DEVAM: 141. Ganimetten
Kadınla Köleye De Pay Verilir
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ
حَنْبَلٍ
حَدَّثَنَا
بِشْرٌ
يَعْنِي
ابْنَ
الْمُفَضَّلِ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ زَيْدٍ
قَالَ
حَدَّثَنِي
عُمَيْرٌ
مَوْلَى آبِي
اللَّحْمِ
قَالَ
شَهِدْتُ خَيْبَرَ
مَعَ
سَادَتِي
فَكَلَّمُوا
فِيَّ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَأَمَرَ بِي
فَقُلِّدْتُ
سَيْفًا
فَإِذَا
أَنَا
أَجُرُّهُ
فَأُخْبِرَ أَنِّي
مَمْلُوكٌ
فَأَمَرَ لِي
بِشَيْءٍ مِنْ
خُرْثِيِّ
الْمَتَاعِ
قَالَ أَبُو
دَاوُد
مَعْنَاهُ
أَنَّهُ لَمْ
يُسْهِمْ
لَهُ قَالَ
أَبُو دَاوُد
وَقَالَ
أَبُو
عُبَيْدٍ
كَانَ
حَرَّمَ اللَّحْمَ
عَلَى
نَفْسِهِ
فَسُمِّيَ
آبِي اللَّحْمِ
Âbîllahm'ın kölesi Umeyr
demiştir ki: Ben, efendilerimle birlikte Hayber savaşına katıl (mış) tım. Onlar
benim hakkımda, Rasûlullah (s.a.v.) le konuştular. (Rasul-ü Ekrem de
silahlanmam içip) bana emir verdi. Ben de bir kılıç kuşandım, bir de baktım ki
(yaşımın küçüklüğü ve boynumun kısalığı sebebiyle) kılıcı yerde sürüklüyorum.
Benim köle olduğum (Hz. Peygambere) haber verildi. Bunun üzerine bana
(ganimetten) işe yaramaz ev eşyası (verilmesini) emretti.
Ebû Dâvûd der ki: (Bu
son cümlenin) manası "Hz. Peygamber ona (ganimetten) pay vermedi"
(demektir). Ebû Ubeyd kendisine et yemeyi yasakladığı için abillahm diye
isimlendirildi.
İzah:
Tirmizi, siyer; İbn
Mâce; Darimi, siyer; Ahmed b. Hanbel V, 223.
Metinde geçen Âbîllahmi
kelimesi kaçınan imtina eden ânlamına gelen Abi kelimesiyle et anlamına gelen
el-lahm kelimesinden meydana gelmiş birleşik bir kelimedir ki "et yemekten
kaçınan kimse" demektir. İşte bu isimle anılan kimse ev halkının ileri
gelenleriyle birlikte Hz. Peygamberin huzuruna vararak daha küçük yaşta ve
dolayısıyla kısa boylu olan Umeyr'in de Hayber savaşına girip girmemesi hususunda
istişarede bulunmuştur. Hz. Peygamber de bu çocuğun harp sanatını öğrenmesi
için techizâtlanarak savaşa girmesini tavsiye etmiştir. Bunun üzerine Hz.
Umeyr, kılıcını kuşanmışsa da boyu kısa olduğu için kılıcın ucu yere değmiş ve
etrafındakilerin dikkatini çekmiştir.
Savaştan sonra,
ganimetler bölüşülmeden önce, Hz. Peygamber'e, Hz. Umeyr'in köle olduğu haber
verilince ona diğer mücahidlere verdiği gibi bir hisse vermemiş, sadece tencere
gibi kapkacak cinsinden döküntü bazı ev eşyası vermiştir.
Bu hadis-i şerif,
köleye ve çocuğa ganimetten hisse verilmez, ancak sadece razh denilen bir
hediye verilir, diyen Ebû Hanife (r.a.)»üe tmam Şafiî'nin ve ulamenan büyük
çoğunluğunun delili olduğu gibi, köleye ganimetten hiçbir şey verilmez diyen
İmam Malik ile "harbe iştirak eden köleye de diğer mücahidler gibi hisse
verilir."diyen Hasan, İbn Şirin, Nehai ve Hakim'in aleyhine delildir.