DEVAM: 42. Fidye
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
مَسْلَمَةَ
الْقَعْنَبِيُّ
عَنْ مَالِكٍ
عَنْ عَبْدِ
الْكَرِيمِ
بْنِ مَالِكٍ
الْجَزَرِيِّ
عَنْ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ أَبِي
لَيْلَى عَنْ
كَعْبِ بْنِ
عُجْرَةَ فِي
هَذِهِ
الْقِصَّةِ زَادَ
أَيُّ ذَلِكَ
فَعَلْتَ
أَجْزَأَ
عَنْكَ
Abdülkerim b. Mâlik
el-Cezerî de bir önceki (1860. hadisteki) olayı Ka'b b. Ucre (r.a.)'den
Abdurrahman b. Ebî Leylâ yoluyla rivayet etmiştir. Ancak bu rivayete (şu sözleri)
ilâve etmiştir: "Bunlardan hangisini yaparsan sana yeter."
İzah:
Buhârî, muhsar; Müslim,
hac; Muvatta', hac
Burada söz konusu olan
hâdiseyi İmam Mâlik Muvatta'ında şöyle anlatır:
Ka'b b. Ucre ihranıh olarak
Resûl-i Ekrem'in yanında bulunduğu bir sırada başından rahatsız olmuş, Re-sûl-i
Ekrem de; Ona saçlarını kesmesini emretmiş ve;
"Üç gün oruç tut,
yahut da (altı fakirden) her birine ikişer müd (yarım sâ') yemek yedir ya da
bir koyun kurban et (kes), buyurmuştur.[Zürkanî, Şerhü'l-Muvalta', III, 246.]
Bilindiği gibi bir sâ' dört müddür ve kilo cinsinden hesap edilirse bir sâ'
3.333 kg.'dır.
Aslında bu hadisi
Ka'nebî ile Mutarrif da Mâlik ile Abdülkerim vasıtasıyla îbn Ebî Leylâ'dan
rivayet etmişlerdir. Fakat Abdülkerim, İbn Ebi Leylâ ile görüşmemiştir. Ayrıca
bu hadisi aynı senedle İbn Vehb ile îbn Kasım da rivayet etmişlerdir. Fakat
bunların senedinde Abdülkerim ile İbn Ebî Leylâ arasında Mücâhid vardır ki, bu
sened doğrudur.
"Bunlardan
hangisini yaparsan sana yeter." cümlesi, ihrâmh iken saçını kesen bir
kimsenin fidye olarak bu üç yoldan birini tutmakta muhayyer olduğunu ifâde
etmektedir. Altı fakirden her birine ikişer müdd olarak yedirilecek olan yemek
İbn Hacer'e göre hurma yemeğidir. Nitekim bir önceki hadisin şerhinde
açıklamıştık.