SAHİH-İ MÜSLİM |
TAHARE |
باب
الاستنجاء
بالماء من
التبرز
21- BÜYÜK ABDEST
BOZDUKTAN SONRA SU ÎLE İSTİNCA (TAHARETLENME) BABI
69 - (270) حدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا خالد
بن عبدالله عن
خالد، عن عطاء
بن أبي
ميمونة، عن
أنس بن مالك؛
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم دخل
حائطا. وتبعه
غلام معه
ميضأة. هو أصغرنا.
فوضعها عند
سدرة. فقضى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم حاجته.
فخرج علينا
وقد استنجى بالماء.
618- Bize Yahya b. Yahya
rivayet etti* (dediki): Bize Halid b. Abdillah, Halid'den, o da Ata' b. Ebi
Meymune'den, o da Enes b. Malik'ten naklen
haber verdiki şöyle demiş. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bir bahçeye
girdi. Arkasından bir çocuk bir ibrikle onu takib ediyordu bu çocuk bizim en
küçüğümüzdü. İbriği bir nebk ağacının yanına koydu Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'de kaza-i hacet eyledi. Müteakiben su ile taharetlenerek
bizim yanımıza geldi.
Diğer tahric: Buhari,
150, 151 -muhtasar olarak-, 152, 217 -buna yakın-, 500 -buna yakın-; Ebu Davud,
43; Nesai, 45; Tuhfetu'l-Eşraf, 1094
70 - (271) وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا وكيع
وغندر عن
شعبة. ح
وحدثنا محمد
بن المثنى
(واللفظ له) حدثنا
محمد ابن
جعفر. حدثنا
شعبة عن عطاء
بن أبي
ميمونة؛ أنه
سمع أنس بن
مالك يقول:
كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يدخل
الخلاء. فأحمل
أنا، وغلام
نحوي، إداوة
من ماء. وعنزة.
فيستنجي
بالماء.
619- Bize Ebu Bekr b. Ebi
Şeybede rivayet etti. (Dediki): Bize Veki' ile Gunder, Şu'beden rivayet
ettiler. H. Bize Muhammed b. El-Müsenna dahi rivayet etti., Lafız onundur.
(Dediki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dediki): Bize Şu'be Ata' b.
Ebi Meymune'den rivayet etti. O da Enes b.
Malik'i şöyle derken işitmiş: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) helaya
girer ben ve benim kadar bir çocukta bir su kabı ile ucu demirli bir değnek
taşırdık bu su ile istinca ederdi.
71 - (271) وحدثني
زهير بن حرب
وأبو كريب
(واللفظ
لزهير) حدثنا
إسماعيل (يعني
ابن علية)
حدثني روح بن
القاسم عن
عطاء بن أبي
ميمونة، عن
أنس بن مالك؛
قال: كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يتبرز
لحاجته. فآتيه
بالماء.
فيتغسل به.
620- Bana Züheyr b. Harb
ile Ebu Kureyb de rivayet ettiler. Lafız Züheyr'indir. (Dedilerki): Bize İsmail
yani İbni Uleyye rivayet etti. (Dediki): Bana Ravh b. Kaasim, Ata' b. Ebi
Meymune'den, o da Enes b. Malik'ten Naklen rivayet etti. Enes şöyle demiş: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
defi hacet için sahraya çıkar Bende kendisine su getirirdim. O bununla
taheretlenirdi.
AÇIKLAMA: (618) "Bir bahçeye girdi. ..
Yanımıza geldi." Diğer (619) rivayette:
"Resuluilah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) helaya girerdi. .. " Diğer (620) rivayette:
"Resuluilah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ihtiyacı için helaya giderdi. .. " (3/162)
(617 numaralı hadiste geçen) midae, ibrik, testi ve benzeri şeyler demektir.
Hait (bahçe) bostan demektir. "Aneze: harbe"nin ise ucunda bükülü bir
demir parçası bulunan uzunca bir asa olduğu söylendiği gibi, kısa mızrak olduğu
da söylenir. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu beraberinde taşımasının
sebebi, abdest aldıktan sonra namaz kılması halinde geçenlerle kendisi arasında
bir engel (sütre) olması için onu önünde dikmeye gerek duymasıdır.
(620)
"Teberruz" el-Beraz denilen yere gitmek demektir ki, bu da geniş ve
düzlük yer anlamındadır. Buraya ihtiyacını karşılamak, başkasından kendisini
saklamak ve görenlerin gözlerinden uzaklaşmak için giderdi.
"O su ile
yıkanırdı." Yani onunla istinca yapar ve istinca yaptığı yeri o su ile
yıkardı. Allah en iyi bilendir.
Hadislerden Çıkan
Hükümler
1 - İhtiyacını görmek
için insanlardan uzaklaşmak ve görenlere karşı kendisini saklamak müstehaptır.
2- Fazilet sahibi bir
kimse ihtiyacını görmeleri için bazı arkadaşlarını ça!ıştırabilir.
3- Salihlere ve fazilet
sahiplerine hizmet edilebilir ve bunun bereketinden yararlanmak ümit
olunabilir.
4- Su ile istinca yapmak
caizdir, yalnızca taşla yetinmeye tercih edilir ve ona göre müstehaptır.
İnsanlar bu mesele
hakkında ihtilaf etmiş olmakla birlikte selef ve halefin büyük çoğunluklarının
kabul ettiği çeşitli bölgelerin imamları arasından fetvaya ehil kimselerin
üzerinde icma ettikleri husus ise en faziletli şeklin, su ve taşı birlikte
kullanması ve necasetin azalıp, eline değmesinin de daha az olması için önce
taşı kullanması sonra da suyu kullanmasının daha faziletli olduğudur.
Şayet yalnız ikisinden
birisini kullanmak isterse diğerini ister bulsun, ister bulmasın ikisinden
dilediği birisini yalnız başına kullanabilir. Bu durumda su bulunmakla birlikte
yalnızca taşı kullanmak caizdir, aksi de caizdir. Eğer yalnız ikisinden
birisini kullanacaksa su taştan daha faziletlidir. Çünkü su pisliğin çıktığı
yeri gerçek anlamda temizler, taş ise bu şekilde temizleyemez, sadece necaseti
hafifletir ve affedilir miktardaki necaset ile birlikte namaz kılmayı mübah
kılar.
Seleften bazıları ise
daha faziletli olanın taş olduğu kanaatindedir. Hatta bazılarının ifadeleri
suyun tek başına yetmediği izlenimini dahi vermektedir. İbn Habib el-Maliki der
ki: Taş ancak suyu bulamayan kimse için yeterli olabilir.
Bu görüş ise, selef ve
halef alimlerinin benimsedikleri kanaate de, bu hususta birbirini de'stekleyen
sünnetteki rivayetlerin zahirine de muhaliftir. Allah en iyi bilendir.
Bazı ilim adamları bu
hadisleri su kaynaklarından, havuz ve benzeri yerlerden değil de kap kacaktan
abdest almanın müstehap olduğuna delil göstermişlerdir. Çünkü Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den sözü geçen yerlerden abdest aldığı nakledilmiş değildir.
Ancak bu kanaat sahibi kimsenin bu söylediği makbul değildir ve bildiğimiz
kadarıyla hiç kimse bu hususta ona muvafakat etmiş değildir.
Kadı İyaz der ki: Bu
sözü söyleyenin bu görüşünün bir aslı, bir dayanağı yoktur. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in, bu görüşün sahibi kimsenin dışarıda tuttuğu su
kaynaklarını bulmakla birlikte terk edip, kap kacaktan su aldığı ise
nakledilmiş değildir. (31163) Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: