|
SAHİH-İ MÜSLİM |
SALAT |
İMAM GECİKECEK OLURSA
BAŞKASININ ÖNE GEÇİRİLECEĞİ BABI
حدثني
محمد بن رافع
وحسن بن علي
الحلواني. جميعا
عن عبدالرزاق.
قال ابن رافع:
حدثنا
عبدالرزاق.
أخبرنا ابن
جريج. حدثني
ابن شهاب عن
حديث عباد بن
زياد؛ أن عروة
بن المغيرة بن
شعبة أخبره؛
أن المغيرة بن
شعبة أخبره؛
أنه غزا مع
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم تبوك.
قال المغيرة
فتبرز رسول
الله صلى الله
عليه وسلم قبل
الغائط. فحملت
معه إداوة قبل
صلاة الفجر.
فلما رجع رسول
الله صلى الله
عليه وسلم إلي
أخذت أهريق
على يديه من
الإداوة. وغسل
يديه ثلاث
مرات. ثم غسل
وجهه. ثم ذهب
يخرج جبته عن
ذراعيه فضاق
كما جبته.
فأدخل يديه في
الجبة. حتى أخرج
ذراعيه من
أسفل الجبة.
وغسل ذراعيه
إلى المرفقين.
ثم توضأ على
خفيه. ثم أقبل.
قال
المغيرة:
فأقبلت معه
حتى نجد الناس
قد قدموا
عبدالرحمن بن
عوف فصلى لهم.
فأدرك رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
إحدى
الركعتين.
فصلى مع الناس
الركعة
الآخرة. فلما
سلم
عبدالرحمن بن
عوف قام رسول
الله صلى الله
عليه وسلم يتم
صلاته. فأفزع
ذلك المسلمين.
فأكثروا
التسبيح. فلما
قضى النبي صلى
الله عليه
وسلم صلاته
أقبل عليهم ثم
قال "أحسنتم"
أو قال "قد أصبتم"
يغبطهم أن
صلوا الصلاة
لوقتها.
951- Bana Muhammed b.
Rafi' ve Hasan b. Ali el-Hulvani de tahdis etti. Birlikte Abdurrezzak'tan
rivayet ettiler. İbn Rafi' dedi ki: Bize Abdurrezzak tahdis etti. Bize İbn
Cureyc haber verdi. Bana İbn Şihab, Abbad b. Ziyad'ın rivayet ettiği
hadis(leri)nden tahdis ettiğine göre Urve b. Muğıre b. Şu'be ona şunu haber
vermiştir: Muğire b. Şu'be'nin kendisine (Urve'ye) haber verdiğine göre Muğire
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte Tebuk gazasına katılmıştı.
Muğire dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ihtiyacını gidermek
için yerin alçakça bir tarafına gitti. Ben de sabah namazından önce onunla
birlikte matarayı taşımıştım.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yanıma gelince ellerine mataradan su dökmeye başladım.
Ellerini üç defa yıkadıktan sonra yüzünü yıkadı sonra cübbesini kollarından
çıkarmaya çalıştı ise de cübbesinin yenleri dar gelince ellerini cübbenin içine
soktu ve nihayet kollarını cübbenin altından çıkarıp, ellerini dirseklerine
kadar yıkadı sonra da mestleri üzerine (mesh ederek) abdest aldı, sonra geldi.
Muğire dedi ki: Ben de
onunla birlikte geldim. Baktık ki insanlar Abdurrahman b. Avf'ı önlerine
geçirmiş, o da onlara namaz kıldırmış. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
iki re kattan birisine yetişti, son rekatı cemaatle birlikte kıldı. Abdurrahman
b. Avf selam verdikten sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını
tamamlamak mere kalktı ama bu hal Müslümanları telaşa düşürdü çokça subhanallah
demeye başladılar. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını tamamlayınca
onlara döndükten sonra: "Güzel yaptınız" ya da: "İsabet
ettiniz" buyurdu. Böyle diyerek namazı vaktinde kıldıkları için gıpta
edilecek bir iş yaptıklarını söylemiş oluyordu.
Daha önce gösterilen
625 nolu hadisin kaynakları
حدثنا
محمد بن رافع
والحلواني.
قالا: حدثنا
عبدالرزاق عن
ابن جريج.
حدثني ابن
شهاب عن إسماعيل
بن محمد بن
سعد، عن حمزة
بن المغيرة،
نحو حديث
عباد. قال
المغيرة:
فأردت تأخير
عبدالرحمن.
فقال النبي
صلى الله عليه
وسلم "دعه".
(23) باب
تسبيح الرجل
وتصفيق
المرأة إذا
نابهما شيء في
الصلاة
952- Bize Muhammed b,
Rafi' ile el-Hulvanı tahdis edip dedi ki. .. Hamza b. Muğire'den, Abbad'ın
hadisine yakın rivayet etti. Muğire dedi ki: Ben Abdurrahman b. Avf'ı geri
çekmek istedimse de Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onu bırak"
buyurdu.
Daha önce gösterilen
632 nolu hadisin kaynakları
AÇIKLAMA: (948-952)
Bu babta
Ebu Bekr (radıyallahuanh)'ın namaz kıldırmak üzere öne geçirilmesi ile ilgili
hadis (948) ile Abdurrahman b. Avf (r.anh)'ın aynı şekilde öne geçirilmesi ile
ilgili (951) hadis yer almaktadır.
Bu Babtaki Hadislerden
Çıkartılan Hükümler
1- İnsanların arasını
düzeltmeye çalışmak, bu hususta imam'ın ve başkalarının ön ayak olmasının fazileti
anlatılmaktadır. Ayrıca
2- İmam namaza geç
kalacak olursa şayet fitneden ve imam'ın tepkisinden korkulmuyor ise başkası
öne geçip namazı kıldım,
3- İmama vekaleten öne
geçen kimse hazır bulunanların en faziletlisi, bu işe en uygun ve bu işi en iyi
yapacak kimse olmalıdır.
4- Müezzin ve başkaları
aralarındaki faziletli kimseye öne geçip namaz kıldırmasını teklif edebilir,
fazilet sahibi bu kişi de buna muvafakat edebilir.
5- Az bir mı (amel-i
kali!) namazı bozmaz çünkü "cemaat el çırptı" ifadesi bunu
göstermektedir.
6- İhtiyaç duyulması
halinde namazda azıcık iltifat etmek (başını kaldırıp bakmak) caizdir.
7- Yeni bir nimet ile
karşı karşıya kalan bir kimsenin yüce Allah'a hamdedip, ellerini kaldırarak dua
etmesi, bu hamd ve duasını -namazda dahi olsa- nimetin hemen arkasından yapması
müstehaptır.
8- Namazda bir iki adım
yürümek caizdir.
9- Bu kadar yürümek
ihtiyaç dolayısıyla olursa mekruh değildir.
10- Cemaate namaz
kıldıran bir kimsenin, cemaate namazın geri kalan kısmını tamamlamak üzere
yerine başka birisini geçirmesi caizdir. Mezhebimizde sahih olan görüş budur.
11- Tabi olan kimseye
tabi olunan zat herhangi bir hususu emredip, onun verdiği bu emir ile kendisine
lütuf ve ikramda bulunduğu manasını çıkartacak olursa o fiili yapması
kesinlikle istenen bir emir sayılmaz. Bunu yapmama imkanı da vardır ve bu
verilen emre bir muhalefet sayılmaz. Aksine bu bir edep, bir alçak gönüllülük
ve maksatları anlayıp kavramakta bir maharet sayılır.
12- Büyük zatlara karşı
edebe bağlı kalmak gerekir.
13- Namazda iken
herhangi bir hal ile karşı karşıya kalan bir kimsenin kendisinden izin isteyen
birisine durumu bildirmek, imamı uyarmak ve benzeri bir hususla karşı karşıya
kalacak olursa eğer erkek ise tesbih getirip, subhanallah demesi, şayet kadın
ise el çırpması sünnettir. Kadın bu halde sağ avucunun içini, sol elinin üstüne
vurur. Oyun ve eğlence gibi avuç içlerini birbirine vurmaz (alkış tutmaz). Eğer
oyun maksadıyla bu şekilde yapacak olursa namaza aykırılığı sebebiyle namazı
bahl olur.
14- Ebu Bekr (r.anh)'ın
faziletleri pek çoktur. Cemaatin onu önlerine geçirmeleri, kendilerinden daha
faziletli ve daha önde olduğu üzerinde ittifak etmeleri bunu gösterir.
15- Namaz ilk vaktinde kılınır.
16- Kamet getirmek ancak
namaza başlanmak istediği zaman sahih olur çünkü: "Sen namaz kıldıracaksan
ben kamet getireyim" demiştir.
17- Ezanı kim okumuşsa
namaz için o kamet getirir, sünnet olan budur. Başkası kamet getirecek olursa
sünnete aykırıdır ama hem bize göre, hem de ilim adamlarının cumhuruna göre
onun kameti geçerlidir.
18- İmamın abdest almak
maksadıyla yahut burnu kanadığı ya da buna benzer bir sebeple çıkıp geri
dönmesi halinde gerek duyacak olursa yerine ulaşmak için safları yararak öne
doğru ilerlemesi caizdir. Aynı şekilde bir mazeret sebebiyle cemaatten çıkmak
gereğini duyan kimseler için de bu hüküm böyledir. Böyle bir kimsenin cemaatin
önlerinde bir boşluk görecek olursa oraya gitmek için safları arkadan öne doğru
'yarmak hakkı da vardır çünkü onlar o boşluğu doldurmayı terk etmekle kusur
etmişlerdir.
19- Mezhebimiz alimleri
bunu namaz kılan bir kimsenin namaza kendisinden sonra tekbir getirip başlayan
kimseye uymasının caiz olmasına delil göstermişlerdir çünkü Ebu Bekr es-Sıddık
(r.anh) önce namaza durmak için tekbir alıp namaza başlamış sonra kendisinden
sonra tekbir alıp namaza başlayan Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
uymuştur. Mezhebimizde sahih olan budur.
20- "Yüzünü
kıbleden çevirmeden gerisin geri gitti" ifadesinden anlaşıldığı üzere
herhangi bir şey sebebiyle namazında geriye giden bir kimsenin gidişi arkaya
doğru olmalı, arkasını kıbleye çevirmemeli ve kıbleden başka tarafa da
dönmemelidir.
(951) Abdurrahman b. Avf
(r.anh)'ın hadisinin Şerhi ise daha önce taharet bölümünde geçmiş
bulunmaktadır.
Bu hadisteki hükümlerin
bir kısmı da şöyledir:
1 - Değerli zat ile
birlikte matara taşınabilir.
2- Eğer avretin herhangi
bir bölümü görülmeyecek olursa eli elbisenin altından çıkarmak caizdir.
3- Mestler üzerine mesh
etmek caizdir.
Bir de bunun dışında
hadisin geçtiği yerde daha önce açıklaması yapılmış hükümler de vardır. Allah
en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: