بَاب
فِي
إِعْطَاءِ
الْبَشِيرِ
161. Müjde Vermek
حَدَّثَنَا
ابْنُ
السَّرْحِ
أَخْبَرَنَا ابْنُ
وَهْبٍ
أَخْبَرَنِي
يُونُسُ عَنْ
ابْنِ
شِهَابٍ
قَالَ
أَخْبَرَنِي
عَبْدُ الرَّحْمَنِ
بْنُ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
كَعْبِ بْنِ
مَالِكٍ
أَنَّ عَبْدَ
اللَّهِ بْنَ
كَعْبٍ قَالَ
سَمِعْتُ
كَعْبَ بْنَ
مَالِكٍ
قَالَ كَانَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِذَا قَدِمَ
مِنْ سَفَرٍ
بَدَأَ
بِالْمَسْجِدِ
فَرَكَعَ
فِيهِ
رَكْعَتَيْنِ
ثُمَّ جَلَسَ
لِلنَّاسِ
وَقَصَّ
ابْنُ
السَّرْحِ
الْحَدِيثَ
قَالَ وَنَهَى
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
الْمُسْلِمِينَ
عَنْ كَلَامِنَا
أَيُّهَا
الثَّلَاثَةُ
حَتَّى إِذَا
طَالَ
عَلَيَّ
تَسَوَّرْتُ
جِدَارَ
حَائِطِ
أَبِي
قَتَادَةَ
وَهُوَ ابْنُ
عَمِّي فَسَلَّمْتُ
عَلَيْهِ
فَوَاللَّهِ
مَا رَدَّ
عَلَيَّ
السَّلَامَ
ثُمَّ
صَلَّيْتُ
الصُّبْحَ
صَبَاحَ خَمْسِينَ
لَيْلَةً
عَلَى ظَهْرِ
بَيْتٍ مِنْ بُيُوتِنَا
فَسَمِعْتُ
صَارِخًا يَا
كَعْبَ بْنَ
مَالِكٍ
أَبْشِرْ
فَلَمَّا
جَاءَنِي
الَّذِي
سَمِعْتُ
صَوْتَهُ
يُبَشِّرُنِي
نَزَعْتُ
لَهُ ثَوْبَيَّ
فَكَسَوْتُهُمَا
إِيَّاهُ
فَانْطَلَقْتُ
حَتَّى إِذَا
دَخَلْتُ
الْمَسْجِدَ
فَإِذَا
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
جَالِسٌ
فَقَامَ إِلَيَّ
طَلْحَةُ
بْنُ
عُبَيْدِ
اللَّهِ يُهَرْوِلُ
حَتَّى
صَافَحَنِي
وَهَنَّأَنِي
Ka'b b. Malik demiştir
ki: Nebi (S.A.V.) bir yolculuktan geldiği zaman, ilk önce mescid-de iki rek'at
namaz kılar, sonra da halkla otururdu. (Musannif Ebu Davud'un şeyhi)
İbnü's-Serh (Ka'b b. Malik'in bu hadisini sonuna kadar) nakletti. (Ka'b b.
Malik konuşmasına devam ederek şöyle) dedi:
Rasûlullah (S.A.V.)
müslümanlara, bizim üçümüzle konuşmayı yasakladı. Nihayet, (onların bu
küskünlüğü) bana (iyice) uzayınca (birgün). Amcamın oğlu olan Ebû Katade'nin
bahçesinin duvarına tırmandım ve kendisine selam verdim. Daha sonra ellinci
gecenin sabahında, sabah namazını evlerimizden bir evin damında kıldım ve hemen
arkasından
"Ey
Malik'in oğlu Ka'b müjde sana!" diye bağıran birini işittim ve bana müjde
vererek bağıran kimse yanıma gelince, (üzerimdeki) iki (kat) elbisemi çıkarıp
ona giydirdim (ve) hemen arkasından (Rasûlü Ekrem'in huzuruna varmak üzere)
harekete geçtim. Nihayet mescide girdim. Bir de ne göreyim, Rasûlullah
(sallallahu aleyhi ve sellem (orada) oturuyor. Talha b. Ubeydillah kalktı,
koşarak bana (geldi) benimle, müsafaha etti (elimi sıktı) ve beni tebrik etti.
İzah:
Buhârî, meğazi,
İstizan; Müslim, Tevbe, Ahmed b. Hanbel III 459.
Bu Hadis'in uzun metni
hem Buhari hem Müslimde geçmektedir ki ikiside bu sistemde var. Buhari de 1659
no ile Müslim de 2769 no ile geçmektedirler.
Ka'b b. Malik (r.a)
tamamı Buhari ve Müslim'de zikredilen bu uzun rivayetinde, Tebük seferine niçin
iştirak edemediğini açıklarken, aynı zamanda bu şanlı seferin bir çok
noktalarına da işaret etmiştir. Hz. Ka'b Ensardandır. Ebu Abdullah künyesini
taşır. Akabe'de bulunan üç şairden biridir. Diğer iki şair de Abdullah b.
Revaha ile Hassan b. Sabit'tir. Fahr-i kainat efendimizin bu güzide
şairlerinden Hassan, şiirlerinde Kureyş'in nesilerini hedef alır. Abdullah b.
Revaha da küfürlerini ayıplardı, Hz. Ka'b ise Kureyş'i daima harb ile tehdid
eden kahramanlık şiirleri söylerdi.
Hz. Ka'b'ın Tebük
seferine iştirak etmediği bir gerçek olmakla beraber, Hz. Peygamberin bu
ateşli şairi, Tebük seferinden korkaklığı nedeniyle geri kaldığı söylenemez. Aslında,
kendisi Bedir'den başka bütün seferlere iştirak etmiş, Uhud harbinde onbir
yara almıştı. Mevzumuzu teşkil eden bu hadisin Buhari'de tam olarak zikredilen
rivayetinden anlaşıldığına göre; Tebük savaşına katılmak için son derece
istekli olduğu halde, savaş hazırlıklarını vaktinde yapamadığı için,
müslümanlarla birlikte sefere çıkamamış ve daha sonraki günlerde de onlara
yetişmemiştir.
Son ömründe gözleri
görmez olmuştu. H. 50. tarihinde Muaviye'nin hilafeti zamanında, yetmişyedi
yaşında vefat etmiştir. Medinelilerden sayılır. Tabiinden bir cemaat
kendisinden hadis rivayet etmiştir.
Sarih Aynı: "Şair
Ka'b'ın bu hadisi elliden ziyade hüküm ve faydayı muhtevidir" diyor ve birer
birer bildiriyor. Bunlardan en mühimi nefiri âm (umumî seferberlik) ilanı
üzerine devletçe vukubulan davete icabet edilmeyip, döneklik ve kaçaklık
gösterilmesinin Allah Teâlâ ve Rasûlullah, tarafından en ağır nefret ve
şiddetle karşılanmış olmasıdır. Dini ve milli bir mühimmeyi hiç bir izaha
muhtaç olmaksızın hadis-i şerifin satırlarında ke-malî vuzuh ile okuyoruz.[bk.
Miras Kamil Sahili-i Buharı Muhtasarı X, 48S (1. B).]