بَاب
فِي
الْبَتَّةِ
13-14. Elbette
(Sözüyle Yapılan Boşama) Hakkında
حَدَّثَنَا
ابْنُ
السَّرْحِ
وَإِبْرَاهِيمُ
بْنُ خَالِدٍ
الْكَلْبِيُّ
أَبُو ثَوْرٍ
فِي آخَرِينَ
قَالُوا
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ بْنُ
إِدْرِيسَ
الشَّافِعِيُّ
حَدَّثَنِي عَمِّي
مُحَمَّدُ
بْنُ عَلِيِّ
بْنِ شَافِعٍ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
عَلِيِّ بْنِ
السَّائِبِ
عَنْ نَافِعِ
بْنِ
عُجَيْرِ
بْنِ عَبْدِ
يَزِيدَ بْنِ
رُكَانَةَ
أَنَّ رُكَانَةَ
بْنَ عَبْدِ
يَزِيدَ
طَلَّقَ
امْرَأَتَهُ
سُهَيْمَةَ
الْبَتَّةَ
فَأَخْبَرَ
النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
بِذَلِكَ وَقَالَ
وَاللَّهِ
مَا أَرَدْتُ
إِلَّا وَاحِدَةً
فَقَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
وَاللَّهِ
مَا أَرَدْتَ
إِلَّا
وَاحِدَةً
فَقَالَ
رُكَانَةُ
وَاللَّهِ
مَا أَرَدْتُ
إِلَّا
وَاحِدَةً
فَرَدَّهَا
إِلَيْهِ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَطَلَّقَهَا
الثَّانِيَةَ
فِي زَمَانِ
عُمَرَ
وَالثَّالِثَةَ
فِي زَمَانِ
عُثْمَانَ
قَالَ
أَبُو دَاوُد
أَوَّلُهُ
لَفْظُ إِبْرَاهِيمَ
وَآخِرُهُ
لَفْظُ ابْنِ
السَّرْحِ
Nâfi b. Uceyr b. Abdi
Yezid b. Rükâne'den rivayet olunduğuna göre, Rükâne b. Abdi Yezid hanımını
"elbette" (sözünü kullanarak kesin bir şekilde) boşadıktan sonra,
bunu Nebi (s.a.v.)'e bildirmiş ve; Vallahi bir (talak)'dan fazlasına niyyet
etmedim, demiş. Rasûlullah (s.a.v.) de; "Sen bir (talak)'dan fazlasına
niyyet etmediğine dâir Allaha yemin (mi ediyorsun?)" buyurmuş. Rükâne de:
"Vallahi bir (talak)'dan fazlasına niyyet etmedim" cevabını verince,
Rasûlullah (s.a.v.) Rükâne'ye karısını geri göndermiş. Bir süre sonra Rükâne
onu Ömer (r.a.) zamanında ikinci (defa) Osman (r.a.) zamanında da üçüncü (defa)
boşadı.
Ebû Dâvûd dedi ki; Bu
hadisin baş tarafı İbrahim 'in rivayeti son tarafı da İbnu's-Serh'in rivayetidir.
Diğer tahric: Tirmizî,
talak; İbn Mâce, talak
AÇIKLAMA:
Musannif Ebû Davud'un
beyanına göre bu hadisin baş tarafını yani, "Rükâne onu Ömer zamanında
ikinci defa boşadı" cümlesine kadar olan kısmını İbrahim b. Halid, bu
cümleden itibaren sonuna kadar olan kısmını da İbnu's-Serh rivayet etmiştir.
Bu hadisi ayrıca imam
Şafiî ile Dârekutnî ve Hâkim de rivayet etmişler ve Hâkim hadisin bu
rivayetinin sahih olduğunu söylemiştir. Çünkü gerçekten de İmam Şafiî bu hadisi
kendi ehl-i beytinden sağlam bir şekilde alıp yine sağlam bir şekilde rivayet
etmiştir. Fakat imam Buhârî bu hadisin muzdarip olduğunu ifade etmiştir. İbn
Abdilber de hadis ulemasının bu hadisi zayıf kabul ettiklerini
söylemiştir.[Dârekutnî, Sünen, IV, 33; Hâkim, el-Müstedrek, II, 199; Dârekutnî,
Sünen, IV, 33.]
"elbette"
kelimesi kökünden ikinci babdan gelen ve kesinlik ifade eden bir kelimedir.
Türkçede de bu kelime "elbette" şeklinde ve cümleye kesinlik
kazandırmak için kullanılır.