36. Ebu Ma'mer
Abdullah , Amr'ın Rivayeti
حَدَّثَنَا
أَبُو
مَعْمَرٍ
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
عَمْرِو بْنِ
أَبِي
الْحَجَّاجِ
الْمِنْقَرِيُّ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الْوَارِثِ
حَدَّثَنَا
شَيْبَانُ
عَنْ
الْأَعْمَشِ
عَنْ شَقِيقٍ
عَنْ ابْنِ
مَسْعُودٍ
أَنَّهُ
قَرَأَ هَيْتَ
لَكَ فَقَالَ
شَقِيقٌ
إِنَّا
نَقْرَؤُهَا
هِئْتُ لَكَ
يَعْنِي
فَقَالَ
ابْنُ مَسْعُودٍ
أَقْرَؤُهَا
كَمَا
عُلِّمْتُ أَحَبُّ
إِلَيَّ
Şekîk'den rivayet
olunduğuna göre; İbn Mes'ud (r.a) ("... haydi gelsene"[Yusuf 23]
mealindeki ayet-i kerimeyi .. (şeklinde)
okumuştur. Şakîk dedi ki: "Biz(se) bu ayet-i kerimeyi ... seklinde
okuyoruz." (Şakik bu sözüyle)
"İbn Mes'ud, (benim bu kelimeyi bana öğretildiği gibi okumam daha
çok hoşuma gidiyor) dedi," demek istiyor.
İzah:
Buhârî,
tefsir'ul-kur'ân, suretü’l-Yusuf .
İbn Mes'ud'un bu
ayeti şeklinde okuması bu ayet hakkında
mütevatir olan kıraat şekillerinden biridir.
Vahidi bu kelimenin
isim-fiil olduğunu ve "Haydi gelsene" anlamına geldiğini, masdarı ve
çekimi olmayan kelimelerden olduğunu söylemiştir.
Ferrra'ya göre bu
kelime Havran halkının kullandığı bir lügattir. İbnü'l-Enbari de Havran halkı
da Kureyşlüer de birbirlerinden habersiz olarak aynı manada kullanmışlardır. Bu
kelimenin tesniyesi, cemii ve müennesi yoktur. Bir fiilde bulunması gereken
hususlar bu fiilde sonuna ilave edilen muhatab ve muhataba zamirleriyle ifade
edilir.
Bu kelime beş şekilde
okunabilir. Bu kıraat şekilleri içerisinde en güzel olanı şeklindeki kıraattir.
Bu kelimeyi;
1. Nâfi ile ibn Zakvân
ve Ebû Ca'fer "hiyte"
şeklinde,
2. îbn Kesîr
"heytü" şeklinde,
3. Hişam
"İıi'te" yahut "hi'tü" şeklinde,
4. Diğer kıraat
imamları da "heyte” şeklinde okumuşlardır.
5. İbn Abbas ise bu
kelimeyi “hüyiytü" şeklinde okumuştur. Bu kıraat şekillerine dört şaz
kıraat şekli de ilave edilirse, bu kelimenin dokuz şekilde okunduğu görülür.