بَاب
فِي خَبَرِ
الْجَسَّاسَةِ
15. Cessase'nin Haberi
حَدَّثَنَا
النُّفَيْلِيُّ
حَدَّثَنَا عُثْمَانُ
بْنُ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
حَدَّثَنَا
ابْنُ أَبِي
ذِئْبٍ عَنْ
الزُّهْرِيِّ
عَنْ أَبِي
سَلَمَةَ عَنْ
فَاطِمَةَ
بِنْتِ
قَيْسٍ أَنَّ
رَسُولَ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَخَّرَ
الْعِشَاءَ
الْآخِرَةَ
ذَاتَ لَيْلَةٍ
ثُمَّ خَرَجَ
فَقَالَ
إِنَّهُ حَبَسَنِي
حَدِيثٌ
كَانَ
يُحَدِّثُنِيهِ
تَمِيمٌ
الدَّارِيُّ
عَنْ رَجُلٍ
كَانَ فِي جَزِيرَةٍ
مِنْ جَزَائِرِ
الْبَحْرِ
فَإِذَا
أَنَا
بِامْرَأَةٍ
تَجُرُّ
شَعْرَهَا
قَالَ مَا
أَنْتِ قَالَتْ
أَنَا
الْجَسَّاسَةُ
اذْهَبْ
إِلَى ذَلِكَ
الْقَصْرِ
فَأَتَيْتُهُ
فَإِذَا رَجُلٌ
يَجُرُّ
شَعْرَهُ
مُسَلْسَلٌ
فِي الْأَغْلَالِ
يَنْزُو
فِيمَا
بَيْنَ
السَّمَاءِ
وَالْأَرْضِ
فَقُلْتُ
مَنْ أَنْتَ
قَالَ أَنَا
الدَّجَّالُ
خَرَجَ
نَبِيُّ
الْأُمِّيِّينَ
بَعْدُ
قُلْتُ
نَعَمْ قَالَ
أَطَاعُوهُ
أَمْ عَصَوْهُ
قُلْتُ بَلْ
أَطَاعُوهُ
قَالَ ذَاكَ خَيْرٌ
لَهُمْ
Fatıma binti Kays
(r.anha) şöyle demiştir: Bir gece Rasûlullah (s.a.v.) yatsı namazını geciktirdi
sonra çıkıp şöyle dedi: "Beni, Temimu'd-Dari'nin adalardan, birindeki bir
adam'dan verdiği haber geciktirdi. (Temim dedi ki) Ben saçlarını yerde sürüyen
(uzun saçlı) bir kadınla karşılaştım. Sen kimsin? dedi (m) Ben Cessase'yim, şu
köşke git, dedi. Oraya gittim, bir de ne göreyim. Saçlarını sürüyen (uzun
saçlı) bukağılara bağlı, yerle gök arasında sıçrayan bir adam! Sen kimsin?
dedim Ben Deccal'im, ümmîlerin Nebii çıktı mı? dedi. Evet, dedim. Ona itaat mı
ettiler, isyan mı? dedi. İtaat ettiler, dedim. Bu onlar için hayırlıdır, dedi.
İzah:
Cessase: Haber toplayan
demektir- Nevevi'nin dediğine göre bu yaratık Deccal'e haber topladığı için bu
adı almıştır.
Haberde anlatılan
hadiseyi Temimu'd-Dari haber vermiş, Hz. Nebi de reddetmemiştir. Böyle olunca,
hadis Hz. Nebiin verdiği haber hükmünü almış olur.
Bu haberde
Temimu'd-Dari'nin karşılaştığı Cessase bir kadındır. Bundan sonra gelecek olan
hadiste ise Cessase'nin bir Dabbe (hayvan) olduğu görülmektedir. Bu çelişki üç
şekilde izale edilmektedi:
1- Dabbe, yeryüzünde
yürüyen canlı demektir. Kelimenin taşıdığı bu genel manaya göre kadına da dabbe demek mümkündür. O zaman iki
varlık da aynı olur.
2- Deccal'in iki tane
cessasesi vardır. Birisi hayvan birisi de kadındır.
Temimu'd-Darî her iki
Cessase ile de karşılaşmıştır.
3- Cessase bir
şeytandır, değişik kılıklara girebilir. Temimu'd-Dari onunla bir seferinde
kadın kılığında iken, bir seferinde de hayvan kılığında iken karşılaşmıştır.
Haberde zincirlerle
bağlı olan Deccal'in "Ümmilerin Nebii çıktı mı?" diye sorduğu
bildirilmektedir. Ümrnî; okuma yazma bilmeyen demektir. Araplar o zaman
genelde okuma yazma bilmedikleri için, Bz. .Nebi (s.a.v.)'e "Ümmilerin
Nebii"' denilmiştir.
Hadisten, Deccarin daha
Hz. Nebi devrinde yaraniınış olduğu ve insan içine çıkacağı günü beklediği
anlaşılmaktadır.
Bu hadisin isnadın da
Osman b. Abdurrahman el-Kureşî vardır. Onu sıka kabul edenler olduğu gibi
hakkmda tenkitli ifadeler kullananlar da olmuştur, îbn Hıbban el-Büstî;
"Bence onun rivayeti ile ihticac caiz değildir" demiştir.
Bu hadisi Müslim,
değişik tanklarla tahric etmiştir. Onun tahriclerinde Osman b. Abdurrahman
yoktur.