DEVAM: 22. Kur'an-ı
Kerim Yedi Harf Üzere İndirilmiştir
حَدَّثَنَا
ابْنُ
الْمُثَنَّى
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
جَعْفَرٍ
حَدَّثَنَا
شُعْبَةُ
عَنْ
الْحَكَمِ
عَنْ
مُجَاهِدٍ
عَنْ ابْنِ
أَبِي
لَيْلَى عَنْ
أُبَيِّ بْنِ
كَعْبٍ أَنَّ النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
كَانَ عِنْدَ
أَضَاةِ
بَنِي
غِفَارٍ فَأَتَاهُ
جِبْرِيلُ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَقَالَ
إِنَّ
اللَّهَ عَزَّ
وَجَلَّ
يَأْمُرُكَ
أَنْ
تُقْرِئَ
أُمَّتَكَ
عَلَى حَرْفٍ
قَالَ
أَسْأَلُ
اللَّهَ
مُعَافَاتَهُ
وَمَغْفِرَتَهُ
إِنَّ
أُمَّتِي لَا
تُطِيقُ ذَلِكَ
ثُمَّ
أَتَاهُ
ثَانِيَةً
فَذَكَرَ نَحْوَ
هَذَا حَتَّى
بَلَغَ
سَبْعَةَ
أَحْرُفٍ
قَالَ إِنَّ
اللَّهَ
يَأْمُرُكَ
أَنْ تُقْرِئَ
أُمَّتَكَ
عَلَى
سَبْعَةِ
أَحْرُفٍ
فَأَيُّمَا
حَرْفٍ
قَرَءُوا
عَلَيْهِ فَقَدْ
أَصَابُوا
Ubey b. Ka'b (r.a.)'dan
rivayet edildiğine göre, Nebi (s.a.v.) Gıfar oğullan göletinin yanında iken
Cebrail (a.s.) gelip: "Şüphesiz Allah (c.c.) sana ümmetine (Kur'an'ı) bir
harf üzere okutmanı emrediyor" dedi. Resulullah (s.a.v.); "Allah'tan
onu bağışlayıp affetmesini iste, şüphesiz ümmetimin buna gücü yetmez"
karşılığını verdi. Sonra Cebrail ikinci kez gelip öncekinin benzerini söyledi.
(Bu hal Kur'an'ın okunması) yedi harfe ulaşıncaya kadar (devam etti). Nihayet
Cebrail:
Şüphesiz Allah (c.c.)
sana ümmetine yedi harf üzere okutmanı emrediyor. Hangi harfle okurlarsa doğru
yapmış olurlar" dedi.
İzah:
Müslim, müsafirin;
Tirmizî, sevabu'l-kur'an; Nesâî, iftitah; Ahmed b. Hanbel, V, 127, 128.
Ubeyy r.a.'ın bu
rivayeti bir önceki rivayetin farklı bir ifâdesi gibi görünmejctedir.Ancak önceki rivayete
göre Hz. Peygamber'e Kur'an'ın okunuş vecihlerinin artırılmasını istemesini
yanında bulunan bir melek (Mikaîl) telkîn ettiği halde, bu rivayette Hz.
Peygamberin, ümmetinin aczini öne sürerek bizzat kendisinin istediği
belirtilmektedir. Bu durum Tirmİzi'deki bir rivayette daha açık olarak şu
şekilde ifâde edilmiştir: "- Ya Cibril! Ben okuma yazma bilmeyen bir
topluma gönderildim. Onlar arasında ihtiyarlar, kocakarılar, çocuklar ve
ömründe hiç kitab okumayan adamlar var...'* Hz. Peygamber bu sözleriyle
Kur'an-ı Kerim'in sadece Kureyş lehçesi ile inmesinin ümmeti için zorluklar
doğuracağını söyleyerek Cebrail'den bu lehçeleri artırmasını Cenab-i Hakk'tan
istemesini arzu etmiş, neticede dileği yerini bulmuştur.
Hadisin Ebû Dâvud'daki
rivayetinde Cebrail'in Hz. Peygamber'e birinci ve ikinci gelişleri
zikredilmiş, bundan sonrakiler anılmamıştır. Müslim'deki rivayette ise, üçüncü
ve dördüncü gelişleri ve her gelişinde Kur'an-ı Kerim'in okunuşunun bir harf
(lehçe) artırıldığını haber verdiği bildirilmiştir. Bu hadisin aslında
Cebrail'in her gelişinin açıkça ifâde edildiği halde kısaltma için sonradan
anılmadığı izlenimini vermektedir.