DEVAM: 24. Kır'an
Haccı
حَدَّثَنَا
يَحْيَى بْنُ
مُعِينٍ
قَالَ حَدَّثَنَا
حَجَّاجٌ
حَدَّثَنَا
يُونُسُ عَنْ
أَبِي
إِسْحَقَ
عَنْ
الْبَرَاءِ
بْنِ عَازِبٍ
قَالَ كُنْتُ
مَعَ عَلِيٍّ
حِينَ أَمَّرَهُ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
عَلَى
الْيَمَنِ
قَالَ
فَأَصَبْتُ
مَعَهُ
أَوَاقِيَ
فَلَمَّا
قَدِمَ عَلِيٌّ
مِنْ
الْيَمَنِ
عَلَى
رَسُولِ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ وَجَدْتُ
فَاطِمَةَ
رَضِيَ
اللَّهُ
عَنْهَا قَدْ
لَبِسَتْ ثِيَابًا
صَبِيغًا
وَقَدْ
نَضَحَتْ
الْبَيْتَ
بِنَضُوحٍ
فَقَالَتْ
مَا لَكَ
فَإِنَّ رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
قَدْ أَمَرَ
أَصْحَابَهُ
فَأَحَلُّوا
قَالَ قُلْتُ
لَهَا إِنِّي
أَهْلَلْتُ
بِإِهْلَالِ
النَّبِيِّ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ
فَأَتَيْتُ
النَّبِيَّ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَقَالَ لِي
كَيْفَ
صَنَعْتَ
فَقَالَ
قُلْتُ
أَهْلَلْتُ بِإِهْلَالِ
النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ
فَإِنِّي
قَدْ سُقْتُ
الْهَدْيَ
وَقَرَنْتُ
قَالَ
فَقَالَ لِي
انْحَرْ مِنْ الْبُدْنِ
سَبْعًا
وَسِتِّينَ
أَوْ سِتًّا
وَسِتِّينَ
وَأَمْسِكْ
لِنَفْسِكَ
ثَلَاثًا
وَثَلَاثِينَ
أَوْ
أَرْبَعًا
وَثَلَاثِينَ
وَأَمْسِكْ
لِي مِنْ
كُلِّ
بَدَنَةٍ
مِنْهَا
بَضْعَةً
el-Berâ b. Âzib'den;
demiştir ki: Ben, kendisini Resûlullah (s.a.v.) Yemen'e vali ta'yin ettiği
zaman Hz. Ali'nin yanında idim. (Hz. Berâ) dedi ki: Onun yanında kilolarca
(mal) elde ettim. Kendisi Yemen'den Resûlullah (s.a.v.)'in yanına geldiği vakit
Fâtıma (r.anha.)'yı boyalı elbiseler giyinmiş ve evide güzel misklerle
kokulandırmış bir halde buldu. (Hz. Fâtima) dedi ki.
Sana ne oluyor da
(ihramdan çıkmıyorsun) oysa Resûlullah (s.a.v.) ashabına (ihramdan çıkmalarını)
emretti, onlar da ihramdan çıktılar.
(Hz. Ali) dedi ki: Ben
de O'na, "Ben Nebi (s.a.v.) ne niyetle girdiyse ben de o niyete ihrama
girdim (O ise henüz ihramdan çıkmadı)" diye cevap verdim ve Nebi
(s.a.v.)'in yanına geldim. Bana: İhrama girerken nasıl hareket ettin? diye
sordu. Ben de: "Nebi (s.a.v.)'in
girdiği gibi ihrama girdim" diye niyet ettim cevabını verdim. (O'da): "Ben
(Beyt-i Şerife) hedy kurbanlığı gönderdim ve (hac ile umreyi) birleştirdim. Sen
kurbanlardan 67'sini yahutta 66'sım kes 33'ünü yahutta 34'iinü kendine bırak
(kestiğin) develerin her birinden biraz (et parçası)da bana bırak"
buyurdu.
İzah:
Nesâî, menâsik;
Beyhakî, es-Sünenü'l-kübrâ, V, 15.
"Mâ leke = sana ne
oluyor?" sözü Nesâî'nin rivâyetinde şu şekilde geçmektedir: "Gelince
baktım ki Fâtıma evi güzel kokularla kokulamış, hemen üzerine yürüdüm. O da;
"Sana ne oluyor? Resûlullah ashabına böyle yapmalarım emretti. Onlar da
böyle yaparak ihramdan çıktılar" diyerek bana çıkıştı," şeklinde
geçiyor.
"Ben, Nebi
(s.a.v.) ne niyetle ihrama girdiyse ben de o niyetle ihrama girdim," sözü ileride
gelecek olan 1905 numaralı hadis-i şerifte şu anlama gelen lâfızlarla
geçmektedir: "Ali (r.a.) Yemen'den Resûlullah (s.a.v.)'ın develerini
getirdi ve Hz. Fatıma'yı da ihramdan çıkanlar arasında buldu. Fatıma (r.anhâ.)
boyalı elbiseler giymiş ve sürme çekinmişti. Hz. Ali bu durumu beğenmedi ve,
"bunu sana kim emretti?" diye çıkıştı. Hz. Fâtıma da,
"Babam" diye cevap verdi. Hz. Ali Irak'ta iken şöyle derdi:
"Bunun üzerine ben Fâtıma'yı bu yaptığından dolayı azarlatmak ve Resûlullah
(s.a.v.) adına söylediklerim sormak için Resûlullah (s.a.v.)'a gittim.
Fâtıma'nın yaptıklarını beğenmediğimi ve "bunu bana babam emretti"
dediğini kendisine haber verdim de "doğru söylemiş, doğru söylemiş"
diye cevap verdi.
"Bana;
"ihrama girerken nasıl hareket ettin?" diye sordu," cümlesi 1905
numaralı hadis-i şerifte "Sen hacca niyetlenirken ne dedin? buyurdu. Ben
de "Yarabbi Resulün neye niyetlendiyse ben de ona niyet ediyorum"
dedim, cevabını verdim. "Benim yanımda kurbanlığım var. Sen ihramdan
"Çıkma" buyurdular," şeklinde geçmektedir.
Her ne kadar konumuzu
teşkil eden hadis-i şerifte adedleri yüze ulaşan kurbanlık develerin altmış
altısını veya altmış yedisini Hz. Ali'nin kestiği ifade ediliyorsa da 1905
numaralı hadis-i şerifte bu develerin altrmşüç tanesini Resûl-i Ekrem
(s.a.v.)'in kendi eliyle kestiği ve geriye kalanları da Hz. Ali'nin kestiği
ifade edilmektedir. Nevevî'nin dediği gibi işin doğrusu da budur. Hatta
"Sen kurbanlardan 67'sini yahutta 66'sını kes" cümlesi, Nesâî'nin ve
Beyhâkî'nin rivayetinde bulunmuyor. Metinde geçen söz konusu cümlenin,
"Sen bu kurbanlardan (67'sini veya) altmış altısını benim için kesime
hazırla biraz sonra gelip onları keseceğim"-anlamına gelmesi mümkün olduğu
gibi, aslında bu sözü Hz. Ali'ye söyledikten sonra bu develeri bizzat kendisinin
kesmesinin daha uygun olacağını düşünerek bizzat kendi eliyle kesmeye karar
vermiş olması da mümkündür. Sözü geçen cümledeki "altmış yedisini veya
altmış altısını" sözlerindeki tereddüt râvi-ye aittir.
Yine 1905 numaralı
hadis-i şerifte; "sonra her deveden bir parça alınmasını emir buyurdu.
Bunlar bir tencereye konarak pişirildi. İkisi de develerin etinden yiyip
(çorbasından) içtiler," denilmektedir. Resûl-i Zişân Efendimiz bunu her
kurbanın etinden yemenin sünnet olduğunu göstermek için yapmıştır.