DEVAM: 11. Şabanı
Ramazana Ulayan Kimse Hakkında Varid Olan Hadisler
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ
حَنْبَلٍ
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
جَعْفَرٍ
حَدَّثَنَا
شُعْبَةُ
عَنْ
تَوْبَةَ
الْعَنْبَرِيِّ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ
إِبْرَاهِيمَ
عَنْ أَبِي
سَلَمَةَ
عَنْ أُمِّ
سَلَمَةَ
عَنْ
النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَنَّهُ لَمْ
يَكُنْ
يَصُومُ مِنْ
السَّنَةِ
شَهْرًا تَامًّا
إِلَّا
شَعْبَانَ
يَصِلُهُ
بِرَمَضَانَ
Ümmü Seleme (r.anha)'dan
rivayet edildiğine göre, Rasûlullah (s.a.v.) senenin hiçbir ayını Şa'ban'ın
dışında tam olarak oruçla geçirmezdi. Şaban'ı Ramazan'a birleştirirdi.
İzah:
Tirmizî, savm; İbn
Mâce, sıyâm; Dârimî, savm
Hadis-i şerifte
Peygamber (s.a.v.)'in Şaban'dan başka hiçbir ayda, baştan sona nafile oruç
tutmadığı belirtilmek-
tedir. Diğer hadis
kitaplarında Rasûlullah (s.a.v.)'ın Şabanın tamamım veya ekserisini oruçla
geçirdiğine işaret eden birçok rivayet vardır. Bunlardan bir kaçını buraya
nakledelim;
Ümmü Seleme
(r.anha)'dan rivayet edilmiştir. Der ki;
"Rasûlullah (s.aj'ın
Ramazan ve Şaban dışında iki ay peş peşe oruç tuttuğunu görmedim."
(Tirmizî)
Aişe (r.anha) şöyle
der: "Rasûlullah (s.a.v.) Şabanın tamamında oruç tutar ve onu Ramazan'a
ulardı" (îbn Mâce)
Aişe'den (r.anha)
rivayet edildi? "Rasûlullah (s.a.v.) hiç bir ayda Şa-bandakinden daha çok
oruç tutmazdı" (Buharî)
Yine Aişe (r.anha)
demiştir: "Rasûlullah (s.a.v.) senenin hiç bir ayında Şabandakinden daha
çok oruç tutmazdı. Şabanın tamamını oruçla geçirirdi." (Nesaî)
Bazı hadislerde de Rasûlullah'ın
Şaban ayının ekserisini oruçla geçirdiği belirtilir. Şa'banra tümünde oruç
tuttuğunu bildiren hadislerle çoğunda oruçlu olduğuna dair olan hadisleri
âlimler şu iki yolla uzlaştırırlar.
a. Rasûlullah bazı
seneler Şaban ayının tamamını oruçla geçirir, bazı seneler de ise ekserisinde
oruç tutardı.
Rasûlullah (s.a.v.)'m
bazı yıllarda Şaban'ın bir kısmında oruç tutmaması, Şaban orucunun farz olduğu
vehmine düşülmesine mâni olma hikmetine dayanır.
b. Arapçada, ayıri
ekserisinde oruç tutulması halinde, "ayın hepsim oruçla geçirdi"
denilmesi caizdir. Bu çok az kullanılan mecazî bir ifadedir.
Rasûlullah (s.a.v.)'ın
Şa'ban ayında çok oruç tutmasındaki hikmet, Nesâî'nin Usame b. Zeyd'den rivayet
ettiği şu hadiste açıkça görülmektedir.
Usâme der ki;
Rasülullah'a;
Ya Rasûlallah! Senin
hiç bir ayda Şabanda tuttuğun kadar oruç tuttuğunu görmedim, dedim. Efendimiz
(s.a.v.);
"Bu, Receble
Ramazan arasında insanların kendisinden gafil oldukları bir aydır. Bu ayda
ameller âlemlerin Rabbine yükseltilir. Ben amelîmin oruçlu iken
yükseltilmesini isterim", buyurdu.