya b. Yahya da tahdis etti. .. Enes dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) namazda iken annesiyle birlikte bulunan çocuğun ağlayışını duyar, bunun
üzerine hafif -ya da kısa- bir sure okurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
وحدثنا
محمد بن منهال
الضرير. حدثنا
يزيد بن زريع.
حدثنا سعيد بن
أبي عروبة عن
قتادة، عن أنس
بن مالك؛ قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم "إني
لأدخل الصلاة
أريد إطالتها.
فأسمع بكاء
الصبي. فأخفف.
من شدة وجد
أمه به".
1056-
Bize Muhammed b. el-Minhal ed-Darir de tahdis etti. Bize Yezid b. Zurey' tahdis
etti. Bize Said b. Ebu Arube, Katade'den tahdis etti. O Enes b. Malik'ten şöyle
dediğini nakletti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şüphesiz ben
uzunca kıldırmak isteyerek namaza giriyorum. Sonra küçük çocuğun ağlayışını
işitince annesinin ona olan aşırı şefkatinden ötürü namazı kısa kesiyorum"
buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
709, 710; İbn Mace, 989
AÇIKLAMA: (1055)
"Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazda olduğu halde annesiyle birlikte
olan çocuğun ağlayışını duyar. .. " Diğer rivayette (1056) "Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ... buyurdu" Hadiste geçen vucd (şefkat) hem
üzülmek, hem sevgi hakkında kullanılır. Burada her ikisi de uygundur ama
üzülmek daha açık anlaşılan bir anlamdır yani annesinin üzülmesi ve kalbinin
onunla meşgul olması dolayısıyla böyle yaparım.
Bu Hadisten Şu Hükümler
de Anlaşılmaktadır:
1- İmama uyan kimselere,
diğer tabilere şefkatli olmak, onların maslahatlarını göz önünde bulundurmak,
bir zaruret yoksa az dahi olsa onları zorluklarla karşı karşıya bırakmamak.
2- Mescitte erkeklerle
birlikte kadınların namaz kılmaları caizdir.
3- Küçük çocuğun mescide
sokulması da caizdir. Bununla birlikte mescidi kirletmeyeceğihden emin olunmayan
kimseleri mescitten uzak tutmak daha uygundur.
(1056) "Bize
Muhammed b. Minhal ed-Darır tahdis etti. .. Enes'ten" Bu isnadtaki bütün
raviler Basralıdır. Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
38- NAMAZIN
RÜKÜNLERİNİ EKSİKSİZ YAPMAK VE NAMAZI TAM OLMAK ŞARTIYLA HAFİF KILMAK BABI