بَاب
فِي صَوْمِ
شَعْبَانَ
57. Şaban Ayının Orucu
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ
حَنْبَلٍ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الرَّحْمَنِ
بْنُ
مَهْدِيٍّ عَنْ
مُعَاوِيَةَ
بْنِ صَالِحٍ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
أَبِي قَيْسٍ
سَمِعَ
عَائِشَةَ
تَقُولُ
كَانَ
أَحَبَّ
الشُّهُورِ
إِلَى
رَسُولِ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَنْ
يَصُومَهُ
شَعْبَانُ
ثُمَّ
يَصِلُهُ
بِرَمَضَانَ
Aişe (r.anha)'nın şöyle
dediği rivayet edilmiştir:
"Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'e en sevimli ay Şa'ban
(yani) onda oruç tutmaktı. Sonra onu ramazana ulardı."
İzah:
Nesâî, siyam; Ahmed b.
Hanbel, VI, 188; Müstedrek, 1,434; Beyhakî, es-Sünenü'l-kübrâ, IV, 292.
Hadisten Nebi
(s.a.v.)'in nafile oruç tutmayı en çok sevdiği ayın Şaban ayı olduğu
anlaşılmaktadır. Bundan evvelki bâbda ramazan ayı orucundan sonra en faziletli
orucun Muharrem ayının orucu olduğunu bildiren bir hadis geçmişti. Burada
"Peki madem ramazandan sonra en efdâl oruç muharrem orucu idi de, Hz.
Peygamber niçin Şabanda daha çok oruç tutardı?" şeklinde bir soru akla
gelebilir. Bu muhtemel soruyu âlimler iki şekilde cevaplandırmışlardır:
1. Muharrem ayındaki
orucun fazileti Hz. Muhammed'e ancak ömrünün sonunda bildirilmiş olabilir.
2. Hz.Nebiin Muharrem
ayında bir takım özürleri çıkıyordu.Bu yüzden muharremde fazlaca oruç
tutamıyordu.
Nebi (s.a.v.)'in Şaban
ayında her zamankinden daha fazla oruç tutmasmdaki hikmet, konusunda da
birtakım görüşler ileri sürülmüştür. Ancak bunlar içerisinde en sahihi Ebû
Dâvud ve Nesâî'nin Usâme b. Zeyd'-den rivayet ettikleri şu haberde bildirilen
hikmettir:
Usame (r.a.) dedi ki:
Nebi (s.a.v.)'e
"Yâ Rasûlallah! Ben senin hiç bir ayda Şabandaki tuttuğun kadar oruç
tuttuğunu görmedim? dedim.
"Bu ay Receble
Ramazan arasında insanların kendisinden gafil oldukları bir aydır. Bu ayda
ameller âlemlerin Rabbine yükseltilir. Ben amelimin oruçlu iken Rabbime arz
edilmesini isterim." buyurdu. [Nesai,
siyam; Ahmed b. Hanbel, V, 201.]
Bu hadis açıkça gösteriyor
ki, Hz. Peygamberdin Şaban ayında her zamankinden fazla oruç tutmasmdaki
hikmet, amellerin bu ayda Alan (c.c.)’a arz edilmesi ve Efendimizin amellerinin
oruçlu iken arz edilmesini istemesidir.
Hadisin sonunda Hz.
Aişe, Rasûlullah'ın Şaban orucunu, ramazan orucuna uladığım haber vermektedir.
Bu daha önce geçen ve, "bir iki günle ramazan orucunun önüne
geçmeyiniz" (Hadis no. 2335) mânâsına gelen hadise ters düşmez. Çünkü bu
hadisteki nehy, Şabanın tümünü veya ekserisini oruç tutmayıp da ihtiyaten
ramazandan bir iki gün önce oruç tutanlarla ilgilidir. Nitekim orada gerekli
bilgi verilmiştir.