بَاب
مَا يَلْزَمُ
الْإِمَامَ
مِنْ حَقِّ الرَّعِيَّةِ
I. Devlet Başkanı
Halkın Hakkını Korumakla Mükelleftir
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
مَسْلَمَةَ
عَنْ مَالِكٍ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
دِينَارٍ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
عُمَرَ أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ أَلَا
كُلُّكُمْ
رَاعٍ
وَكُلُّكُمْ
مَسْئُولٌ
عَنْ
رَعِيَّتِهِ
فَالْأَمِيرُ
الَّذِي عَلَى
النَّاسِ
رَاعٍ
عَلَيْهِمْ
وَهُوَ مَسْئُولٌ
عَنْهُمْ
وَالرَّجُلُ
رَاعٍ عَلَى
أَهْلِ
بَيْتِهِ
وَهُوَ
مَسْئُولٌ
عَنْهُمْ
وَالْمَرْأَةُ
رَاعِيَةٌ
عَلَى بَيْتِ
بَعْلِهَا
وَوَلَدِهِ
وَهِيَ
مَسْئُولَةٌ
عَنْهُمْ
وَالْعَبْدُ
رَاعٍ عَلَى
مَالِ
سَيِّدِهِ
وَهُوَ
مَسْئُولٌ
عَنْهُ
فَكُلُّكُمْ
رَاعٍ وَكُلُّكُمْ
مَسْئُولٌ
عَنْ
رَعِيَّتِهِ
Abdullah b. Ömer'den
demiştir ki: Rasûlullah (S.A.V.) (şöyle) buyurmuştur. "Dikkatli olunuz
hepiniz çobansınız ve hepiniz idareniz altındakilerden sorumludur. Halkın
başında bulunan yönetici bir çobandır ve emri allındakilerden sorumludur. Erkek
ev halkı üzerinde bir çobandır ve eli altındakilerden sorumludur. Kadın
kocasının evi ve çocuğu üzerinde bir çobandır ve bunlardan sorumludur. Köle
efendisinin malı üzerinde bir çobandır ve o maldan sorumludur. Hepiniz
çobansınız. Hepiniz idaresi altındakilerden sorumlusunuz."
İzah:
Buhari, cuma, istikrad,
vesaya, ıtk, nikah, ahkâm; Müslim, imare; Tirmizî, cihad; Ahmed b. Hanbel 1-5,
54-55, 108, III-122.
Metinde geçen Râî
kelimesi çohan demektir. Bu kelimeyle burada kastedilen, elinin altında
olanların iyi halde olmasına dikkat eden kimsedir.
Hadisti şerif bir
kimsenin idaresi altında bulunanlara karşı adaletli olması gerektiğine
delildir. Adaletle muamele ederse pek çok mükafata nail olur. Aksi takdirde
idaresi a'tında bulunanların herbiri ondan hakkını isteyecektir.[A. Dâvudoğlu,
Sahih-i Müslim Terceme ve Şerhi VI11-693.]