بَاب
مَا يَذْكُرُ
الْإِمَامُ
فِي خُطْبَتِهِ
بِمِنًى
73. İmamın Mina
Hutbesinde Bahsedeceği Konular
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ الْوَارِثِ
عَنْ
حُمَيْدٍ
الْأَعْرَجِ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ
إِبْرَاهِيمَ
التَّيْمِيِّ
عَنْ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ مُعَاذٍ
التَّيْمِيِّ
قَالَ
خَطَبَنَا
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
وَنَحْنُ
بِمِنًى
فَفُتِحَتْ أَسْمَاعُنَا
حَتَّى
كُنَّا
نَسْمَعُ مَا يَقُولُ
وَنَحْنُ فِي
مَنَازِلِنَا
فَطَفِقَ
يُعَلِّمُهُمْ
مَنَاسِكَهُمْ
حَتَّى بَلَغَ
الْجِمَارَ فَوَضَعَ
أُصْبُعَيْهِ
السَّبَّابَتَيْنِ
ثُمَّ قَالَ
بِحَصَى
الْخَذْفِ
ثُمَّ أَمَرَ
الْمُهَاجِرِينَ
فَنَزَلُوا
فِي مُقَدَّمِ
الْمَسْجِدِ
وَأَمَرَ
الْأَنْصَارَ
فَنَزَلُوا
مِنْ وَرَاءِ
الْمَسْجِدِ
ثُمَّ نَزَلَ
النَّاسَ
بَعْدَ
ذَلِكَ
Abdurrahman b. Muâz
et-Teymî'den; Biz Minâ'da iken Resûlullah (S.A.V.) bize bir hutbe irâd etti de
işitme gücümüz (öyle) genişledi ki söylediği şeyleri evlerimizin içinde iken
bile işitebiliyorduk. Halk'a hac'la ilgili görevlerini anlatmaya başladı.
Nihayet (söz sırası) cemrelere geldi. (Bu sırada sesinin daha uzaklara
erişmesini sağlamak maksadıyla) şehâdet parmaklarının uçularını kulak
deliklerine) koydu, sonra (onlara); "fiske taşları (büyüklüğünde taşlar
atınız)" dedi. Sonra Muhacirlere emretti, bu emir üzerine (muhacirler)
Mescidin ön tarafına indiler; Ensâra da emir verdi. Onlar da Mescidin arkasına
konakladılar. Bundan sonra da diğerleri yerlerini aldılar, demiştir.
İzah:
Nesâî, menâsik; Ahmet
b. Hanbel, V, 374.
Veda Haccında Resûl-i
Ekrem Efendimiz'in Minâ'da halka hitaben yaptığı bir konuşması bir özür
sebebiyle bu konuşmayı dinlemeye gidemeyip de çadırlarında kalan kimseler
tarafından bile rahatça işitilip dinlenebilmiştir. Bu durum Resul-i Ekrem için
bir mucizedir. Söz konusu hutbenin Zilhiccenin 8. günü irâd edilmiş olması
ihtimali bulunduğu gibi, bayramın birinci gününde veya daha sonraki teşrik
günlerinde irad edilmiş olması ihtimali de vardır. Bu hutbenin bayram
günlerinde okunduğu kabul edilirse metinde geçen "Nihayet (söz sırası) cemrelere
geldi" cümlesini “Resul-i Ekrem'(S.A.V.) cemrelerin yanına geldi"
şeklinde düzeltmek gerekir.
Sünen-i Ebü Davud'un
bazı nüshalarında "şehâdet parmaklarını kulaklarına koydu" ifâdesi
vardır ki, bu ifade Resûl-i Ekrem'in sesini daha uzaklara eriştirebilmek için
parmak uçlarını kulak deliklerine koyup bu hususta ellerinden de yararlandığını
gösterir. Nitekim Hz. Bilâl de ezan okurken böyle yapardı. Beyhakî'nin
rivayetinde ise bu cümle: şehâdet parmaklarının birini diğeri üzerine
koydu"[Beyhakî, es-Sünenu'l-kübrâ, V, 127.] şeklindedir ki "cemrelere
atılacak olan taşların büyüklüğünü parmaklarıyla gösterdi" anlamına gelmektedir.
Metinde geçen "fiske taşlan (büyüklüğünde taşlar atınız) dedi"
şeklinde tercüme etmek de mümkündür.
Bir başka tâbirle
cümlesindeki fiili, "attı"
anlamında kullanılmıştır.Buna göre bu cümle, Resûl-i Ekrem Efendimizin
cemrelere taş atışım beyan eden ve râviye ait bir cümle olur.