DEVAM: 14. Bir Kişinin
Ramazan Hilalini Gördüğüne Şahitlik Etmesi
حَدَّثَنِي
مُوسَى بْنُ
إِسْمَعِيلَ
حَدَّثَنَا
حَمَّادٌ
عَنْ سِمَاكِ
بْنِ حَرْبٍ عَنْ
عِكْرِمَةَ
أَنَّهُمْ
شَكُّوا فِي
هِلَالِ
رَمَضَانَ
مَرَّةً
فَأَرَادُوا
أَنْ لَا
يَقُومُوا
وَلَا
يَصُومُوا
فَجَاءَ
أَعْرَابِيٌّ
مِنْ
الْحَرَّةِ
فَشَهِدَ
أَنَّهُ رَأَى
الْهِلَالَ
فَأُتِيَ
بِهِ
النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَقَالَ أَتَشْهَدُ
أَنْ لَا
إِلَهَ
إِلَّا
اللَّهُ
وَأَنِّي
رَسُولُ
اللَّهِ
قَالَ نَعَمْ
وَشَهِدَ
أَنَّهُ رَأَى
الْهِلَالَ
فَأَمَرَ
بِلَالًا
فَنَادَى فِي
النَّاسِ
أَنْ
يَقُومُوا
وَأَنْ يَصُومُوا
قَالَ أَبُو
دَاوُد
رَوَاهُ جَمَاعَةٌ
عَنْ سِمَاكٍ
عَنْ
عِكْرِمَةَ
مُرْسَلًا
وَلَمْ
يَذْكُرْ
الْقِيَامَ
أَحَدٌ إِلَّا
حَمَّادُ
بْنُ
سَلَمَةَ
îkrime (r.a.)'den
rivayet edildiğine göre, Ashab bir seferinde ramazan hilâli konusunda şüpheye
düştüler ve teravih kılmamaya, oruç tutmamaya karar verdiler. Ancak Harra'dan
bir bedevî gelip, hilal'i gördüğüne şahitlik etti. Bunun üzerine bedevi
Rasûlullah (s.a.v.)'e götürüldü; Rasûlullah: "Allah'tan başka ilah
olmadığına ve benim Allah'ın elçisi olduğuma şahitlik eder misin?" dedi, Adam;
"Evet" dedi ve hilal'i gördüğüne şahitlik etti. Bunun üzerine Hz.
Peygamber Bilâl (r.a.)'e emretti, o da (teravihi) kılmaları ve oruç tutmaları
için halka ilan etti.
Ebü Dâvud dedi ki:
"Bu hadisi bir grub Simak vasıtasıyla îkrime'den rivayet etmişler. Hammâd
b. Seleme'den başka hiç birisi teravih namazını anmamıştır.”
İzah:
İbn Mâce, siyam;
Beyhâkî es-Sünenü'l-kübrâ, IV, 212; Hâkim, el-Müstedrek, I, 424; Darekutnî,
Sünen, II, 169.
Metinde geçeri Harra,
Medine ile Akik arasında, taşlan siyah olan bir yerin adıdır.
Bu hadis-i şerif sahabi
anılmadan tabiûndan birisi tarafından nakledildiği için mürseldir. Ancak yine
aynı tabiî tarafından ve sahabî râviside belirtilerek rivayet edilen önceki
hadisle aynı manayı ifade etmektedir.
Hadisin metinde, Hz.
Peygamber (s.a.v.)'in, hilâlin görüldüğünü öğrenince, cemaata hem oruç
tutmalarını hem de teravih kılmalarını ila nettiği bildirilmektedir. Ebû Dâvud
teravih namazı konusunun, sadece Hammâd b. Seleme'nin rivayetinde yer aldığını,
Simak'tan nakleden başkalarının rivayetlerinde yalnız oruç tutmanın ilanının
bulunduğunu ifade etmektedir. Nitekim Darekutnî'nin Süfyan es-Sevrî,
vasıtasıyla Simak'tan yaptığı rivayet şöyledir:
"Bir bedevî,
Rasûlullah (s.a.v.)'ın huzurunda hilali gördüğüne şahitlik etti. Bunun üzerine
Hz. Peygamber;
"Allah'tan başka
ilah olmadığına ve Muhammed'in onun Rasûlu olduğuna şehadet eder misin?*'
dedi. Adam da;
Evet karşılığını verdi.
Rasûlullah (s.a.v.)
Cemaate, oruç tutmalarını emretti.