بَاب
فِي
النَّهْيِ
أَنْ
تُصْبَرَ
الْبَهَائِمُ
وَالرِّفْقِ
بِالذَّبِيحَةِ
11-12. Hayvanları
Hapsederek Aç Susuz Öldürmek (Ya Da Onları Atış Talimi İçin Hedef Olarak
Kullanmak) Yasaklanmış Ve Kurbanlara Merhametli Davranmak Emredilmiştir
حَدَّثَنَا
مُسْلِمُ
بْنُ إِبْرَاهِيمَ
حَدَّثَنَا
شُعْبَةُ
عَنْ خَالِدٍ الْحَذَّاءِ
عَنْ أَبِي
قِلَابَةَ
عَنْ أَبِي
الْأَشْعَثِ
عَنْ
شَدَّادِ
بْنِ أَوْسٍ
قَالَ
خَصْلَتَانِ
سَمِعْتُهُمَا
مِنْ رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
إِنَّ
اللَّهَ
كَتَبَ
الْإِحْسَانَ
عَلَى كُلِّ شَيْءٍ
فَإِذَا
قَتَلْتُمْ
فَأَحْسِنُوا
قَالَ غَيْرُ
مُسْلِمٍ
يَقُولُ
فَأَحْسِنُوا
الْقِتْلَةَ
وَإِذَا
ذَبَحْتُمْ
فَأَحْسِنُوا
الذَّبْحَ
وَلْيُحِدَّ
أَحَدُكُمْ
شَفْرَتَهُ
وَلْيُرِحْ
ذَبِيحَتَهُ
Şeddâd b. Evs'den
demiştir ki: İki şey var ki bunları Resûlullah (S.A.V.)'den işittim: (Birincisi
şudur) "Allah herşey hakkında ihsanı emretti, (İkincisi de şudur:) O halde
öldürdüğünüz zaman (bunu) iyi yapınız"
Musannif Ebu Davud der
ki: Müslim (b. îbrahim)'in dışındaki (râvi)ler bu cümleyi şu lâfızlarla rivayet
ediyorlar, öldürdüğünüz zaman "öldürmeyi iyi yapınız, kestiğiniz zaman da
kesmeyi iyi yapınız. Her biriniz bıçağını bilesin ve kurbanına acı çektirmesin.
"
İzah:
Müslim sayd; Tirmizi
diyat; Nesaî, dahaya; İbn Mâce zebaih; Darimî, edahi; Ahmed b. Hanbel, IV-123,
125.
İhsan kelimesi, lügatte
birisi birşeyi güzel yapmak, diğeri de iyilik etmek üzere iki manada
kullanılır. Dilimizde ihsan deyince bu ikinci mana anlaşılır.Bu hadis-i
şerifte ihsan "vazifeyi en güzel şekilde yapmak" manasında
kullanılmıştır.[Hak Dini Kur'an Dili M. Hamdi Yazır, V-3117.]
Buna göre, hadis-i
şerifte, kısas veya had cezalarının asıldan taviz vermemek şartıyla- suçluya
en az acı çektirecek yöntemlerle yerine getirilmesi, ölmüşse ölüsünün
organlarının kesilmemesi ve had cezası verilecekse darbe adetlerinin tayin
edilen haddi geçmemesi, darbelerin, tayin edilen yerlerin dışındaki yerlere
vurulmaması, emredilmektedir. Çünkü bunların hepsi de ihsana aykırıdır.
Ayrıca hadis-i şerifte
kurbanların da en iyi şekilde kesilmesi emredilmektedir. Kurbanı en iyi
şekilde kesmek; onu kesileceği yere rahatsız etmeden götürmekle, kesmeden önce
su vermekle, yere üzmeden yatırmakla ve keserken yanında başka hayvan
bulundurmamakla olur. Hayvanı rahat et-tirmekse, keserken onu yumuşak bir yere
yatırmakla, kesimde keskin bıçak kullanmakla, bıçağı hayvana süratlice çalmakla
ve hayvanı kesince hemen derisini yüzmeyip soğuğuncaya kadar beklemekle olur.
Bu bakımdan, kurbanı keserken zikredilen bu hususlara riâyet etmek
müstehabtir.