DEVAM: 23. İfrad Haccı
(Umresiz Hac)
حَدَّثَنَا
الْحَسَنُ
بْنُ
شَوْكَرٍ
وَأَحْمَدُ
بْنُ مَنِيعٍ
قَالَا
حَدَّثَنَا
هُشَيْمٌ
عَنْ يَزِيدَ
بْنِ أَبِي
زِيَادٍ قَالَ
ابْنُ
مَنِيعٍ
أَخْبَرَنَا
يَزِيدُ بْنُ
أَبِي زِيَادٍ
الْمَعْنَى
عَنْ
مُجَاهِدٍ
عَنْ ابْنِ
عَبَّاسٍ
قَالَ
أَهَلَّ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
بِالْحَجِّ
فَلَمَّا
قَدِمَ طَافَ
بِالْبَيْتِ
وَبَيْنَ
الصَّفَا
وَالْمَرْوَةِ
وَقَالَ ابْنُ
شَوْكَرٍ
وَلَمْ
يُقَصِّرْ
ثُمَّ اتَّفَقَا
وَلَمْ يُحِلَّ
مِنْ أَجْلِ
الْهَدْيِ
وَأَمَرَ
مَنْ لَمْ
يَكُنْ سَاقَ
الْهَدْيَ
أَنْ يَطُوفَ
وَأَنْ
يَسْعَى
وَيُقَصِّرَ
ثُمَّ
يُحِلَّ زَادَ
ابْنُ
مَنِيعٍ فِي
حَدِيثِهِ
أَوْ يَحْلِقَ
ثُمَّ
يُحِلَّ
İbn Abbâs'dan; demiştir
ki: Nebi (s.a.v.) sadece hacca niyet etmişti. (Mekke'ye) gelince Beyt (Şerif)'i
ve Safa ile Merve arasını tavaf etti.
(Bü hadisi Ebû Davud'a
nakleden diğer râvî) İbn Şevker dedi ki: (Resûlullah (s.a.v.) tavaftan sonra)
"tıraş olmadı" (Bundan sonra her iki râvî de şu cümleleri
nakletmekte) birleştiler: (Yanında) kurban (bulunduğun)dan dolayı kendisi
ihramdan çık(a)madı ve (Beyt-i Şerife) kurban göndermemiş olan kimselerin tavaf
ile sa'yi yapıp, saçlarını kısaltmalarından sonra ihramdan çıkmalarını emretti.
İbn Meni' ise,
rivayetinde "saçlarını kısalttıktan sonra" sözüne şu sözleri de ilâve
etmiştir:
"Yahut da tıraş
olduktan sonra ihramdan çıkmalarını"(emretti).
İzah:
es-Sâ'âti,
el-Fethu'r-rabbânî, XI, 144.
Bir evvelki hadis-i
şerifin şerhinde de ifâde ettiğimiz gibi cahiliyye devrinde hac mevsiminde umre
yapmak yasaktı. Fahr-i kâinat Efendimiz bu inancı yıkmak için ve sadece o
seneki hacılara mahsûs olmak üzere Veda haccında hacca niyet eden ashabına
Beyt-i Şerifi tavaf ettikten ve sa'yı yaptıktan sonra tıraş olup ihramdan
çıkmak suretiyle bir umre yapıp, terviye günü denilen Zilhicce'nin 8. günü hac
için yeniden ihrama girmelerini istemiştir. Ancak kendi yanında kurbanlık
bulunduğu için bayram günü kurbanını kesmedikçe ihramdan çıkması mümkün
olmadığından umreden sonra ihramdan çıkamamışsa da yanında kurbanlığı olmayan
ashabına umreden sonra tıraş olup veya saçlarını kısaltıp ihramdan çıkmaîarını
emretmiştir.
Bu hadisi Ebû Davud'a
nakleden İbn Şevker'in rivayetinde bu hâdise "tavaf ile sa'yı yapıp
saçlarını kısaltmalarından sonra ihramdan çıkmalarını emretti" şeklinde
ifâde edilirken, diğer râvi Ahmed b. Menî'nin rivayetinde "tavaf ile
sa'yı yapıp saçlarını kısaltmalarından yahud tıraş olmalarından sonra ihramdan
çıkmalarını emretti" şeklinde ifâde edilmiştir. Daha doğrusu îbn Şevker'in
rivayetinde "tıraş olmaları" ifâdesi yoktur.