بَاب
فِي
السِّعَايَةِ
عَلَى
الصَّدَقَةِ
7. Zekat Toplama
Me'murluğu
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
إِبْرَاهِيمَ
الْأَسْبَاطِيُّ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ الرَّحِيمِ
بْنُ
سُلَيْمَانَ
عَنْ
مُحَمَّدِ بْنِ
إِسْحَقَ
عَنْ عَاصِمِ
بْنِ عُمَرَ
بْنِ
قَتَادَةَ
عَنْ مَحْمُودِ
بْنِ لَبِيدٍ
عَنْ رَافِعِ
بْنِ خَدِيجٍ
قَالَ
سَمِعْتُ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَقُولُ الْعَامِلُ
عَلَى
الصَّدَقَةِ
بِالْحَقِّ
كَالْغَازِي
فِي سَبِيلِ
اللَّهِ
حَتَّى يَرْجِعَ
إِلَى بَيْتِهِ
Râfi' b. Hadic'den
demiştir ki: Ben Rasûlullah (S.A.V.)'i (şöyle) buyururken işittim:
"Hakkıyla (görev yapan) zekât memuru evine dönünceye kadar, Allah yolunda
(savaşan) gazi gibidir."
İzah:
Tirmizî, zekat; Îbn
Mâce, zekat; Ahmed b. Hanbel III-465, IV-I43.
Zekat memurunun
görevini hakkıyla yapması, onu İslamî esasları uygun olarak ihlâs ile ve
sevabına inanarak toplaması demektir.
Zekat toplama görevini
bu ölçü ve bu anlayış içerisinde yapan bir zekat memuru, İslam toplumunu ayakta
tutan unsurların en mühimlerinden birine hizmet etmiş olacağı için uykusu da,
uyanıklığı da ibadet sayılacağı cihetle, Allah yolunda savaşan bir gazi gibi
sevaba nail olur.
Tuhfetü'l-Ahvezî yazarı
bu mevzuda şöyle diyor: "Aliyyül Kariye göre zekat memurunun Allah yolunda
savaşan bir gaziye benzetilmesi, onun bir gazi gibi devlet hazinesine katkıda
bulunması dünya ve âhiret işlerinin yürütülmesindeki hizmetiyle de gazinin
sevabına denk bir ecre nail olması yönündedir.
îbn Arabi de bu mevzuda
şöyle diyor: Gerçekten yüce Allah'ın fazlı keremi çok büyüktür. Bu bakımdan
bir gaziye maddi yardımda bulunarak onu düşmana karşı silahla ve diğer harp
malzemeleriyle teçhiz eden bir kimseye de gazilik rütbesi vadettiği gibi, harbe
gidemeyip de gazinin çoluğuna çocuğuna hakkıyla bakan kimseleri de gazi
saymıştır.
İşte zekat memuru da
her ne kadar harp meydanında savaşmıyorsa da Allah yolunda savaşan kimselere ve
onların ailelerine sarf edilecek maddi imkânları toplayıp devlet hazinesine
teslim ettiği için, harb meydanında savaşan gazilere benzetilmiştir. Çünkü
netice itibariyle her ikisi de Allah yolunda savaşmaktadır. Şu farkla ki, gazi
bilfiil savaşmaktadır. .Zekat memuru ise bu savaşa niyyetiyîe katılmaktadır.
Nitekim Nebi s.a.v.,
"kuşkusuz mazeretleri sebebiyle harbe katılmadıkları için Medine'de kalmış
bir topluluk vardır ki siz hangi dereye gitmiş, hangi boğazı ve dağı
gfçmişiseniz onlar da sevab yönünden sizinle beraberdirler."[Buharî,
cihad] buyurmuştur. Mazeretleri dolayısıyle savaşa katılamayanların durumu
böyle olunca, zekat toplama göreviyle görevli oldukları için savaşa
katılmayanların sevabının nasıl olacağı meydandadır.[el-Mubarekfûri
Tuhfetü'l-Ahvezi III-307-308.] Hadis-i şerif zekat memuru tayin etmenin caiz
olduğuna bir delildir.