DEVAM: 13. Nebiin Biri
Diğerine Tercih Edilemez
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الْعَزِيزِ
بْنُ يَحْيَى
الْحَرَّانِيُّ
قَالَ
حَدَّثَنِي
مُحَمَّدُ
بْنُ
سَلَمَةَ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ إِسْحَقَ
عَنْ
إِسْمَعِيلَ
بْنِ أَبِي
حَكِيمٍ عَنْ
الْقَاسِمِ
بْنِ
مُحَمَّدٍ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
جَعْفَرٍ
قَالَ كَانَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ يَقُولُ
مَا
يَنْبَغِي
لِنَبِيٍّ
أَنْ يَقُولَ
إِنِّي
خَيْرٌ مِنْ
يُونُسَ بْنِ
مَتَّى
Abdullah b. Ca’fer
(r.a.’dan rivayet edilmiştir): Rasûlullah (s.a.v.): "Hiçbir Nebie benim,
Yunus İbn Metta'dan daha hayırlı olduğumu söylemek gerekmez" buyurdu.
İzah:
Buhari, enbiya; tefsir
.sure, tevhid, Tirmizi, salat
Metta, Yunus (A.S.)'ın
babasının ya da annesinin ismidir. Bir önceki hadıs-i serttin şerhinde de açık
açıkladığımız gibi Nebilikleri ve tebliğ ettikleri dinlerin hak olması yönünde
Nebiler arasında bir ayırım yapmak ya da birini diğerine tercih etmek doğru
değildir.
Bu husus, bütün hak
Nebiler için böyle olmakla beraber Nebi s.a.v.’in bu hususta sadece kendisinin
Hz. Yunus*tan üstün görülmesinden endişe ederek ümmetini özellikle Yunus a.s.
üzerinde uyarmak istemesi, ümmetinin: "Sen Rabbinin hükmüne sabret, balık
sahibi (Yunus gibi olma! Hani o sıkıntıdan yutkunarak (Allah'a) seslenmiştir...
'[Kalem 48] ayet-i kerimesine bakarak kendisini Hz. Yunus'tan daha üstün
.görü:) Hz. Yunus'a da bir hata isnad etmelerinden korkmasından
kaynaklannaktadır.
Aslında Allah Celle ve
A’la, son Nebi Muhammed s.a.v.'i, diğer Nebilerde olmayan, pek çok meziyetlerle
bezeyerek, onu, diğer Nebiler’den üstün kılmıştır. Çünkü o son Nebidir. Yüce
Allah Ahzab suresinin 40. ayetinde onun Nebilerin sonuncusu olduğunu, Sebe
suresinin 28. ayetinde de onun bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak
gönderildiğini haber vermiştir.
Böyle iken, Hz. Nebi,
tabiatında bulunan eşsiz tevazu icabı kendisinden bahsederken devamlı olarak
tevazu göstermiş, yüksek meziyetlerin
ifade etmekten kaçınmıştır.
İşte mevzumuzu teşkil
eden hadis-i şerif te bu tevazünün eseri olarak söylenmiştir.
Bu çeşit hadis-i
şeriflerden biri de şu mealdedir: 'Benimle, benden önce gelen Nebilerin durumu,
tıpkı şu bina ynpan adamın durumu gibidir ki bu adam güzelce bir bina yaptı
onu süsledi, tamamladı. Yalnız köşelerinden birinde bir kerpiçlik ver eksik
kaldı. İnsanlar binanın çevresini dolaşmaya başladılar. Onu çok beğendiler ama:
Keşke şu kerpiç tc yerinde olsaydı, dediler. İşte o kerpiç benim, ben Nebilerin
sonLncusuyum."[Buhari, menakıb; Müslim, fediül; Tirmizi. edeb; Menakıb;
Ahmed b. Hanbel, II; 137.]
Fakat gerçeği de
saklamaktan korktuğu için kendisinin diğer peygamberler arasındaki yerini
açıklamaktan geri durmamıştır. Bu maksatla söylemi.1, olduğu hadislerden
bazıları şu mealdedir:
"Ben kıyamet günü Adenıoğlunun
efendisiyim. Kabri ilk yarılan ben olacağım. İlk şefaat eden ve şefaati kabul
edilen de benim." [Bk. 4673 numaralı hadis.]
"Ben kıyamet günü,
Ademoğlunun, en hayırlısıyım, ama övünmen, Hamd bayrağı benim elimdedir, yine
övünmem. O gün gerek Adem gerek ondan başka bütün Nebiler, hep benim bayrağım
altındadırlar. İlk şefaat eden ve şefaati kabul edilecek olan benim, fakat
yine övünmem.[Bk. İbn Mace, zühd]
Binaenaleyh, nasıl ki,
bir insanın bazan kendisi hakkında bilgi verirken gerçeği söylemesi ve yanlış
bilgi vermekten korktuğu için bazı meziyetlerini söylemek zorunda kalarak,
sözkonusu meziyetlerini ifade ettikten sonra özel hayatında devamlı surette
kendisinden tevazu ile bahsetmesi bir çelişki sayılmazsa, Hz. Nebiin de,
Nebilik görevini yaparken, kıyamet ahvalini açıklamak ve kendisinin orada
diğer Nebiler arasındaki yerini belirtmek mecburiyetinde kalınca gerçeği
söylemiş olmak için, bazı üstünlüklerini dile getirdikten sonra, özel hayatı
da kendi üstünlüklerini belirtmekten kaçınması da bir çelişki sayılamaz. Bu
mev-zuyu 4673 numaralı hadisin şerhinde açıklayacağız inşallah.
Bu mevzuda İbn Kuteybe
(r.a.) şöyle diyor:
"Demek ki
Rasülullah (s.a.v.) beni ondan üstün tutmayınız, sözüyle tevazu yolunu
kasdetmiştir.
Beni amel bakımından ondan
üstün tutmayın. Onun amelinin benden çok olması mümkündür. Beni bela ve imtihan
bakımından da üstün tutmayın. Şüphesiz o benden daha çok bela ve musibetlere
maruz kalmıştır demek istemiş olması da mümkündür." Bu mevzuyu 4673
numaralı hadisin şerhinde tekrar ele alacağız inşallah.