بَاب
إِذَا كَانَ
الرَّجُلُ
يَعْمَلُ
عَمَلًا
صَالِحًا
فَشَغَلَهُ
عَنْهُ
مَرَضٌ أَوْ
سَفَرٌ
Salih Amel Sahibi
Kişiyi Yolculuk Veya Hastalığın Bu Amellerinden Alıkoyması
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ عِيسَى
وَمُسَدَّدٌ
الْمَعْنَى
قَالَا حَدَّثَنَا
هُشَيْمٌ
عَنْ
الْعَوَّامِ
بْنِ حَوْشَبٍ
عَنْ
إِبْرَاهِيمَ
بْنِ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
السَّكْسَكِيِّ
عَنْ أَبِي
بُرْدَةَ
عَنْ أَبِي
مُوسَى قَالَ
سَمِعْتُ النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
غَيْرَ
مَرَّةٍ
وَلَا
مَرَّتَيْنِ
يَقُولُ
إِذَا كَانَ
الْعَبْدُ
يَعْمَلُ
عَمَلًا
صَالِحًا
فَشَغَلَهُ
عَنْهُ
مَرَضٌ أَوْ
سَفَرٌ
كُتِبَ لَهُ
كَصَالِحِ
مَا كَانَ
يَعْمَلُ
وَهُوَ صَحِيحٌ
مُقِيمٌ
Ebû Musa demiştir ki:
Ben Nebi (s.a.v.)*i defalarca şöyle buyururken işittim: "Bir kul salih
amel(ler işlemeye devam) ederken, hastalık ya da yolculuk (gibi bir engel
çıkarak) kendisini bu amel(ler) den alıkoyacak olursa sıhhatli ve mukim iken
işlemiş olduğu salih (amel) in aynısı (yine işliyormuş gibi) kendisine yazılır.
İzah:
Buhârî, cihâd; Nesâî,
kıyamu'l-leyl; Ahmed b. Hanbel, VI-54.
Sıhhatli ve mukim iken
güzel ameller işlerken hastalanan ya da meşru bir yolculuğa çıkan bir kimse bu
hastalığı veya yolculuğu sebebiyle işlemekte olduğu güzel amelleri işlemeye
muvaffak olamazsa, daha önce işlemiş olduğu amellerin sevabı yine eksiksiz
olarak yazılmaya devam eder. Çünkü o kimse bu amelleri işlemeye azimli idi.
Şayet hastalık veya yolculuk engel olmasaydı o amelleri işleyecekti. Bu
mevzuda gelen hadis-i şerifleri pek çoktur. Bunlardan bazılarının meali
şöyledir.
l. "Gece namazına
devam ettiği halde uykusunun ya da bir rahatsızlığın baskın gelmesiyle buna
muvaffak olamayan bir kul yoktur ki, kılamadığı gece namazlarının sevabı
yazılmış olmasın. Ve uykusu da kendisine sadaka olmasın."[Nesâi,
kıyamu'l-leyl]
2. "Yüce Allah
jnjislüman bir kulu (nu) bedenine verdiği bir bela ile imtihan edecek olurşg,
(görevli olan meleğe bu kulunun) daha önce işlemekte olduğu salih amellerin
aynısını (yine) işliyormuş gibi yaz
(maya devam et) diye emreder, (o melek de bu emri derhal yerine getirir.) Eğer
Allah bu kuluna şifa verecek olursa onu (n günahlarını) yıkar (günahsız bir
hale getirir. )Eğer canını alırsa onu(n günahlarını) bağışlar ve rahmetine
eriştirir.[Ahmed b. Hanbel, 111-148, 238.]
3. "Mü'minin
(kendisine isabet eden) bir hastalığa sabretmemesi şaşılacak bir şeydir. Eğer
o bu hastalıktan dolayı elde edeceği mükâfaatı bilseydi ömür boyu hasta
kalmayı arzu ederdi.”[Menhel, VI1I-219.]
4. "Bir kulun
bedenine bir musibet gelecek olursa aziz ve celil olan Allah o kulu (n
amellerini) kaydeden meleklere emredip şimdi bu kuluma sıhhatli m anında benim emrimde iken gece ve gündür
işlemekte olduğu amellerin en hayırlısını yaz (maya devam edin)
buyurur".[Ahmed b. Hanbel 11-159.]
Mevzumuzu teşkil eden
bu hadis-i şerifle şerhi sadedinde meallerini sunduğumuz hadis- şerifler,
meşru bir özür sebebiyle cemaate devam etmek, ya da cihada gitmek gibi hayırlı
işlerden geri kalan bir kimsenin bu mazereti sebebiyle, aynen o Hayırlı işi
yapmış gibi sevap alacağına delalet ettikleri gibi "Bu durumda olan bir
kimsenin mazereti onu sadece o hayırdan geri kalmanın vebajinden kurtarır, ona
sevap kazandırmaz " diyen kimselerin bu iddialarını da reddederler.