َاب
فِي غَسْلِ
الْيَدَيْنِ
عِنْدَ
الطَّعَامِ
11. Yemekten Önce
Elleri Yıkamanın Hükmü
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
إِسْمَعِيلُ
حَدَّثَنَا
أَيُّوبُ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
أَبِي
مُلَيْكَةَ
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ
بْنِ
عَبَّاسٍ
أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
خَرَجَ مِنْ
الْخَلَاءِ
فَقُدِّمَ
إِلَيْهِ
طَعَامٌ
فَقَالُوا
أَلَا
نَأْتِيكَ بِوَضُوءٍ
فَقَالَ
إِنَّمَا
أُمِرْتُ
بِالْوُضُوءِ
إِذَا قُمْتُ
إِلَى
الصَّلَاةِ
Abdullah b. Abbâs'dan
şöyle rivayet olunmuştur: Bir gün Rasûlullah (s.a.v.) hela'dan çıkmış. (Orada
bulunan sahâbîler) kendisine yemek getirmişler ve: Ey Allah'ın Rasûlü,
(yemekten önce abdest alman için) sana abdest suyu da getirelim mi? demişler.
(Hz. Nebi de): "Ben ancak namaza kalktığım zaman abdest almakla emrolundum"
buyurmuştur.
İzah:
Tirmizî, et'ime; Nesâî,
tahâre; İbn Mâce, et'ime; Ahmed b. Hanbel, I, 283, 359.
Fahri Kâinat Efendimiz;
"Ben ancak namaza kalktığım zaman abdest aımak|a emrolundum" sözüyle,
"Ey inananlar, namaza dur(mak iste)diğîniz zaman yüzlerinizi, dirseklere
kadar ellerinizi yıkayın..."[Mâide 6] âyet-i kerimesine işaret etmiş ve
namaza kalkmanın dışında hiçbir iş için abdest almakla emrolunmadığını ifade
buyurmuştur. Hz. Nebi'in, namaz için abdest almakla emrolunduğunu söylemekle
beraber Kur'an-ı Kerim okumak, Kabe'yi tavaf etmek gibi abâest almayı
gerektiren fiillerden bahsetmemesi; o günlerde bu fiiller için abdest
alınmasıyla, igili emirlerin henüz gelmemiş olmasıyla açıklanabileceği gibi,
Hz. Nebi'in maksadı yemekten önce abdest almak gerekmediğini açıklamak olduğu
için bu fiillerin hepsini zikre lüzum görmemiş olmasıyla da açıklanabilir.
Şurasını unutmamak
gerekir ki abdest almak ayrı bir şeydir, el yıkamak ayrı bir şeydir. Hz. Nebi
burada yemekten önce abdest almakla emrolunmadığını açıklamıştır. El yıkamakla
emrolunmadığını söylemek istememiştir. 3761 numaralı hadis-i şerifte de
açıklanacağı üzere, aslında yemekten önce el yıkamak onun sünnet-i
seniyyesîndendir. Orada hazır bulu-nanlar.Hz. Nebi'in devamlı olarak abdestli gezdiğini
bildiklerinden onur abdestsiz yemek yemeyeceğini zannedip kendisine abdest
alması için abdest suyu getirmek istemişlerdir. Hz. Nebi de onlara yemekten
önce ab dest almak icab etmediğini açıklamıştır.
Belki de onların Hz.
Nebi'e, "abdest suyu getirelim mi?" diye sormalarından maksatları,
yemekten önce elini yıkamasını kendilerine hatırlatmaktı. Fakat Hz. Nebi
abdestten söz açılmışken, yemekten önet abdest almanın hükmünü açıklamayı uygun
bulmuş ve bu açıklamayı yapmıştır.