بَاب
مَنْ
لَيْسَتْ
لَهُ غِيبَةٌ
Arkasından Yapılan
Çekiştirme Gıybet Sayılmayan Kimseler
حَدَّثَنَا
عَلِيُّ بْنُ
نَصْرٍ
أَخْبَرَنَا
عَبْدُ
الصَّمَدِ
بْنُ عَبْدِ
الْوَارِثِ
مِنْ
كِتَابِهِ
قَالَ
حَدَّثَنِي
أَبِي
حَدَّثَنَا
الْجُرَيْرِيُّ
عَنْ أَبِي
عَبْدِ
اللَّهِ الْجُشَمِيِّ
قَالَ
حَدَّثَنَا
جُنْدُبٌ
قَالَ جَاءَ
أَعْرَابِيٌّ
فَأَنَاخَ
رَاحِلَتَهُ
ثُمَّ
عَقَلَهَا
ثُمَّ دَخَلَ
الْمَسْجِدَ
فَصَلَّى
خَلْفَ
رَسُولِ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَلَمَّا سَلَّمَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ أَتَى
رَاحِلَتَهُ
فَأَطْلَقَهَا
ثُمَّ رَكِبَ
ثُمَّ نَادَى
اللَّهُمَّ
ارْحَمْنِي
وَمُحَمَّدًا
وَلَا
تُشْرِكْ فِي
رَحْمَتِنَا
أَحَدًا
فَقَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَتَقُولُونَ
هُوَ أَضَلُّ أَمْ
بَعِيرُهُ
أَلَمْ
تَسْمَعُوا
إِلَى مَا
قَالَ
قَالُوا
بَلَى
Cündüp şöyle demiştir:
Bir bedevi (Hz. Nebi'in mescidinin yanına) geldi, devesini ıhtırdıktan sonra
onu, bağlayıp mescide girdi ve Rasûlullah (s.a.v.)'in arkasında namaz kıldı.
(Sonra) devesine varıp onu çözdü ve üzerine binip yüksek sesle: "Ey
Allahım! Bana ve Muhanımed'e merhamet et ve ikimize olan bu rahmetine hiçbir
kimseyi ortak etme!" dedi. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.): "Söyler
misiniz, bu adam mı, yoksa devesi mi daha cahil? Ne dediğini duymadınız
mı?" dedi.
(Orada
hazır bulunanlar da:) Evet (duyduk), cevabını verdiler.
İzah:
Ahmed b. Hanbel, IV,
312.
Bu hadis-i şerif, halkı
hidayete eriştirmek için bazı kişilerîn kötü fiillerini misal olarak
göstermekte bir sakınca olmadığına ve bunun gıybet sayılmayacağına delâlet
etmektedir.
Binaenaleyh halkı bir
yanlıştan korumak için böyle misaller verilebileceği gibi; kendisi ehil
olmadığı halde örnek alınan bir kimse’nin halkı fitneye düşürmesini önlemek
için kendisinin liyakatsizliğini ve kusurlarını halka açıklamak da üzerine
vacib olur.
Bilindiği gibi
büyüklüğüne sınır olmayan yüce Allah'ın gücüne, kudretine ve rahmetine de sınır
yoktur. Güneşin ışığı ve ısısıyla herkese yettiği, herkesi ısıtıp yolunu
aydınlattığı ve bir kimsenin güneşin ısı ve ışığından yararlanmasının diğer
kişilerin bu nimetten yararlanmasına engel olmadığı ve bu yararlanmayı
azaltmadığı gibi; Allah'ın sınırsız olan rahmetinden bir kimsenin yararlanması
da diğer kimselerin yararlanmasını engellemez ve sınırlandırmaz.
Bu bakımdan insanın dua
ederken Allah'ın lütuf ve ihsanını sınırlı zannederek duayı sadece kendisine
tahsis etmesi, Allah zülcelal hazretlerinin büyüklüğünü, rahmetinin
sonsuzluğunu bilmemekten kaynaklanan bir durumdur.
İşte bu yüzden; Hz.
Nebi rahmetini sadece kendisine ve Hz. Peygambere indirmesi için dua eden söz
konusu bedeviyi cahillikle nitelendirmiştir. Biz bu hadisi 380 numaralı
hadisin şerhinde de açıkladığımız için sayın okuyucularımıza oraya da müracaat
etmelerini tavsiye ederiz.