DEVAM: 48. Vacib Olan
Tavaf
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
خَالِدُ بْنُ
عَبْدِ
اللَّهِ
حَدَّثَنَا
يَزِيدُ بْنُ
أَبِي
زِيَادٍ عَنْ
عِكْرِمَةَ
عَنْ ابْنِ
عَبَّاسٍ
أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَدِمَ
مَكَّةَ
وَهُوَ
يَشْتَكِي
فَطَافَ
عَلَى
رَاحِلَتِهِ
كُلَّمَا
أَتَى عَلَى
الرُّكْنِ
اسْتَلَمَ الرُّكْنَ
بِمِحْجَنٍ
فَلَمَّا
فَرَغَ مِنْ
طَوَافِهِ
أَنَاخَ
فَصَلَّى
رَكْعَتَيْنِ
İbn Abbâs'tan rivayet
olunduğuna göre, Resûlullah (S.A.V.) Mekke'ye rahatsız olarak geldi. (Beyt'i)
hayvanı üzerinde tavaf etti. (Hacer-i Esved'in bulunduğu) rüknü her gelişinde
onu asayla selâmladı. Tavafını bitirince (devesini) çöktürüp iki rekat namaz
kıldı.
İzah:
Ahmed b. Hanbel, I,
237; Tirmizî, hac; İbn Mâce, menâsik; Dârimî, menâsik; Müslim, hac
Tavaftan sonra kılınan bu iki rekatlık. namaza
"tavaf namazı" denir.Bu
konuda Hanefi ulemâsından
Aliyyü'1-Kârî şunları söylüyor:
Bu namaz başlı başına
vâcib bir namazdır. Sünnet değildir. Her tavaftan sonra kılınmalıdır. Yapılan
tavafın farz, vâcib, sünnet veya nafile olması neticeyi değiştirmez. Ayrıca bu
namaz bir zaman ve mekâna da mahsus değildir. Bu itibarla bu namazın vaktinin
geçmiş olması da söz konusu değildir. Bu namaz ancak ölümle fevt olur. Çünkü
müstakil bir namazdır. Haccın vacipleriyle ilgisi yoktur. Bazı menasikte olduğu
gibi yerine kurban kesilerek borçtan kurtulmak mümkün olmadığı için bu namazın
terki de düşünülemez. Bu iki rekat kıhnmadıkça zimmette borç olarak kalır.
Çünkü bu iki rekatın kılınması herhangi bir zaman ve mekânla kayıtlı değildir.
Bu bakımdan Harem dışında kılınabileceği gibi vatana döndükten sonra kılmak da
caizdir. Fakat tenzîhen mekruhtur. Sünnet olan tavaf ile bu namazın arasını
ayırmamak, hemen tavaftan sonra kılmaktır. Bu tavaf namazının edası için efdal
olan yer Makam-ı İbrahim'in arkasıdır. Birinci rekatte Fatiha'dan sonra Kâfirûn
Suresini, ikinci rekatta da ihlâs Suresini okuyup namazın sonunda nefsi,
sevdikleri ve diğer müslümanlar için dua etmek müstehabtır.
Tavaf namazının Kabe'yi
tazimle hiç bir ilgisi yoktur. Bu namaz sadece Allah'ı tâ'zim ve O'na kulluk
için meşru kılınmış ve bu hikmete mebni olarak da bu namazda Allah'ın zâtından
ve sıfatlarından bahseden Kafirûn ve İhlâs surelerinin okunması müstehab
olmuştur.