بَاب
مَنْ كَانَ
لَيْسَ لَهُ
وَلَدٌ
وَلَهُ أَخَوَاتٌ
3. Çocuğu Olmayıp Da
Kız Kardeşleri Olan Bir Kimsenin Mirası
حَدَّثَنَا
عُثْمَانُ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
كَثِيرُ بْنُ
هِشَامٍ
حَدَّثَنَا
هِشَامٌ
يَعْنِي
الدَّسْتُوَائِيَّ
عَنْ أَبِي
الزُّبَيْرِ
عَنْ جَابِرٍ
قَالَ
اشْتَكَيْتُ
وَعِنْدِي
سَبْعُ
أَخَوَاتٍ
فَدَخَلَ
عَلَيَّ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَنَفَخَ فِي
وَجْهِي
فَأَفَقْتُ
فَقُلْتُ يَا
رَسُولَ
اللَّهِ
أَلَا أُوصِي
لِأَخَوَاتِي
بِالثُّلُثِ
قَالَ أَحْسِنْ
قُلْتُ الشَّطْرُ
قَالَ
أَحْسِنْ
ثُمَّ خَرَجَ
وَتَرَكَنِي
فَقَالَ يَا
جَابِرُ لَا
أُرَاكَ مَيِّتًا
مِنْ
وَجَعِكَ
هَذَا
وَإِنَّ اللَّهَ
قَدْ
أَنْزَلَ
فَبَيَّنَ
الَّذِي لِأَخَوَاتِكَ
فَجَعَلَ
لَهُنَّ
الثُّلُثَيْنِ
قَالَ
فَكَانَ
جَابِرٌ
يَقُولُ
أُنْزِلَتْ
هَذِهِ
الْآيَةُ
فِيَّ
يَسْتَفْتُونَكَ
قُلْ اللَّهُ
يُفْتِيكُمْ
فِي
الْكَلَالَةِ
Câbir (r.a)'den demiştir
ki: (Bir defasında) "Hastalanmıştım. Yanımda yedi kızkardeşim vardı. (Bir
gün bayılmışım) RasûluUah (s.a.v.) yanıma gelip yüzüme üfürmüş de kendime
geldim ve: "Ey Allah'ın Rasûlü. (ben ölünce) kızkardeşlerime (kalacak olan
malımın) üçte ikisini vasiyet edemez miyim?, dedim.
(Kız
kardeşlerine) iyi davran buyurdu. (Bu malın) yarısı(m vasiyet etsem olmaz mı?)
dedim. (Yine kızkardeşlerine) iyi davran buyurdu. Sonra beni bırakıp çıktı.
(Çıkıp giderken) "Ey Cabir! Bu
hastalığından dolayı öleceğini sanmıyorum, şübhesiz ki (yüce) Allah (Kurân-ı
Kerim'inde miras âyetini) indirdi ve kızkardeşlerine düşecek olan payı da
açıkladı. Onlara üçte iki pay ayırdı." buyurdu.
(Bu hadisi Cabir'den
nakleden Ebû Zübeyr) dedi ki Cabir "Senden fetva istiyorlar, de ki: Allah
sîze babasız ve çocuksuz kişinin mirası hakkına hükmünü açıklıyor.[Nisa 176]
Âyeti benim hakkımda indirdi, derdi.
İzah:
Ahmed b. Hanbel HI-372,
IV-323.
Metinde geçen Yüzüme
üfürdü" sözü İmam Ahmed'in Müsned'inde Yüzüme su serpti" şeklinde
rivayet edilmiştir. Bu rivayet bu mevzuda gelen rivayete daha uygun
düşmektedir. Metindeki cümlesi hadis
sarihleri tarafından iki şekilde tercüme edilmiştir.
1. Kız kardeşlerime
kalacak olan malın üçte ikisini vasiyet edebilir miyim?
2. Varis olarak kız
kardeşlerim bulunduğu için malımın üçte ikisinin fakirlere dağıtılmasını
vasiyyet edemez miyim?
Bu ikinci manaya göre
liehavatî kelimesinin başında bulunan li harf-i çeri lâm-ı ta'lildir. Her iki
manadan da Rasûl-i Ekrem efendimizin vasiyetin malın üçte birini geçmemesini
üçte ikisinin kesinlikle vârislere kalmasını emrettiği anlaşılmaktadır.
Fahr-i Kainat
efendimiz; "Şübhesiz ki yüce Allah Kur'ân-ı Kerim'inde (miras âyetlerini)
indirdi ve kızkardeşlerine düşecek olan payı da açıkladı" sözleriyle
"... eğer (ölenin) iki kız kardeşi varsa bıraktığının üçte ikisi onlarındır."[Nisa
176] âyet-i kerimesine işaret etmek istemiştir.