بَاب
مَا جَاءَ فِي
الْأَقْبِيَةِ
4. Kaftanlar Hakkkında
Gelen Hadisler
حَدَّثَنَا
قُتَيْبَةُ
بْنُ سَعِيدٍ
وَيَزِيدُ
بْنُ خَالِدِ
بْنِ
مَوْهَبٍ
الْمَعْنَى
أَنَّ
اللَّيْثَ
يَعْنِي
ابْنَ سَعْدٍ حَدَّثَهُمْ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
عُبَيْدِ
اللَّهِ بْنِ
أَبِي
مُلَيْكَةَ عَنْ
الْمِسْوَرِ
بْنِ
مَخْرَمَةَ
أَنَّهُ قَالَ
قَسَمَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَقْبِيَةً
وَلَمْ
يُعْطِ
مَخْرَمَةَ
شَيْئًا
فَقَالَ مَخْرَمَةُ
يَا بُنَيَّ
انْطَلِقْ
بِنَا إِلَى رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَانْطَلَقْتُ
مَعَهُ قَالَ
ادْخُلْ
فَادْعُهُ لِي
قَالَ
فَدَعَوْتُهُ
فَخَرَجَ
إِلَيْهِ
وَعَلَيْهِ
قِبَاءٌ
مِنْهَا
فَقَالَ خَبَأْتُ
هَذَا لَكَ
قَالَ
فَنَظَرَ
إِلَيْهِ زَادَ
ابْنُ
مَوْهَبٍ
مَخْرَمَةُ
ثُمَّ اتَّفَقَا
قَالَ رَضِيَ
مَخْرَمَةُ
قَالَ
قُتَيْبَةُ
عَنْ ابْنِ
أَبِي
مُلَيْكَةَ
لَمْ
يُسَمِّهِ
el-Misver b. Mahreme'den
rivayet olunmuştur; dedi ki: Resulullah (s.a.v.) (kendisine hediye olarak)
verilen bir takım) kaftanları (halka) dağit(mış)tı, (fakat â'mâ olan babam) Mahreme'ye
hiç birşey vermemişti.
(Babam)
Mahreme (bana), "Ey oğulcuğum, bizi Resulullah (s.a.v)'e götür."
dedi. Ben de kendisiyle birlikte (Hz. Nebi'in yanına gittim. (Hz. Peygamber'in
bulunduğu yere varınca babam), "Gir onu bana çağırıver" dedi. Ben de
Hz. Nebi'i çağırdım. Üzerinde (sözü geçen) kaftanlardan bir kaftanla birlikte
babamın yanına çıktı ve; "Şu kaftanı senin için saklamıştım ! dedi.
(Misver sözlerine devam ederek şöyle) dedi: "Bunun üzerine (babam
elleriyle) kaftana (iyice bir) baktı." Yezid b. Halid: "Mahreme"
diye ilave etti. Bundan sonraki kısımda da Kuteybe ile Yezid b. Halid şu sözü
riveyette) birleştiler: "Mahreme razı oldu" dediler. Kuteybe (bu
hadisi), "İbn ebî Müleyke'den" diyerek rivayet etti. (İbn Ebî Müleyke'nin)
ismini söylemedi.
İzah:
Buhari Hibe, Humus;.
Müslim zckat, Tirmizi edeb. Nesâî zine
Buhâri'nin rivayetinden
anlaşıldığına göre Hz.Nebi'in dağıtmış olduğu bu kaftanlar kendisine hediye
edilmişti. Onlardan bir tanesini Mahreme'ye vermek üzere ayırmıştı.[Buharî
Humus ]
Bu hadisi Musannif Ebu
Davud'a rivayet eden ravilerden Kuteybe, İbn Ebi Müleyke'nin ismini
açıklamamıştır. Fakat Yezid b. Halid onun isminin Abdullah b. Ubeydullah
olduğunu açıklamıştır.
Metinde geçen
"radiye Mahreme" sözünün Hz. Nebi'e ait olduğunu farzedersek,
başında gizli bir soru edatı bulunduğunu da kabul etmemiz gerekir. Bu durumda
cümlenin manası şöyle olur:
"Hz. Nebi,
'Mahreme memnun oldu mu? diye (Hz. Mahreme'ye) sordu." Yahutta cümlenin
başında soru edatı yoktur. Bu durumda cümle "Mahreme (bu kaftandan) memnun
oldu" anlamına gelmektedir ve Peygamber (s.a) bu cümleyi Mahreme'nin
memnun olduğunu haber vermek için söylemiştir. Yahutta bu cümle, olduğu gibi
Mahreme'ye aittir ve memnuniyetini belirtmek için söylemiştir.
Mahreme âmâ olduğundan
onun kaftana bakması söz konusu olmayacağından, metinde geçen "kaftana
baktı" cümlesi, kaftanı elleriyle yokla-yafak onu iyice tetkik etti
anlamına gelmektedir. Nitekim tercüme de buna işaret ettik.
Hadis-i şerif kaftan
giymenin caiz olduğuna delalet etmektedir.
Kaftan; Lehçesi
Osmani'de açıklandığı üzere, "Türkide kaftan, farisiye nakille haftan
yazılır. Kaba, üste giyilen astarsız entari, bir nevi ak, sade hilat-i
taşrifat" demektir.