بَاب
فِي
كَرَاهِيَةِ
التَّقَذُّرِ
لِلطَّعَامِ
23. Bazı Yiyeceklerin
Temiz Olup Olmadığı) Hususunda Şüpheye Düşmenin Doğru Olmadığı
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
مُحَمَّدٍ
النُّفَيْلِيُّ
حَدَّثَنَا
زُهَيْرٌ حَدَّثَنَا
سِمَاكُ بْنُ
حَرْبٍ حَدَّثَنِي
قَبِيصَةُ
بْنُ هُلْبٍ
عَنْ أَبِيهِ
قَالَ
سَمِعْتُ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
وَسَأَلَهُ رَجُلٌ
فَقَالَ
إِنَّ مِنْ
الطَّعَامِ
طَعَامًا
أَتَحَرَّجُ
مِنْهُ
فَقَالَ لَا
يَتَخَلَّجَنَّ
فِي صَدْرِكَ
شَيْءٌ
ضَارَعْتَ
فِيهِ
النَّصْرَانِيَّةَ
(Kabîsa b. Hülb'ün) babasından rivayet olunmuştur; dedi
ki: Rasûlullah (s.a.v.)’i, "Yemeklerin bazılarını (yemek)ten (kalbimde)
bir endişe hissediyorum" diyen bir adama (şöyle) cevap verirken işittim:
“Gönlünde hiçbir endişe doğmasın. (Eğer helâlliği şer'î delillerle sabit olan
bir yemeğin yenip yenmeyeceği hususunda gönlünde doğan bir şüphe üzerine o
yemeği yemeyi terkedecek olursan) bu konuda hiristiyanlara benzemiş
olursun."
İzah:
Tirmizî, siyer; İbn
Mâce, cihâd, Ahmed b. Hanbel, V, 226.
Metinde geçen cümlesi
mahzûf bir şart cümlesinin cevabı olabileceği gibi, kendisinden önceki
"şey'ün" kelimesinin sıfatı da olabilir. Biz tercümemizde birinci
ihtimali nazar-ı itibara aldık.
İkinci ihtimale göre
cümle, "Bazı yemekleri yemekten dolayı hiristiyanlığa benzeyeceğine dair
içinde bir korku belirmesin" anlamına gelir ki, netice itibariyle her iki
mana da meşruluğu kesin delillerle sabit olan bir yemek hakkında kalbde doğan
şüphelere itibar edilmemesi noktasında toplanmaktadır. Çünkü kesin deliller
karşısında şüphenin bir kıymeti yoktur. Nitekim "Şekk ile yakın zail
olmaz."[Mecelle, madde] kaidesi vardır.
Ancak bu meseleyi
şüpheli şeylerden kaçınma meselesiyle karıştırmamak lâzımdır. Çünkü bu iki
mesele asıl itibariyle birbirlerinden tamamen farklıdırlar.