SAHİH-İ MÜSLİM |
HAYIZ |
باب
استحباب
إفاضة الماء
على الرأس
وغيره ثلاثا
11- BAŞ'A VE VÜCUD'UN
DİĞER KISIMLARINA SUYU ÜÇ DEFA DÖKMENİN MÜSTEHAB OLDUĞU BABI
54 -(327) حدثنا
يحيى بن يحيى،
وقتيبة بن
سعيد، وأبو بكر
بن أبي شيبة (قال يحيى:
أخبرنا. وقال
الآخران:
حدثنا أبو
الأحوص) عن
أبي إسحاق، عن
سليمان بن
صرد، عن جبير
بن مطعم قال: تماروا
في الغسل عند
رسول الله صلى
الله عليه وسلم.
فقال بعض
القوم: أما
أنا، فإني
أغسل رأسي كذا
وكذا. فقال
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
"أما أنا،
فإني أفيض على
رأسي ثلاث أكف".
738- Bize Yahya b. Yahya, Kuteybe b. Said ve Ebu Bekr b. Ebi
Şeybe tahdis etti. Yahya:
Bize Ebu'l-Ahvas, Ebu İshak'tan haber verdi derken -diğer ikisi, tahdis etti, dedi.- O Süleyman b. Surad'dan,
o Cubeyr b. Mut'im'den şöyle dediğini nakletli: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
huzurunda gusül hakkında tartıştılar. Oradakilerden biri: Ben başımı şöyle şöyle yıkarım, dedi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'de: "Ben de başımın üzerine üç avuç su
dökerim" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari, 254 -muhtasar
olarak-; Ebu Davud, 239; Nesai, 250, 423; İbn Mace, 575 -muhtasar olarak
55 - (327) وحدثنا
محمد بن بشار.
حدثنا محمد بن
جعفر. حدثنا
شعبة عن أبي
إسحاق، عن
سليمان بن
صرد، عن جبير
ابن مطعم، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم؛ أنه ذكر
عنده الغسل من
الجنابة. فقال
"أما أنا،
فأفرغ على
رأسي ثلاثا".
739- Bize Muhammed b. Beşşar da rivayet etti. (Dedi ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dediki):
Bize Şu'be Ebu ishakdan, o da Süleyman b. Surad,
Cubeyr b. Mut'im'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den
rivayet ettiğine göre Allah Resulünün huzurunda cünüplükten dolayı gusletmek sözkonusu edilince "Ben ise başıma üç defa (su)
boşaltırım" buyurdu.
56 - (328) وحدثنا
يحيى بن يحيى،
وإسماعيل بن
سالم. قالا:
أخبرنا هشيم
عن أبي بشر،
عن أبي سفيان،
عن جابر بن
عبدالله؛ أن
وفد ثقيف
سألوا النبي
صلى الله عليه
وسلم فقالوا: إن
أرضنا أرض
باردة. فكيف
بالغسل؟ فقال
"أما أنا،
فأفرغ على
رأسي ثلاثا".
قال ابن سالم
في روايته:
حدثنا هشيم.
أخبرنا أبو
بشر. وقال: إن
وفد ثقيف
قالوا: يا
رسول الله!
740- Bize Yahya b. Yahya
ile İsmail b. Salim tahdis edip dediler ki: Bize Huşeym, Ebu Bişr'den
haber verdi, o Ebu Süfyan'dan,
o Cabir b. Abdullah'tan rivayet ettiğine
göre Sakiflilerin heyeti Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e sorarak: Bizim yaşadığımız yerler
soğuk yerlerdir, guslü nasıl yapacağız dediler. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bana gelince, başımın üzerine üç defa (su) boşaltırım" buyurdu.
İbn Salim rivayetinde dedi ki: Bize Huşeym
tahdis etti, bize Ebu Bişr haber verdi. Ayrıca dedi ki: Sakifliler
heyeti ey Allah'ın Resulü dediler.
Yalnız Müslim rivayet ebniştir
57 - (329) وحدثنا
محمد بن
المثنى. حدثنا
عبدالوهاب
(يعني الثقفي)
حدثنا جعفر عن
أبيه، عن جابر
بن عبدالله؛
قال:
كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم، إذا
اغتسل من
جنابة، صب على
رأسه ثلاث
حفنات من ماء.
فقال له الحسن
بن محمد: إن
شعري كثير.
قال جابر:
فقلت له: يا
ابن أخي! كان
شعر رسول الله
صلى الله عليه
وسلم أكثر من
شعرك وأطيب.
741- Bize Muhammed b. El Müsenna da rivayet etti (Dediki):
Bize Abdülvehhab yani Es-Sekafî
rivayet etti (Dediki): Bize Ca'fer
babasından, o da Cabir b. Abdillahtan naklen rivayet
eyledi. Cabir b. Abdullah dedi
ki: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bir cünüplükten gusledeceği zaman
başının üzerine üç avuç su dökerdi. el-Hasan b.
Muhammed ona: Benim saçım çok fazladır deyince, Cabir dedi ki: Ben de ona:
Kardeşimin oğlu Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in saçı senin saçından daha çok ve daha temizdi,
dedim.
Diğer tahric: İbn Mace,
577 -buna yakın
AÇIKLAMA: (738-741):
(738) "Süleyman b. Surad" meşhur bir sahabidir.
"Surad" ismi munsariftir.
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in huzurunda gusül hakkında tartıştılar." Yani
bu hususta kendi aralarında çekiştiler, kimisi gusül şöyle olur derken,
başkaları böyle olur dediler.
Bu hadisten ilmi
konularda münakaşa ve tartışmanın caiz olduğu anlaşıldığı gibi fazilet
itibariyle daha alt mertebede olanların daha faziletli kimsenin huzurunda
tartışmalarını ve arkadaşların imamları ve büyükleri huzurunda çekişmelerinin
caiz olduğu da anlaşılmaktadır.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Ben de başıma üç avuç su dökerim. "
Burada üç avuçtan maksat her bir seferde iki avucun dolu halidir.
Hadiste guslederken başa
üç defa su dökmenin müstehab olduğu anlaşılmaktadır
ve bu üzerinde ittifak edilmiş bir husustur. Bizim mezhep alimlerimiz başa ve
abdest azalarına kıyas yaparak vücudun diğer bölümlerini de bunun gibi
değerlendirmişlerdir. Hem gusülde vücudun üç defa yıkanması abdeste göre daha
evladır. Çünkü abdestin temeli külfetin hafifletilmesidir ve bir günde birkaç
defa tekrarlanılabilen bir ameldir. Böyle bir am elde
azalan üç defa yıkamak müstehab olduğuna göre gusülde
bu öncelikle sözkonusudur. Bu hususta ayrıca görüş
ayrılığı olduğunu da bilmiyoruz. Şu kadar var ki, kadılar kadısı mezhebimize
mensup ve el-Havi adlı büyük eserin sahibi Ebu'l-Hasan
el-Maverdi gusülde su dökmenin tekrar edilmesi müstehab değildir demiştir, bu ise şaz ve terkedilmiş bir
görüştür.
Bundan önceki babta da gusül için kullanılacak suyun en azı ile ilgili
açıklamaları zikretmiş bulunmaktayız. Allah en iyi bilendir.
(740) "Bize Yahya
b. Yahya ve İsmail b. Salim tahdis edip dediler ki
... Cabir'den " Daha sonra Müslim bu hadisin nihayetinde: "İbn Salim rivayetinde dedi." Demektedir. Müslim' in bu
ifadelerinde bu ilmin inceliklerinden pek büyük faydalı bir özellik vardır. Bu
özellik de Müslim'in -yüce Allah'ın rahmeti ona- ilminin ne kadar geniş
olduğunu da, bakış açısının ne kadar incelikli olduğunu da açıkça ortaya
koymaktadır. O da şudur: Huşeym -yüce Allah'ın
rahmeti ona- tediis yapan bir ravi
idi. Önceki rivayette "an Ebi Bişr" demişti. Tediis yapan ravi ise "an" lafzı ile rivayette bulunacak
olursa onun o hadisi kendisinden "an" diyerek rivayette bulunduğu
kişiden sema' yoluyla aldığı tespit edilmedikçe bu şekildeki rivayeti delil
gösterilemez. Böylelikle Müslim onun bu hadisi sema' yoluyla başka bir yoldan
dinlediğinin sabit olduğunu beyan etmiş olmaktadır. Bu ise İbn
Salim' in yapbğı rivayettir. O rivayetinde: Bize Ebu Bişr haber verdi, demiştir.
Bu gibi inceliği bundan önce defalarca zikretmiş bulunuyoruz.
Ebu Bişr'in adı Cafer b. Iyas'dır. Cafer b. Ebi Vahşiye de
odur.
Burada sözü geçen Ebu Süfyan'ın adı ise Talha b. Nafi"dir. Daha önce de açıklanmıştı. Allah en iyi
bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
12-
GUSLEDE KADININ SAÇ ÖRGÜLERİNİN HÜKMÜ BABI