30. Osman B. Ebi
Şeybenin Rivayeti
حَدَّثَنَا
عُثْمَانُ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
وَمُحَمَّدُ
بْنُ
الْعَلَاءِ
أَنَّ مُحَمَّدَ
بْنَ أَبِي
عُبَيْدَةَ
حَدَّثَهُمْ قَالَ
حَدَّثَنَا
أَبِي عَنْ
الْأَعْمَشِ عَنْ
سَعْدٍ
الطَّائِيِّ
عَنْ
عَطِيَّةَ
الْعَوْفِيِّ
عَنْ أَبِي
سَعِيدٍ
الْخُدْرِيِّ
قَالَ
حَدَّثَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
حَدِيثًا
ذَكَرَ فِيهِ
جِبْرِيلَ
وَمِيكَالَ
فَقَالَ
جِبْرَائِلُ
وَمِيكَائِلُ
قَالَ
أَبُو دَاوُد
قَالَ خَلَفٌ
مُنْذُ أَرْبَعِينَ
سَنَةً لَمْ
أَرْفَعِ
الْقَلَمَ
عَنْ
كِتَابَةِ
الْحُرُوفِ
مَا أَعْيَانِي
شَيْءٌ مَا
أَعْيَانِي
جِبْرَائِلُ
وَمِيكَائِلُ
Ebû Saîd el-Hudrî
(r.a)'den rivayet olunmuştur; dedi ki: Resulullah (s.a.v.), içerisinde
bahsettiği bir söz söyledi.(Hz. Ebû Said sözlerine devam ederek şöyle dedi:
(Hz. Peygamber bu iki meleğin ismini) Cebrail) ve Mikail diye okudu.
Ebu Davud dedi ki:
Halef, (bu kelimelerin okunuşu konusunda şöyle) dedi: Ben kırk senedir harfleri
yazmaktan kalemimi kaldırmış değilim. Beni (kelimeleri) kadar hiçbir kelime
yormadı.
İzah:
Görüldüğü gibi Cebrail
ve Mikail kelimeleri metinde iki defa zikredilmektedir. Bunların ilk
zik-rcdildikleri yerdeki okunuşları şeklindedir.Bir nüshada da şeklinde geçiyor. Telafflızu Hz. Nebie ait
olup ikinci sırada zikredilenler ise, sözü geçen nüshaların pekçoğunda
"Cebrail" ve "Mikail" şeklindedir.
Allâme el-Hafacî,
Beyzavî haşiyesinde Cibril kelimesinin onüç şekilde okunabileceğini söylemiş
ve bunları şu şekilde göstermiştir.
1. Bu kıraat şekilleri
içerisinde dil kurallarına ve edebiyatına en uygun olanı J^^rŞ^
"Cibril" şeklinde olan kıraatır. Nitekim İbn Amr ile Nâfi, îbn Amir,
Hafs ve Âsim bu kelimeyi böyle okumuşlardır. Bu kıraat kureyş lehçesine
uygundur.
2. "Cebrîin
Şeklinde kıraat, Bu kıraat şekli İbn Kesir ile Hasan-ı Basri'nin kıraatidir.
Ancak Ferra bu kıraati arafça kurallarına uygun olmadğı gerekçesiyle tenkid
etmiştir.
3. "Cebrail"
kıraat şekli ise Hamza ile Kısaî"ye aittir.Kays ve Temim kabilelerinnin
lehçesidir.
4. "Cebrail".
Bu kıraat Asım'dan rivayet edilmiştir.
5.
"Cebreillü". Bu kıraat da Asım'dan rivayet olmuştur.
6. "Cebrâîl".
Bu kıraat ikrime'nin kıraatidir.
7. "Cebrâîl"
şeklindeki kıraat.
8.
"Cebrâyîl". Bu kıraat ise A'meş'in kıraatidir.
9. "Cebral"
şeklindeki kıraat.
10. “Cebrîlû" ve
"Cebrîlü" şeklindeki kıraat. Bu kıraat Talha b. Musarnf in
kıraatidir.
11. “Cebrîne"
şeklindeki kıraat.
12. "Cibrîne"
şeklindeki kıraat.
13.
"Cibrâyin" şeklindeki kıraat.
Münzirî'nin
açıklamasına göre, bu hadisin senedinde Atiyye el-Avefî bulunmaktadır. Bu ravi
zayıftır.