SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

TERECCÜL BAHSİ

<< 4209 >>

DEVAM: 18. (Saçı Sakalı) Boyamak

 

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَنَسٍ أَنَّهُ سُئِلَ عَنْ خِضَابِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَذَكَرَ أَنَّهُ لَمْ يَخْضِبْ وَلَكِنْ قَدْ خَضَبَ أَبُو بَكْرٍ وَعُمَرُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا

 

Sâbit'ten rivayet edildiğine göre: Enes (r.a)'a, Hz. Nebi (s.a.v.)'in boyanması konusu soruldu. O da Resûlullah’ın boyanmadığını, ama Ebû Bekir ve Ömer'in boyandıklarını söyledi.

 

 

İzah:

Buharî Menakîp, Lîbas; Müslim, Fedâil: Nesaî Zinet; İbn Mâce. Libas

 

Hadisin Buhari'deki rivayetinde Hz. Ebû Bekir ve Hz Ömer'in durumları söz konusu edilmemiştir. Müslim'deki rivayetinde Hz. Ebu Bekir'in kına ve ketemle, Hz. Ömer'in ise sadece kına ile boyandığı zikredilmiştir.

 

Bu haberde Enes (r.a), Hz. Nebi'in boyanmadığını söylemiştir.

 

Bundan önceki Ebû Rimse rivayetinde ise, Rasûlullah'm sakalına kına yaktığını, bundan sonra gelecek olan İbn Ömer hadisinde ise vers ve za-feran sürdüğü rivayet edilmektedir.

 

Buna göre bu rivayetlerin arasında bir çelişkinin varlığı söz konusu ol­maktadır. Bu hadislerin arasını telifte alimler farklı şeyler söylemişlerdir. İbn Reslân, "Ebû Rimse ve İbn Ömer hadislerinde Hz. Nebi'in sakalını boyadığı ifâde edilmektedir. Enes'in haberi ise mutlaktır. Dolayı­sıyla onun haberine göre Rasûlullah'm boya sürmeyişinden maksat, elle­rine ve ayaklarına sürmediğidir."

 

İbn Reslân'm dediğine göre Hz. Nebi (s.a.v.) el ve ayaklarına kına sürmemiştir ve Enes'in haberi bununla ilgilidir, sakalına ise sürmüştür, Ebu Rimse ve îbn Ömer'in haberi de bununla alâkalıdır.

 

Bezlü'l - Mechûd müellifi, İbn Reslân'in bu telifini nakletmiş, ama be­ğenmemiştir. Ona göre doğrusu Hint ulemâsından Muhammed Yahya'nın hocasının ders takririnden yazdığı şu teliftir:

 

"Hz. Nebi'in kına sürünmediğini bildiren haberler onun sakalı­nın tamamını boyamadığma hamledilir. Kına süründüğünü bildiren ha herlerden, maksat ise. Onun ağaran bazı kıllarını boyamış olmasıdır. Ya­ni Rasûlullah Efendimiz, saçının sakalının tamamını boyamamıştır. Fakat saçmdaki veya sakalındaki ağaran bazı kılları boyamıştır."

 

Muhammed Yahya'nın bu izahı, saç ve sakalı boyamaya cevaz veren ve bunu nehyeden haberleri telif için daha önce söylediklerimizle çelişki­li zannedilmemelidir. Orada âlimler boyamayı teşvik eden hadisleri, Ebu Kuhafe gibi saçı sakalı benbeyaz olanları boyamaya, boyamayı nehyedenleri ise kır olanlara hamletmiştir. Muhammed Yahya'nın buradaki iza­hı ise Rasûlullah'm saç ve sakalının içinde tamamen beyazlaşan kılları

 

boyadığına işaret etmektedir.

 

Aliyyü'l Kârı ise, Hz. Nebi'in sakalını boyadığını bildiren ha­dislerle, üzerinde durduğumuz Enes hâdûsinin telifi sadedinde "Enes'in dediğine göre Rasûlullah saçını boyamamış öbürlerine göre ise sakalını

 

boyamıştır." der.

 

Bu hadisin tevilinde hemen hemen herkesçe kabul edilen telif Nihâye'deki şu teliftir. "Hz. Nebi (s.â) genelde saçını sakalını boyama­mış, ama arasrra boyamıştır. Herkes kendi gördüğünü haber vermiştir."