SAHİH-İ MÜSLİM

SALAT

 

باب فضل صلاة الجماعة، وبيان التشديد في التخلف عنها

95- CEMAATLE NAMAZIN FAZİLETİ VE CEMAATTEN GERİ KALMANIN AĞIR TEHDİDİNİ BEYAN BABI

 

حدثنا يحيى بن يحيى قال: قرأت على مالك عن ابن شهاب، عن سعيد بن المسيب، عن أبي هريرة؛ أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال:

 "صلاة الجماعة أفضل من صلاة أحدكم وحده بخمسة وعشرين جزءا".

 

1470- Bize Yahya b. Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e, İbn Şihab'dan naklen okudum. O Said b. el-Müseyyeb'den, o Ebu Hureyre'den rivayet ettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cemaat ile namaz kılmak sizden birinizin tek başına namaz kılmasına göre yirmi beş cüz daha faziletlidir" buyurdu.

 

Diğer tahric: Tirmizi, 216; Nesai, 837

 

 

وحدثنا أبو بكر بن أبي شيبة. حدثنا عبدالأعلى عن معمر، عن الزهري، عن سعيد بن المسيب، عن أبي هريرة، عن النبي صلى الله عليه وسلم قال:

 "تفضل صلاة في الجميع على صلاة الرجل وحده خمسا وعشرين درجة" قال "وتجتمع ملائكة الليل وملائكة النهار في صلاة الفجر" قال أبو هريرة: اقرؤوا إن شئتم: {وقرآن الفجر إن قرآن الفجر كان مشهودا} [17/الإسراء/ الآية-78].

 

1471- Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe tahdis etti. Bize Abdula'la, Ma'mer'den tahdis etti. O ez-Zühri'den, o Said b. el-Müseyyeb'den, o Ebu Hureyre'den rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Cemaatle kılınan namaz bir kişinin tek başına namaz kılmasından yirmibeş derece daha üstündür. " Yine şöyle buyurdu: "Gece melekleri ile gündüz melekleri sabah namazında bir araya gelirler." Ebu Hureyre dedi ki: Arzu ederseniz: "Sabah namazını da (kıl) çünkü sabah namazı tanık olunan bir namazdır" (İsra, 78) buyruğunu okuyunuz.

 

Diğer tahric: Buhari, 4717

 

 

وحدثني أبو بكر بن إسحاق. حدثنا أبو اليمان. أخبرنا شعيب عن الزهري. قال: أخبرني سعيد وأبو سلمة؛ أن أبا هريرة قال:

 سمعت النبي صلى الله عليه وسلم يقول. بمثل حديث عبدالأعلى عن معمر. إلا أنه قال "بخمس وعشرين جزءا".

 

1472- Bana Ebu Bekr b. İshak da tahdis etti. Bize Ebu'l-Yeman tahdis etti. Bize Şuayb, ez-Zühri'den şöyle dediğini haber verdi. Bana Said, Ebu Seleme'nin haber verdiğine göre Ebu Hureyre dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken dinledim deyip, Abdula'la'nın Ma'mer'den rivayet ettiği hadisi aynen rivayet etti ancak: "Yirmi beş (derece yerine) cüz" dedi.

 

Diğer tahric: Buhari, 648

 

 

وحدثنا عبدالله بن مسلمة بن قعنب. حدثنا أفلح عن أبي بكر بن محمد بن عمرو بن حزم، عن سلمان الأغر، عن أبي هريرة؛ قال:

 قال رسول الله صلى الله عليه وسلم "صلاة الجماعة تعدل خمسا وعشرين من صلاة الفذ".

 

1473- Bize Abdullah b. Mesleme b. Ka'neb de tahdis etti. Bize Eflah, Ebu Bekr b. Muhammed b. Amr b. Hazm'dan tahdis etti. O Selman el-Ağar'dan, o Ebu Hureyre'den şöyle dediğini nakletti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cemaat ile birlikte namaz tek başına kılınan namazın yirmi beş katına denktir" buyurdu.

 

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

 

 

حدثني هارون بن عبدالله ومحمد بن حاتم. قالا: حدثنا حجاج بن محمد. قال: قال ابن جريج:

 أخبرني عمر بن عطاء بن أبي الخوار؛ أنه بينا هو جالس مع نافع بن جبير بن مطعم، إذ مر بهم أبو عبدالله، ختن زيد بن زبان، مولى الجهنيين. فدعاه نافع فقال: سمعت أبا هريرة يقول: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم "صلاة مع الإمام أفضل من خمس وعشرين صلاة يصليها وحده".

 

1474- Bana Harun b. Abdullah ve Muhammed b. Hatim tahdis edip dedi ki: Bize Haccac b. Muhammed tahdis edip dedi ki: İbn Cureyc dedi ki: Bana Ömer b. Ata b. Ebu'l-Huvar'ın haber verdiğine göre kendisi Nafi b. Cubeyr b. Mut'im ile birlikte oturmakta iken yanlarından Cuheynelilerin azatlısı Zeyd b. Zebban'ın damadı Ebu Abdullah geçti. Nafi onu çağırarak dedi ki: Ebu Hureyre'yi şöyle derken dinledim: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İmam ile birlikte kılınan bir namaz, kişinin tek başına kılacağı bir namazdan yirmi beş kat dahafaziletlidir" buyurdu.

 

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

 

 

حدثنا يحيى بن يحيى. قال: قرأت على مالك عن نافع، عن ابن عمر؛ أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال:

 "صلاة الجماعة أفضل من صلاة الفذ بسبع وعشرين درجة".

 

1475- Bize Yahya b. Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e, Nafi'den rivayetle okudum. Onun İbn Ömer'den rivayet ettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cemaatle kılınan namaz tek başına kılınan namazdan yirmi yedi derece daha üstündür" buyurdu.

 

Diğer tahric: Buhari, 645; Nesai, 836

 

 

وحدثني زهير بن حرب ومحمد بن المثنى. قالا: حدثنا يحيى عن عبيدالله. قال:

 أخبرني نافع عن ابن عمر، عن النبي صلى الله عليه وسلم قال:

 "صلاة الرجل في الجماعة تزيد على صلاته وحده سبعا وعشرين".

 

1476- Bana Zuheyr b. Harb ve Muhammed b. el-Müsenna tahdis edip dediler ki: Bize Yahya, Ubeydullah'tan şöyle dediğini tahdis etti: Bana Nafi, ibn Ömer'den haber verdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kişinin cemaatle kıldığı namaz tek başına kıldığı namaza göre yirmi yedi kat fazladır" buyurdu.

 

Diğer tahric: İbn Mace, 789

 

 

وحدثنا أبو بكر بن أبي شيبة. حدثنا أبو أسامة وابن نمير. ح قال وحدثنا ابن نمير. حدثنا أبي. قالا: حدثنا عبيدالله، بهذا الإسناد.

قال ابن نمير عن أبيه "بضعا وعشرين" وقال أبو بكر في روايته "سبعا وعشرين درجة".

 

1477- Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe de tahdis etti. Bize Ebu Usame ve İbn Numeyr tahdis etti (H). Dedi ki: Bize İbn Numeyr de tahdis etti, bize babam tahdis etti. İkisi dedi ki: Bize Ubeydullah bu isnat ile tahdis etti.

 

İbn Numeyr babasından: "Yirmi küsur" dediğini rivayet etti. Ebu Bekr ise rivayetinde: "Yirmi yedi derece" dedi.

 

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

 

 

وحدثناه ابن رافع. أخبرنا ابن أبي فديك. أخبرنا الضحاك عن نافع، عن ابن عمر، عن النبي صلى الله عليه وسلم قال "بضعا وعشرين".

 

1478- Bunu bize İbn Rafi de tahdis etti. Bize İbn Ebu Fudey haber verdi, bize Dahhak, Nafi'den haber verdi. O İbn Ömer'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den: "Yirmi küsur" dediğini nakletti.

 

 

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

 

AÇIKLAMA:          Kimi rivayette "cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan yirmi beş cüz (bölüm) daha faziletli olduğu" diğer rivayette "yirmi beş derece", bir diğer rivayette de "yirmi yedi derece" buyurulmaktadır. Bu rivayetler bir arada üç şekilde cem ve telif edilir:

 

1- Aralarında aykırılık yoktur çünkü azı sözkonusu etmek, çoğu nefyetmek anlamında değildir. Usul alimlerinin çoğunluğuna göre ise adet mefhumu batıldır.

 

2- Allah Resulü önce az faziletli olanı haber vermiş sonra yüce Allah faziletin daha çok olduğunu bildirince o da onu da haber vermiş olabilir.

 

3- Fazilet, namaz kılanların ve namazın durumuna göre farklılık gösterebilir. Buna göre bazıları için yirmi beş kat, bazıları için yirmi yedi kat fazilet olabilir. Bu da namazın kemaline ve namaz kılanın namazın hareket ve şekillerine, huşusuna dikkat etmesine, cemaatinin çokluğuna, cemaate katılanların faziletlerine, namaz kılınan yerin şerefine ve benzeri hususlara göre farklılık arzedebilir.

 

Bunlar bu hususta verilmiş itimat edilen cevaplardır. Hadiste sözü geçen "derece"nin cüz (bölüm)den farklı olduğu da söylenmiş ise de bu, bunu söyleyenin yanılmasıdır çünkü Buhari ve Müslim'in Sahihlerinde hem yirmi yedi derece, hem de yirmi beş derece sözkonusu edilmiştir. Derece lafzı aynı olmakla birlikte miktar değişik zikredilmiştir. Allah en iyi bilendir.

 

Mezhep alimlerimiz ve cumhur bu hadis-i şerifleri -Davud ez-Zahiri' ye hilafen- cemaatin namazın sıhhati için şart olmadığını, ilim adamlarından bir topluluğa hilafen de farz-ı ayn olmadığına delil göstermişlerdir. Tercih olunan görüş ise cemaatin farz-ı kifaye olduğudur, sünnet olduğu da söylenmiştir. Bütün bunların delillerini açık bir şekilde Şerhu'l-Mühezzeb'de genişçe açıkladık.

 

(1471) "Cemaatle kılınan bir namaz ... yirmi beş derece daha faziletlidir."

 

Diğer rivayette (1472) yirmi beş cüz (bölüm) denilmektedir. Asıl yazmalarda hep bu şekilde (yani yirmi beş derece denilirken beş anlamındaki hamse kelimesinde te gelmemesi gerekirken yuvarlak te ile, diğerinde ise gelmesi . gerekirken yuvarlak te'siz şeklindedir. Bazıları ise bunu aksine rivayet etmişlerdir ki lügattaki gramer kurallarına uygun olan budur. Birincisi de buna göre yorumlanır ve derece derken cüz, cüz denilirken derecenin kastedildiği kabul edilir.

 

(1474) "Zeyd b. Zebban'ın damadı" Damat (haten), adamın kızının yahut kızkardeşinin ve benzeri yakın kız akrabasının kocasına denilir.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

CEMAAT'TEN GERİ KALMAK HUSUSUNDA NAKLEDİLMİŞ RİVAYETLER BABI