بَاب
فِي
النِّدَاءِ
عِنْدَ
النَّفِيرِ
يَا خَيْلَ
اللَّهِ
ارْكَبِي
49. Harbe Çıkılacağı
Zaman "Ey Süvariler, Allah'ın Atlarına Bininiz" Diye Nida Etmek
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ دَاوُدَ
بْنِ سُفْيَانَ
حَدَّثَنِي
يَحْيَى بْنُ
حَسَّانَ
أَخْبَرَنَا
سُلَيْمَانُ
بْنُ مُوسَى
أَبُو
دَاوُدَ
حَدَّثَنَا
جَعْفَرُ
بْنُ سَعْدِ
بْنِ
سَمُرَةَ
بْنِ جُنْدُبٍ
حَدَّثَنِي
خُبَيْبُ
بْنُ
سُلَيْمَانَ
عَنْ أَبِيهِ
سُلَيْمَانَ
بْنِ
سَمُرَةَ عَنْ
سَمُرَةَ
بْنِ
جُنْدُبٍ
أَمَّا
بَعْدُ فَإِنَّ
النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ سَمَّى
خَيْلَنَا
خَيْلَ
اللَّهِ
إِذَا فَزِعْنَا
وَكَانَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَأْمُرُنَا
إِذَا
فَزِعْنَا
بِالْجَمَاعَةِ
وَالصَّبْرِ
وَالسَّكِينَةِ
وَإِذَا
قَاتَلْنَا
Semûre b. Cündüb
(r.a.)'den, şöyle dediği rivayet edilmiştir; "Gelelim sadede; Biz (düşman
tehlikesinden) korktuğumuzda Rasûlullah (s.a.v.) süvarilerimizi, "Ey
Allah'ın süvarileri," diyerek çağır(ır)dı. Ve korkuya kapıldığımız zaman
bizden toplu halde sabırlı ve sakin olmamızı isterdi. Harbe çıktığımız zaman da
(aynı şeyleri emrederdi)"
İzah:
Sadece Ebû Dâvud
rivayet etmiştir.
Nefir savaşa çıkmak
demektir. Metinde geçen kelimesi atlar manasına geldiği gibi süvariler
(atlılar) manasına da gelir. Binâenaleyh kelimesi "Allah'ın atlan"
mânâsına geldiği gibi Allah'ın atlıları manasına da gelebilir. Fakat başına
nida harfi sonuna da emri ilâve edildiği zaman bu kelimenin süvariler manasında
kullanıldığı belirlenmiş olur. Bu bakımdan bazı hadis sarihleri bu babın
başlığında bulunan "ya haylallahi" kelimesinin aslında "Ey
Allah'ın atlarının binicileri" şeklinde zincirleme bir tamlama olduğunu
fakat, bu tamlamadan, "fîrsân" kelimesinin düştüğünü söylemişlerdir.
Suyutî'nin ifâdesine göre, el-Askeri'nin, "el-Emsal" isimli eserinde
rivayet ettiği şu hadiste el-Hayl kelimesi süvariler anlamında kutlanılmıştır:
"Enes b. Mâlik'ten rivayet edildiğine göre; Harise b. en-Nu'man (bir gün),
Ey Allah'ın Nebii,
şehid olmam için bana dua et! dedi. Hz. Nebi de onun için dua etti. Bir gün;
"Ey Allah'ın atlıları atlarınıza bininiz" diye nida edilince ilk
atına binen ve ilk şehid olan atlı Harise olmuştu."
Mevzumuzu teşkil eden
bu hadis-i şerifte de hayl, "süvari - atlı" manasında kullanılmıştır.
Râğıb-î İsfehânî'nin açıklamasına göre, "Afevtü an sadakati'l-hayl=
"atların zekâtını size bağışladım*' cümlesinde, "hayl" kelimesi,
"atlar" anlamında kullanılmıştır." Görüldüğü gibi mevzumuzu
teşkil eden bu hadisi şerif harbe çıkıldığı zaman süvarilere, "ey Allah'ın
atlıları!" diye nida etmenin caiz olduğuna delâlet etmektedir.
Hazret-i Nebiin Allah'ın
süvarileri ismini verdiği müslüman süvarileri, bir korkudan dolayı, "Ey
Allah'ın atlıları" diye çağırdığı ilk hadise, hicretin altıncı yılında
cereyan eden zükared, diğer ismiyle Ğâbe gazasıdır. Tarih kitapları bu gazanın
sebebini şöyle anlatırlar: "Nebiimizin Ğâbe meralarında yayılmakta
bulunan sağmal ve doğurmaları yaklaşmış yirmi devesini Uyeyne b. Hısn
el-Fazarî'nin Gatafan ve Fâzereler-den kırk atlı salarak baskın yaptırıp
sürdürmesi ve Ebu Zer el-Gıfârî'nin oğlunu da şehid ettirmesidir."[bk.
Koksal A. Hz. Muhammed (s.a.v.) VI, 20. ]
Bu olayda Hz. Nebi'in
İslâm süvarilerine nida ederek onları harbe çağırışı da tarih kitaplarında
şöyle anlatılıyor:
"Seleme b.
el-Ekva'ın "ya Sabahah!" diyerek bağırdığı Nebiimize haber verildi.
Bunun üzerine "Yetişiniz! yetişiniz!", "Ey Allah'ın süvarileri»
atlarınıza bininiz!" denilerek Medine'de seslenildi.[324]