بَاب
فِي لَبَنِ
الْفَحْلِ
7. Kocanın Sütü
Nevevi'nin beyanına
göre sütün erkeğe izafe edilmesinin sebebi, süt emziren kadının kocası olması
ve yahutta milk ya da şüphe ile onunla cinsi münasebette bulunmasıdır. Yani
sütün erkeğe izafe edilmesi mecaz-dir. Süte sebeb olduğu için ona nisbet
edilmiştir.
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ كَثِيرٍ
الْعَبْدِيُّ
أَخْبَرَنَا
سُفْيَانُ
عَنْ هِشَامِ
بْنِ
عُرْوَةَ
عَنْ
عُرْوَةَ
عَنْ عَائِشَةَ
رَضِيَ
اللَّهُ
عَنْهَا
قَالَتْ دَخَلَ
عَلَيَّ أَفْلَحُ
بْنُ أَبِي
الْقُعَيْسِ
فَاسْتَتَرْتُ
مِنْهُ قَالَ
تَسْتَتِرِينَ
مِنِّي وَأَنَا
عَمُّكِ
قَالَتْ
قُلْتُ مِنْ
أَيْنَ قَالَ
أَرْضَعَتْكِ
امْرَأَةُ
أَخِي قَالَتْ
إِنَّمَا
أَرْضَعَتْنِي
الْمَرْأَةُ وَلَمْ
يُرْضِعْنِي
الرَّجُلُ
فَدَخَلَ عَلَيَّ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ فَحَدَّثْتُهُ
فَقَالَ
إِنَّهُ
عَمُّكِ فَلْيَلِجْ
عَلَيْكِ
Âişe (r.anhâ)'dan;
demiştir ki: Eflah b. Ebi'l-kuays yanıma gelmişti, ben de kendimi ondan
gizledim. Bunun üzerine; Ben senin amcan olduğum halde, benden gizleniyor
musun? dedi. Ben de: Nereden (amcam oluyormuşsun)? dedim. O da: Kardeşimin
karısı seni emzirdi, diye cevap verdi. (Hz. Âişe) dedi ki: Beni emziren
kadındı, erkek değil. Tam bu sırada Resulullah (s.a.v.) yanıma geldi.
(Hadiseyi) ona anlatınca: "O senin amcandır, varsın senin yanına
girsin" buyurdu.
İzah:
Buhârî, nikâh; Müslim,
redâ'; Tirmizî, redâ'; Nesâî, nikâh; İbn Mâce, nikâh; Muvatta, redâ'; Dârimî, nikâh; Ahmed b. Hanbel, VI, 194.
Kocanın Sütü:
Nevevî'nin beyânına
göre sütün" erkeğe izafe edilmesinin sebebi, süt emziren kadının kocası
olması ve yahutta milk ya da şüphe ile onunla cinsî münâsebette bulunmasıdır.
Yani sütün erkeğe izafe edilmesi mecâz-dir. Süte sebeb olduğu için ona nisbet
edilmiştir.
Her ne kadar bu hadisle
Müslim'in Süfyân'dan rivayet ettiği hadiste[Müslim, nikâh] Hz.
Âişe'nin süt amcasının ismi Eflah b. Ebi'l-Kuays olarak geçiyorsa da
Müslim'in rivayet ettiği diğer bir hadiste[Müslim, nikâh] Ebu'l-Kuays olarak
Buhârî ve Müslim'in bazı rivayetlerinde ise[Müslim, nikâh] Ehû Ebi'l-Kuays
olarak geçmektedir. Müslim'in Ata'dan rivayet ettiği diğer bir hadiste de
[Müslim, nikâh] sözü geçen kimsenin Ebu'1-Ca'd olduğu kaydedilmektedir.
Tekmiletu'l-Menhel yazarı Emin Mahmûd, bütün bu rivayetlere işaret ettikten
sonra "bu rivayetler içerisinde en doğru rivayet bu ismin "Eflah,
Ehû Ebi'lTKuays" olduğunu açıklayan rivayettir. Çünkü hadis kitaplarında
ve diğer kitaplarda Hz. Âişe'nin süt amcasının meşhur olan ismi Eflah, Ehû
Ebi'l-Kuays olarak, künyesi de Ebu'1-Ca'd olarak geçer" demiştir. Hz.
Âişe yanına gelen Eflah'ı görüp de ondan gizlenince Eflah'ın "ben senin
amcan olduğum halde benden gizleniyor musun?" sorusuna karşılık "sen
benim nereden amcam oluyor muşsun?" diye cevap vermesi, hayretinin
ifadesidir. Çünkü Hz. Âişe, Eflah'ın soy bakımından amcası olmadığını biliyordu
ve bir erkeğin de süt yoluyla akraba olacağını bilmiyordu. Hz. Âişe, Eflah'dan
aldığı cevabın doğruluk derecesini daha emin bir kaynaktan öğrenmek için
meseleyi Resûl-i Ekrem'e açmış, Resûl-i Ekrem de o anda gelen vahye ya da daha
önceki bilgisine dayanarak Eflah'ın haklı olduğunu söylemiştir.